Algemeen letterkundig lexicon

errata

Etym: Lat. erratum = fout.

Benaming voor een lijstje van storende fouten in een gedrukt boek, ook wel aangeduid als corrigenda (Lat. wat gecorrigeerd moet worden). Bemerkte een auteur tijdens het drukken dat zijn tekst drukfouten of zetfouten bevatte, dan kon hij aan het slot van het voorwerk (dat gewoonlijk het laatst gedrukt werd), aan het eind van het boek of op een los blad de juiste lezing laten afdrukken onder het kopje ‘errata’ of ‘corrigenda’. Op dezelfde manier konden vergeten of weggevallen woorden hersteld worden door middel van addenda. Omdat in een latere druk addenda en corrigenda doorgaans in de tekst verwerkt werden, is het voorkomen ervan een aanwijzing voor een eerste of oorspronkelijke druk.

Een voorbeeld van errata die duidelijk de 1^ste en 2^de druk uit hetzelfde verschijningsjaar identificeren, zijn die in het Journael van Bontekoe uit 1646: in de 1^ste druk staat op fol. *iiij verso ‘Den leser gelieve dese navolgende fauten aldus te verbeteren’, hetgeen in de andere druk uit 1646 ook daadwerkelijk gebeurd is (zie G. Verhoeven & P. Verkruijsse, Journael van Bontekoe. Descriptieve bibliografie 1646-1996 (1996), p. 139-144).

Lit: P.J. van der Horst, Redactiewijzer. Praktische handleiding voor het taalkundig en typografisch verzorgen van teksten (1999⁷) • M. Mathijsen, Naar de letter. Handboek editiewetenschap (2014⁴), p. 203, 253 • J. Beyer, 'Errata und Korrigenda' in Wölfenbütteler Notizen zur Buchgeschichte 37 (2012), p. 27-39.

erotische literatuur

Erziehungsroman zie Bildungsroman