Goede vrydag ofte Het lijden onses heeren Jesu Christi

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: G 639

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Goede vrydag ofte Het lijden onses heeren Jesu Christi van Jeremias de Decker uit 1651, in de editie van W.J.C. Buitendijk uit 1978.

 

redactionele ingrepen

Op pagina 57 en 58 zijn de letters A en B vet gemaakt, om een duidelijker onderscheid te maken in de opbouw van de tekst.

De aanvullingen en errata bij de tweede druk op pagina 144 zijn verplaatst naar het colofon. Wanneer het kleine tekstcorrecties betrof, zijn deze doorgevoerd in de lopende tekst. Wanneer het een wat langere aantekening betrof, is er een noot van gemaakt. De aanvullingen bij de voetnoten zijn grotendeels achter de oorspronkelijke noot geplaatst, zodat zowel de tekst van de eerste als van de tweede druk raadpleegbaar is.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten.

 

[pagina 1]

KLASSIEKEN

Nederlandse Letterkunde

 

[pagina 2]

KLASSIEKEN

Nederlandse Letterkunde

 

REDACTIERAAD:

 

Dr. P.J. BUIJNSTERS

Dr. A. VAN ELSLANDER

Dr. W.P. GERRITSEN

Dr. A. KEERSMAEKERS

Dr. J.P. NAEFF

Dr. M.H. SCHENKEVELD

Dr. J.G. STERCK

 

© 1978 Tjeenk Willink/Noorduijn b.v., Culemborg.

ISBN 90 11 91153 9 Educaboek b.v., Industrieweg 1, Culemborg, The Netherlands.

 

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

 

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.

 

Uitgegeven in samenwerking met de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.

 

[pagina ongenummerd (p. 3)]

Jeremias de Decker

 

GOEDE VRYDAG

ofte

HET LIJDEN ONSES HEEREN JESU CHRISTI

 

Ingeleid en van aantekeningen voorzien door

Dr. W.J.C. Buitendijk

 

91153

 

TJEENK WILLINK/NOORDUIJN

CULEMBORG 1978

 

[pagina 4]

Inhoud

	Blz.
Inleiding
I De mens en de dichter Jeremias de Decker	5
II Levens- en wereldbeschouwing van de dichter	34
III De viering van de Goede Vrijdag	49
IV Een dag voor klachten en niet voor kluchten	55
V Stijl en compositie	61
VI Waardering voor het gedicht gedurende twee eeuwen	68
VII De uitgaven tijdens het leven van De Decker verschenen	72
Tekst	79
Christi jongste Avondmael	80
Christus in 't Hofken	83
Christus verraden, gevangen	87
Christus beschuldigt	91
Christus verwesen	96
Christus gegeesselt, bespogen, bespot	101
Christus gekruyst	112
Christus begraven	133
Christus verresen	134
Bibliografie
I Volledige uitgaven	139
II Fragmenten	143
Aanvullingen en errata bij de tweede druk	144

 

 

[pagina 144]

AANVULLINGEN EN ERRATA BIJ DE TWEEDE DRUK

 

Inleiding: Blz. 11, r. 6 v.o.: klerk, lees: klercks; 12, r. 5: slechts, lees: slechs; r. 7: een, lees: een'; 26, r. 4 v.o.: de brave Telg van Montpensier: De Decker verwijst in de marge naar: Guicc. Lib. 5. cap. 5. = Francesco Guiccardini, La Historia d'Italia (Venetia 1587) p. 138, waar verhaald wordt hoe een der zonen van Gilbert de Bourbon, graaf van Montpensier, onderkoning van Napels (1443-1496), naar Pozzuoli gegaan was om het graf van zijn vader te bezoeken en daar na een stortvloed van tranen dood neerviel op het graf zelf. Een Ned. vertaling van dit werk verscheen in 1599 te Dordrecht; 43 r. 8: nuga, lees: nugae; 54, r. 7: Gunningh, lees: Gunning; 79, r. 9 v.o.: vertaling van het motto: Zoveel inspanning kostte het, de heerschappij van de dood te verbreken.

 

Voetnoten bij de verzen: 280 verschoont: vergoelijkt; 288 verbijt: in het verderf stort, te gronde richt; 307 mergeloos: uitgemergelde, 1.: krachteloze; 324 suyvere gesellen: fijne broeders, 1.: reine mannen (rein, doordat ze de joodse wet zo angstvallig onderhouden); 362 beropen: opgeroepen, 1.: ingeroepen; 387 als: als het ware; 394-395 dus: zó, op deze wijze; 485 voor ... spreken: zich borgstellen voor, 1.: opkomen voor; om ‘spreken’ te behouden mét de tegenstelling in volgend vs. zou ik ‘vertalen’: ten beste spreken, pleiten; 508 seeriger gemoed: groter zielepijn, 1.: pijnlijker zielsgesteldheid; 522 aan ... geeft, 1.: opgeblazen begeerten koestert; 548 noch al: nog steeds, 1.: toch, nochtans; 560 tot uwen besten: om uw bestwil: voorstel voor omschrijving: tot uw voordeel, voor uw zieleheil; 608 geeft my: begeef me, ga; 632 se, nl. uw wonden, 1.: zonden; 689-692 25, 1.: 26; heerlickeheyt, 1.: heerlickheyt; 830 verslegen: verslagen, somber; 877 dulle: zinneloze, buitensporige; 925 Wat ... ging u aen: Wat bezielde u; 946 door, 1.: ‘door; 970 d'eere: het eren; 1028 noch: toch; 1044 beducht: bezorgd.

 

Tekstkritisch commentaar: 470 oock - tekst heef Ook zonder c.