Verzameld werk. Deel 4. Bewolkt bestaan

[p. 364]

38

Betrekkelijk kort na de berichten over het proces dat tegen Robert Chamloup was aanhangig gemaakt, brak de nieuwe wereldoorlog uit. Na de inval in Polen volgden de oorlogsverklaringen van Engeland en Frankrijk. Na een kwakkelwinter, waarin de mensen zoveel mogelijk illusies met kalverogen koesterden, volgden de marsen van de Duitse legers in Denemarken, Noorwegen, Nederland, België en Frankrijk. Op Curaçao heerste aanvankelijk een uiterst gedempte stemming, in de eerste plaats door de onzekerheid omtrent familieleden en kennissen in Holland van wie men voortaan niet of slechts langs ingewikkelde omwegen berichten ontving. De komst van Engelsen en Amerikanen bracht een zekere rust teweeg, maar de meesten konden hun vroegere onbekommerdheid toch niet geheel herwinnen.

Het was merkwaardig dat de algemene catastrofe op Carlota een opvallend gunstige invloed had uitgeoefend. Zij scheen weer op te bloeien te midden van de rampspoedige wereld. Valdés die in de ergste wanhoopsstemming had verkeerd, kwam haar weer geregeld opzoeken. Zelfs Ireguí durfde haar weer benaderen. Ook haar zuster Blanca kwam vele maanden met haar kinderen op Miraflores doorbrengen. Carlota liet zich kranten sturen uit Amerika en volgde het verloop der gebeurtenissen. Een radiotoestel werd aangebracht in de witte kluis, zodat de zenuwarts bij zijn bezoeken reeds uit de verte begroet werd door redevoeringen van de Big Three. Wanneer zij bezoek kreeg placht zij onmiddellijk de radio af te zetten, om persoonlijk de anderen een hart onder de riem te steken. Zij heeft nooit getwijfeld aan de nederlaag van Duitsland. Zij meende dat deze oorlog een gunstige invloed zou hebben op de geest van de democratische landen, vooral in Europa, waar men op deze wijze, naar zij te kennen gaf, de waarde zou leren van de zinvolle daad.

Lee-lee, de zwarte heks van Miraflores, herinnerde zich later de

[p. 365]

oorlog als een van de gelukkigste tijdperken uit haar leven. De plantage scheen evenals de ongelukkige jonge vrouw een nieuwe bloei tegemoet te gaan. Weldadige regenval zorgde voor rijkere vegetatie, vooral de sjimaroekoe-bomen waren zwaar beladen met hun rode ronde vruchten, die op de kersen uit Holland lijken. In het groene landschap bewogen zich de nichten van Carlota zoals zij destijds hier met haar zusters had gespeeld. In enkele spelonken werden ook thans nog feesten gehouden, maar deze droegen niet meer het somber vooroorlogs karakter, maar gaven blijk van uitgelaten overwinningsroes door de Amerikaanse soldaten die er hun nieuwe dansen introduceerden of er eenvoudig met de ene vinger op het hoofd om hun eigen lengteas draaiden. Het landhuis lag er niet langer in doodse stilte met naargeestig gesloten jaloezieën; men zag daar weer het vertier van heren, dames, kinderen en huisdieren. De witte kluis in de oase lag niet langer gehuld in een sfeer van wanhoop en er drongen vandaar 's nachts geen jammerklachten meer door tot de hut bewoond door Lee-lee en haar man, die zo onhandig in roestige spijkers, cactusdoorns en glasscherven trapte. Lee-lee liep steeds rond door de plantage naar kruiden te zoeken, waarvan de aftreksels tot in de verste uithoeken van het eiland haar roem hoog hielden. Maar het betrof nu niet de pijnstillende of vergetelheid teweegbrengende bladeren met hun witte lipbloemen met angstwekkend zwarte meeldraden, maar vette wortels waarvan het afkooksel gedurende het vruchtbaarheidsritueel aan jonge vrouwen met dromerige ogen en smachtende lippen werd toegediend.

Nauwelijks hadden de inspanningen van de geallieerde generale staven hun eerste belangrijke overwinningen na D-day geboekt of Lee-lee bemerkte tot haar ontsteltenis dat Miraflores weer de grauwe stoffige kleur van vroeger aannam als een bloem die weldra verschrompeld zal zijn. Zij had de laatste jaren ontmoetingen met Goeroe gemeden die, zoals hij daar zat op de hoek van het bankje met houten monsters in zijn hand, haar het zinnebeeld had geleken van een naderend einde. Zij bezocht hem nu herhaaldelijk en trachtte hem met haar vrijmoedige taal te prikkelen.

‘Goeroe,’ praatte zij dan, ‘de mensen denken dat de overwinning nadert. Zij weten niet dat de overwinning erger is dan de nederlaag. Je zult zien, wij krijgen binnenkort bericht dat sjon Ferdinand

[p. 366]

ook omgekomen is. Dan hebben de negers gelijk gekregen die meenden dat er drie Bournouilles zouden sterven.’ Zij schrok altijd even als Goeroe het hoofd ophief en haar met van haat vertrokken trekken aankeek. Zij had op een middag ook de zenuwarts aangehouden, die juist in zijn auto zou stappen.

‘Sjon dokter, het gaat daar niet goed in de witte kluis. Ik hoor haar 's nachts weer klagen. De anderen kunnen het niet horen, maar ik heb goede oren daarvoor. Ik hoor haar vreselijke jammerklachten.’

‘Misschien heb je gelijk, Lee-lee,’ had de zenuwarts geantwoord, terwijl hij in zijn wagen stapte en zich verwonderde over de nieuwe omkeer ten kwade van Carlota. Hij lachte even, terwijl het stuurwiel lichtelijk heen en weer bewoog tussen zijn handen. Het merkwaardige was juist dat hij er zich in het geheel niet over verwonderde. De oorlog is vooral voor lichtelijk gestoorden een gunstige therapie, de oorlog vereenvoudigt de levensproblematiek waarvan de verwikkeling juist de ziekte veroorzaakt. Na de overwinning keren de herinneringen en verwikkelingen terug.

Lee-lee vroeg zich af wat de glimlach van de dokter kon betekenen en liep weer traag door de plantage, op zoek naar kruiden. Haar aandacht was weer als jaren geleden gericht op de yerba di morto, het dodenkruid.