Verzameld werk. Deel 4. Bewolkt bestaan

[p. 250]

22

Het bergmassief, dat in de vroege ochtend naderbij wam met zijn eliëf van licht- en schaduwpartijen, vertederde hem. Waarom was het dat hij werd vertederd? Hield hij werkelijk zoveel van Venezuela? Zou hij ook van Venezuela houden als hij de bediende in de drogistzaak was gebleven? Waarom was hij met het schip teruggekomen? Waarom had hij niet van het vliegtuig gebruik gemaakt? Wilde hij weer de kust van het vaderland zien? Of had hij geen weerstand aan de angst kunnen bieden dat hij eens in een brandend vliegtuig naar omlaag zou storten? Hij had vaak die droom gehad: hij stort naar beneden in een brandend vliegtuig. Dagenlang ligt dan nog het wrak te smeulen en te roken. Ireguí liep naar beneden, vervolgens door de gang, waar hem een hete lucht tegemoet woei, naar zijn kajuit, waar zijn handkoffer openlag op zijn couchette. Hij bekeek zichzelf in de spiegel, besloot niet te lachen; hij stopte zijn zaakjes in de koffer, belde, gaf de jongen die verscheen een tik op de wang en een fooi in de hand. Lachend liep hij niet zijn koffertje in de hand het dek op, waar het schip juist gemeerd lag. Er kwamen verschillende officieren de gangway op; hij kende een van hen, die hem met een omhelzing groette: ‘Ah, don Sancho, is u overzee schoenen gaan verkopen?’

De douanebeambte voelde even met beide handen in zijn koffer en hij mocht het schip verlaten. Hij liep de kade op, overal zag men soldaten en officieren; Bolívar had indertijd gezegd, Venezuela is een kazerne.

Aan het eind van de kade was een houten hek, waar hij door twee officieren werd aangehouden.

‘Uw papieren.’

Zij keken zijn papieren in: ‘U is voorlopig in arrest, op bevel van generaal Pacheco.’

‘Waarom?’ vroeg Ireguí.

‘Wij weten het niet. Wij voeren een bevel uit.’

[p. 251]

‘Ik wil het u niet lastig maken.’

‘Stapt u dan in deze auto.’

De wagen zette zich dadelijk in beweging. De ene officier zat naast de chauffeur, de ander naast Ireguí. Zij reden langs de kust, de richting uit van Macuto. Hij stelde verder geen vragen, het zou immers tot niets dienen. Hij keek maar naar de zee, waarvan de golven zich tegen de rotsen opwierpen en hoog in de lucht uiteenspatten. Wat was het leven anders dan golven die zich tegen rotsen opwerpen en uiteenspatten zonder reden, zonder doel. Zij reden nu langs de ruïne van een badinrichting, die sinds jaren niet meer was gebruikt en aan het geweld van de branding was prijsgegeven; de muren waren grotendeels ingestort, men kon in de verschillende bassins kijken; de golven schoven telkens de bassins in en uit alsof zij met elkaar krijgertje speelden, met zonneplekken als grote brandwonden op de rug. Zij hadden de kom van Macuto nog niet bereikt, toen de wagen stopte. Ireguí werd verzocht uit te stappen. Hij volgde de officieren die de stoep bestegen van een huis dat tegen de bergwand was aangebouwd, zodat het achterstuk gelijk met de grond was, maar de stoep aan de voorkant via een stenen trap werd bereikt. Zij schoven vervolgens door een heel smalle gang, gevormd door een muur van het huis en de muur van het aangrenzende erf. Hij begreep dat het langs de achterdeur was dat hij het huis werd binnengeleid. Zij liepen door de keuken, waar een vrouw met een blik water schepte uit een grote stenen kuip.

De eerste deur links stond aan; de officier die naast hem had gezeten klopte aan, maar voordat zij enig antwoord hadden gehoord stond hij reeds voor generaal Pacheco, een grote robuuste man in hemdsmouwen, met een pistool in de gordel, iets te dunne benen voor zijn betrekkelijk zwaar lichaam en korte laarsjes, die nauwelijks tot de kuiten reikten.

‘Don Sancho Ireguí?’ vroeg hij.

‘A sus ordenes.’

‘Muy bien, caballero.’

Ireguí schrok even voor zijn lach terug; de lippen gingen vaneen zonder dat men iets van een lach hoorde; men wist niet of hij zou bijten dan wel lachen; zijn ogen hadden trouwens ook die vorm van de spleetachtige mond en dezelfde twijfelachtige uitdrukking. Hij keek Ireguí lang aan: ‘Waarom is u op Curaçao geweest?’

[p. 252]

‘Ik heb daar de vrouw van mijn compagnon, Arturo Valdés, bezocht.’

‘Heeft u daar andere Venezolanen bezocht?’

‘Voor zover ik weet, neen.’

‘Voor zover u weet?’

‘Neen, ik heb geen andere Venezolanen bezocht.’

‘Waarom ontvangt de señora geen bezoek van haar andere familieleden?’

‘Welke andere familieleden?’

‘Haar vader en haar moeder bijvoorbeeld.’

‘Zij wil niemand anders spreken.’

De gevaarlijke lach verdween van het gezicht van Pacheco. Hij naderde Ireguí met een opvallend vriendelijke uitdrukking; hij sloeg de arm om diens schouder: ‘Don Sancho, ik geloof dat u onschuldig is. Wanneer u ooit in moeilijkheden komt, noem dan mijn naam. Maar weest u voorzichtig; leg geen bezoeken af bij Venezolaanse ballingen die wel eens op zieken, en zieken die wel eens op ballingen lijken.’

Zo met de arm om zijn schouder leidde hij hem terug naar buiten, waar de twee officieren zonder enige uitdrukking op het gezicht stonden te wachten. Hij lachte tegen de officieren: ‘Zorg goed voor hem, es un amigo especial.’ Hij drukte nogmaals Sancho Ireguí aan zijn borst en verdween weer naar binnen. De officieren gedroegen zich hierna bijzonder hoffelijk.

Wat zou dit te betekenen hebben? Zou ik werkelijk van revolutionaire agitatie worden verdacht? Zou iemand het gesprek met Carlota hebben opgevangen? Maar wie kan dat dan geweest zijn? Of was el generalísimo Pacheco ook eenvoudig maar een lijder aan pederastma?

Hij hoorde de vraag tot zich gericht: ‘U moet naar Carácas?’

‘Ja, alstublieft, naar Carácas.’