Christeliicken waerseggher

[p. 312]

Cap. XC.

VViens siel te Gode gaet, en t'Rijck des hemels erft?

Die hier in goeden staet, en in Godts gratie sterft.

⁺DAtter tot noch toe gheseyt is, de doodt aen-gaende, dat is al te verstaen, die uyt-ghesloten: dat is, tot daer toe sonder steruen: nu voorts, den gheest ghegeuen zijnde, ende de note ghecraeckt. Daer en zijn maer twee plaetsen, tot welcke alle menschen eyndelijck comen moeten: want daer is al te groot een onder-scheydt tusschen beyde:⁺ ghelijck Abraham seyde totten rijcken vrecken. Eyndelijck, seggh' ick, om datter een seker plaetse en middel is, van Gode gheordineert, d'welck-men t'vaghe-vier noemt: tot suyueringhe vande sulcke, die wel in goeden staet ghestoruen zijn, maer noch niet soo volmaeckt, noch soo suyuer, dat sy bequaem souden wesen, al-soo inden hemel te gaen, daer niet de minste vlecke oft letsel en mach in-comen. Die zijn nochtans versekert, den hemel te crijghen, als een erue hun toe-behoorende, deur de doodt Christi, van wien sy mede-erfghenamen zijn gheworden, deur Godts gratie. Ende t'selue recht, met ghehoorsaemheydt, als goede kinderen, totter doodt toe behouden hebben, ende metten ghestelden dienste te loone ghewonnen. Want, al hadden sy dat selue, by auonture, som-tijdts met eenighe sonde verbeurt: sy hebben dat nochtans, deur penitentie, in tijdts weder ghecreghen.

⁺Die steruen al in staet van gratie, die in Godts liefde ende gratie [A] staen, als sy van deser weerelt scheyden. Den welcken staet ten ruymsten [B] ghenomen, niet anders en vereyscht, om waerlijcks te segghen dat iemandt in state van gratie is, t'zij leuende t'zij steruende, dan dat hy in gheen dood-sonde en zij, noch in gheen behaghen der seluer. Van dien staet bemoedt-men al tijdts ten besten, als iemandt hem ghebiecht heeft: oft in t'propost en wille van biechten ghestoruen is, als hy uyt eenigh wettelijck belet, niet ghebiechten en can: oft by faute van tale, oft by ghebreke van eenen biecht-vader, oft derghelijcke: ende ten minsten eenigh uytwendigh teecken van sulcken wille, en goede begheerte van biechten, ende van berouw en leedschap van sonden is te kennen gheuende. Maer het recht ordeel van sulcks, in de versekertheydt, dat behoort Godt alleen toe. Veur wien oock, ontwijfelijck, ghelijcker vele steruen uytwendelijck in state van gratien, soo verre als onse kennisse streckt, die nochtans, uyt se-

+ Deur de doodt ten hemel.

+ Luc.16.

+ In state van gratien steruen.

[p. t.o.312]

Qvi in statv gratiae moritvr, Caelo asseritvr. 90.

Parte sui meliore heres quis adibit Olympum?
Qui purè Superis hinc conciliatus abibit.

Wiens siel te Gode gaet, en tRyck des hemels erft?
Die hier in goeden staet, en in Godts gratye sterft.

Qui laissant la vie, Va prendre l'hoirie, De l'eternité?
Celuy qui trespasse, En estat de grace, Et grand' pureté.

[p. 313]

ker cause van eenigh secreet en verborghen beletsel, in quaden staet zijn: al-soo oock sommighe, met eenighe haestighe doodt van hier verscheydende in staet van gratie zijn, daer hy alleen de kennisse af heeft, die de herten van alle menschen kent. Ende binnen middelen tijde nochtans, de menschen hebben oorsaecke, om van contrarie haerlieder te beduchten, ende te houden, dat sulcke soo steruende in quaden staet ghestoruen zijn. Daerom (soo wy bouen gheseyt hebben) sy zijn⁺ seer qualijck beraden, die hun op soo onseker eynde gherusten en verlaten. Aen-ghemerckt, dat-men soo luttel exempelen daer van heeft, ende dat de selue ons achter-gelaten zijn, niet om daer op te ruymer te leuen, ende te stoutter te wesen in onse onachtsaemheydt: maer alleenelijck, op dat wy niet cleyn-moedigh en souden werden, alst emmers soo ghevaren is, ende soo spade by comt van wijs te worden, ende penitentie te doen: als uyt-ghestelt hebbende totten laetsten, ende, soo-men seyt, tot dat de clincke op den duym valt, den strael des doodts ons verrasschende.

[C] Soo dan, saligh is hy en wel bedacht, die sijn leuen soo aenstelt, sy seluen totter doodt soo van te veuren bereydt, ende in alle veursichtigheydt hem soo draeght, dat, als hy van deser weerelt ghescheyden is, men van hem met rechte seggen magh, t'ghene dat-men van alle godt-salighe steruende menschen seght: Beati mortui, qui in Domino⁺ moriuntur: Saligh zijn die doode, die in den Heere steruen: t'welck is waerachtelijck in goeden staet steruen. Want, al en gaen die niet al terstondt van monde ten hemel, soo-men seyt, ghelijck doen die terstondt, in haer kindtsche onnooselheydt naer t'heyligh doopsel steruen, die martelaers steruen, die hier oock haer vaghe-vier in lijden en tribulatie, oft deur groote penitentie vol-braght hebben: [D] oft mettet waerachtigh ghenieten van pardoen generael. Nochtans, wie in staet van gratie sterft, die sterft inden Heere: ende des-haluen is hy salighlijck ghestoruen, den hemel versekert, in t'corte oft in d'lange.

+ Ongheraden op d'leste hem te verlaten.

+ Apoc.14.

Ghebedt om den hemel te vercrijghen.

WAnt ghy, o soete Iesu, ons selue gheleert hebt te bidden ende te segghen, toe-comende zij ons v Rijcke: wat is anders, dan dat ghy't ons uytter herten gunt? Houdt my al-tijdts vast in uwe gratie: op dat ick deur een deughdelijck leuen en salighe steruen, het Rijck der hemelen magh gaen in eruen. Amen.