Christeliicken waerseggher

[p. 284]

Cap. LXXXI.

VVie sal my dese leer, ten besten doen verstaen?

Gh' en moet maer eenen keer, met sin op t'kerf-hof gaen.

⁺ONsen Saligh-maecker, sprekende tot sijn Apostelen van dien hoogen ende excellenten staet der Reynigheydt, soo seyt hy: Non omnes capiunt verbum istud: Een ieghelijcken en verstaet, noch en begrijpt dit woordt, dat is dese saecke en leeringhe niet. Alsoo moght-men wel segghen van dese versmaedtheydt der schoonheydt, oft emmers cleyn-achten der seluer, daer al de weerelt so mede behanghen is, ende soo vele af houdt. Wy moghten oock wel segghen: Een ieghelijck en vaet dit woordeken niet: een ieghelijck en verstaet dit soo niet, soo ghy't in t'veur-leden Capitel gheleert hebt.

Daerom is de vraghe: Wie sal my dese lesse best doen verstaen? [A] Te weten, dat ick come tot t'verstandt vande ijdelheydt die daer in gheleghen is, in de schoonheydt des aenschijns, en s'weerelts ghenoeghte te soecken. Ende dat die niet anders en is, dan als een bloem nu rieckende, die morghen stinckt. Want ick wete wel, dat dit de menschen (die den sin soo op d'ijdelheydt des weerelts versot hebben, als eenen droom schijnt te wesen, als-men haer iet anders ter contrarie wilt wijs maecken en leeren. Soo dat sy seer wel met Pharao moghten seggen: Vidi somnia, nec est qui edisserat: Ick hebbe droomen ghedroomt, ende ghesien: ende daer en is niemandt, diese my can bedieden. Dies-volghende doen sy seer wel, die niet terstondt (ghelijck sommighe doen) goede saecken en verworpen oft laten vaeren, die sy niet wel terstondt en connen begrijpen: meest als die haer tegen gaen. Maer die segghen, soo de Apostelen seyden tot onsen Heere, als sy sijn lessen, ende ghelijckenissen, oft parabelen, niet wel en verstonden:⁺ soo seyden sy: Domine, edissere nobis parabolam hanc: Heere, verclaert ons, ende doet ons dese parabele beter verstaen: Het en is gheen cleyn beghinsel, om wijs en gheleert te worden, als-men sijn onwetentheydt kennende, beghint te vraghen, om beter te weten. Want ten is gheen schande ongheleert te zijn, maer t'is schande niet te willen leeren. Ende ghelijck vele vraghen een teecken van toe-comende wijsheydt is: alsoo ter contrarie: Die niet en vraeght, niet en weet. Want hy moet wat connen, die wel weet te vraghen. Dit's dan wel ghevraeght: Wie ons dese wonderlijcke lesse van versmaedheydt der schoonheydt, en wereltlijcke ijdelheydt, best sal doen verstaen: te meer, want die de ghemeyne opinie der menschen contrarie is.

+ Matth. 19. Met vraghen leertmen.

+ Matth.13.

[p. t.o.284]

Coemeterii Lectio; mvndi despectio. 81.

Stoica quo valeam capere haec paradoxa Magistro?
Eia, Sepulchreti ferales adspice campos.

Wie sal my dese leer, ten besten doen verstaen?
Gh'en moet maer eenen keer, met sin op t'kerchof gaen.

Faites moy entendre, Ce point a comprendre, Sy tresdifficil.
Va au cemitiere, Ou ceste matiere, S'apprend au docil.

[p. 285]

[B] De antwoorde seght: Ghy en moet maer eens op t'kerck-hof gaen. Dit en is gheen volle bescheydt, maer emmers een aenwijsen, [C] hoe en waer-men dat beseffelijckst leeren magh. God al-maghtigh dede soo, om sijn volck te tastelijcker te leeren verstaen, dat hy seer wel maghtigh was haer-lieden te helpen, ende op te rechten, hoe seer sy vervallen waren: als sy emmers haer wilden beteren. Soo seght hy totten Prophete Ieremias: Staet op, en gaet henen ten huyse⁺ [D] vanden pot-backer: daer sult ghy hooren wat ick segghen wil. Hy gingh: ende deur d'breken des pots, ende deur t'vermaecken des selfs, soo leerde hy, en hoorde hy, dat Godt sprak: Siet (seyde de Heere) gelijck de aerde in de handt des pot-backers is, alsoo zijt ghy-lieder in mijn handen. Aldus seyndt v de antwoorde tot het kerck-hof, als tot pot-backers winckel: daer ghy leeren sult, sulcks als v te weten staet, aen-gaende schoonheydt, sterckte, en cieraet des lichaems, ende alle tijdelijcke roemelijckheydt, daer steruelijcke menschen soo veel af maecken. Ghy sult daer claerlijck sien en verstaen, hoe luttel dat alsulcks te bedieden heeft. Want, wat zijn wy al te samen anders dan, soo de Prophete Isaias seght: Testa de Samiis terrae: Eenen aerdenen⁺ broosschen pot. Sal een pot-aerde, oft slijck (seyt hy) totten potbacker segghen: Wat maeckt ghy? Dat leert-men, siet met inden pot-backers winckel te gaen: te weten, dat wy niet anders dan potaerde en slijck en zijn. Wat sullen wy al voorts leeren met op t'kerckhof te gaen? ende dat, soo de antwoorde aen-wijst: Met sinne: dat is, met aendachtigheydt: als om daer te studeren, in al die ghebroken pot-scheruen, doodts-beenderen, meyn' ick.

Agathocles Coninck van Sicilien, tot een eeuwighe memorie⁺ dat sijn vader een pot-backer hadde gheweest, soo hadd' hy altijdts aerde-werck ouer sijn tafel: noyt sonder, al waerender gouden en silueren vaten ghenoegh: tot een bekensaemheydt sijnder cleyne afcomste. Ende, al en was hy anders de beste vande weerelt niet, nochtans ghingh hy daer in onse grootscheydt te bouen: als wy ons niet alleen en verheffen, maer oock onser arme vrienden ende af-comste schamen. Nu wel aen dan, gaet op t'kerck-hof: daer sult ghy wel wat anders leeren.

+ Ierem. 18. Pot-backers vvinckel: het kerck-hof.

+ Isa 45.
Rom.9.

+ Alexander ab Alexand. li.5. cap.21.

Ghebedt tot versmaedtheydt des lichaems.

DIt bederuelijck vleesch, o Heere, wilt altijdts groot gheacht worden, ende bouen den gheest spannen. Druckt soo in my des doodts ghedenckenis, dat al de ghenoeghte des weerelts my een cruyce zij. Amen.