Christeliicken waerseggher

[p. 152]

Cap. XLVII.

VVat plaegh verdienen sy, die haer ouders bedrucken?

Dat haer de rauen vrij, hun oogen beyd' uyt plucken.

⁺OM te toonen, in hoe groote eere en weerdigheydt, dat de kinders haer ouders behooren te hebben, soo heeft Godt almaghtigh, in de thien gheboden, naer dat hy in de drij eerste van sijn goddelijcke eere ghesproken hadde, terstondt ten eersten ghestelt, het ghebodt van vader ende moeder te eeren. Ende dit, niet alleen met bewijs van uytwendighe eerbiedinghe, maer meest inwendighe reuerentie, behoorlijcke ghehoorsaemheydt ende onder houdt, als noodt is. Wt reden dat sy ons in de plaets Godts zijn opder aerden: meest ende namentlijck gheestelijcke ouerste. De Wijse-man, willende toonen, dat sulck eenen mensch Godt niet en vreest, die sijn ouders niet en eert: soo seyt⁺ hy: Qui timet Dominum, honorat parentes: Die den Heere vreest, die eert sijn ouders: ende als sijn Heere, sal hyse dienen.

⁺Dit heeft wel ghevroedt Decius des keysers sone, als sijnen vader hem soude doen keyser croonen: hy heeft het gheweyghert uyt weerdigheydt, segghende: Ick vreese, word'ick keyser, dat ick ontleeren ende vergheten sal, een goedt onderdaenigh sone te wesen. Ick heb lieuer gheen keyser te zijn, maer ghehoorsaem sone: dan keyser te wesen, ende een sone sonder affectie, ende behoorlijcke toeghedaenheydt. Daerom, dat mijn vader regnere: ende dat mijn heerschappije zij, ootmoedelijck hem ghehoorsaem te wesen.

Het moet ontwijfelijck een seer onverdraghelijcke saecke zijn, alsoo de natuerlijcke affectie, iae om beter te segghen, de nature uyt te [A] schudden, datmen oock sijn ouders bedroeft, bedruckt, weder-sporigh [B] werdt: ende, dat meer is verdruckt en ouer-valt. De vraghe dan⁺ is, wat sulcke kinderen verdienen. In d'oude Testament, als een [C] kindt vader ende moeder onghehoorsaem was, ende dat sy clachtigh vielen aen de ouerheydt, dat kindt wierdt ghesteent.

⁺De antwoorde seght hier, dat sy weerdt zijn, dat hun de rauen [D] d'ooghen uyt-plucken. Dat is, dat sy aen een galghe comen: want het ghemeynelijck sulck aes is, datmen de craeyen en rauen, aen sulcke rijsers plaght op te hanghen. Ende al en comen sy niet altijdts daer toe, sy zijns nochtans weerdigh: ende t'is gheluck, niet haer-lieder⁺ deughdt oft verdienste, als sy 't ontcomen. Oculum, qui subsannat patrem, & qui despicit partum matris suae, effodiant eum corui de torrentibus: Dat de rauen der beken de ooghen uyt-halen, van de ghe-

+ Straffe der quade kinderen.

+ Eccli.3.

+ Decius sone van Decius.

+ Deut.21.

+ Galghenaes.

+ Prou.30.

[p. t.o.152]

Parentibvs non obtemperantvm praemia. 47.

Impia quid meruit soboles onerosa parenti?
Ipsis vt rapidi populent caua lumina corui.

Wat plaegh verdienen sy, die haer onwerd bedrucken?
Dat haer de rauen vry, hun ooghen beyd' vutplucken.

Qui de Pere et Mere, Les yeux de reuere, Quel sera son fouet?
Qu'un corbeau arrache, Les siens et dehache, Son corps au gibet.

[p. 153]

ne die haer vader beschimpen, ende die deur hun onbeleeftheydt toonen, dat sy den aerbeydt haers moeders in d'baren, niet en ghedencken, noch en achten. Te kennen gheuende, deur sulcke maniere van vervloeckinghe, dat sulcks teghen nature is, dat een kindt, hardt, stuer, straf, lastigh, spijtigh, onghenadigh, iae oock maer onghehoorsaem soude wesen.

Men vindt, dat selfs de oyeuaers haer ouders op den rugghe somtijdts⁺ draghen, al vlieghende: ende de selue spijsen, als sy deur ouderdom onmaghtigh gheworden zijn, den cost te beiagen. Hier moghtmen oock ghedachtigh zijn van die dochteren die haer vaderen somtijdts⁺ in den kercker met haere boesemen ghelaeft hebben, de selue vander doodt verlossende. Dese ende derghelijcke exemplen, maecken de onbeleeftheydt van vele onmenschelijcke kinderen beschaemt: die niet alleen weerdt en zijn, dat sy de rauen aen de galghe spijsen, maer dat de helsche rauen, met dien vanck, in siel en lijf wegh vlieghen, ende voerense tot die gloeyende beke der onsprekelijcker tormenten: daer sy leeren sullen, wat dattet gheldt, sijn ouders te bedroeuen.

[E] Soo voer Absalon, als hy den coninck Dauid sijnen vader rebel⁺ vallende, uyt sijn Rijcke stack, ende hem te velde met open oorloghe vervolghde. Van Ioab, Dauids opper-veldt-heere verwonnen zijnde, ende de vlucht aennemende, bleef metten haere aen eenen tack hanghende, de muyl, daer hy op sat, onder hem deur wegh loopende. Ende op datmen wete, dat dese straffe niet alleen te verstaen en is, op kinderen die vader oft moeder beswaren, maer oock die andere ouersten, oft ouderlinghen versmaden, die ons van Godts weghe bevolen zijn te eeren: hoort een schrickelijck exempel daer toe dienende. [F] Als de Prophete Eliseus, naer Bethel op track, soo zijnder eenen hoop kinderen ter stadt uyt ghecomen, naer hem roepende en spottende: Ascende calue, ascende calue: Climpt op ghy caluwe-cop:⁺ climt op, ghy caluwaert. Ende siet, daer zijn twee beeren uytten bossche ghespronghen, ende hebbender twee-en-veertigh van die verslonden. Tot een teecken dat sulcke verdienen vande helsche beeren vernielt te worden.

+ Ambros. Hexaem. Homil. 5.

+ Solin. Lib. I. Valer. lib. 5. cap. 4.

+ 2.Reg.18. Absolom.

+ 4.Reg.2.

Ghebedt om sijn ouders in eeren te houden.

NAest v, hebt ghy bevolen, o Godt, onse ouders te eeren, ende ghehoorsaem te wesen: gheeft my de gratie, soo mijne gheestelijcke en lichamelijck ouerste te eeren: dat ick het beloofde landt ende d'aerde der leuende besitten magh. Amen.