Verhalen uit de geschiedenis van België

[p. 103]

XXVI.
Kluchtige daden van Keizer Karel.

Billykheid.

Korten tyd na zyne verheffing ten keizertroon, verdoolde Karel eens, terwyl hy in eenen woude van Oud-Castiliëop de jagt was. Hy werd door een geweldig onweder van zynen gevolge gescheiden, en zocht, zoo snel mogelyk, eene schuilplaets. Een hol ontdekkend, vloog hy er binnen. Een bliksemstrael, die voor zyne oogen flikkerde, liet hem vier gewapende mannen zien, die er als galgenaes uitzagen, en diep schenen te slapen. Hy beschouwde die mannen nog, toen een verschrikkelyke donderslag hen plotselyk wekte. Zoodra zy den keizer zagen, wiens waerdigheid die ellendigen niet bemerkten, stond een der slaperen op, wreef zich de oogen, en zeide: ‘Heer ruiter, gy zoudt moeijelyk raden, wat wonderlyken droom ik zoo even heb gehad. Luister:

[p. 104]

my docht, dat uw fluweelen mantel op myne schouders overging. “Hierop maekte de schurk des vorsten mantel op zyn gemak los, en hulde er zich in. - Nu sprak de tweede roover:” En ik, heer ridder, ik droomde, dat ik myne muts tegen uw met pluimen versierd hoofddeksel verruilde. “En tevens ontnam hy den vorste zynen hoed, en dekte er zich deftig mede. - De derde had gedroomd, zeide hy, dat hy onder zyne hand eenen prachtigen draver vond, en nam stoutweg teugel, toom en ros in zyn bezit. -” In sint Jacobs name (sprak de laetste), gy zyt brave jongens; gy laet my immers deze guldeneketing en ditfraeije zilveren fluitjen. “En reeds stak hy de hand naer die kostbaerheden uit, welke aen Karels hals hingen. -” Allerbest, mannen (spreekt de vorst), gy zyt knappe venten; voorwaer, ik mag u dit kleinood niet afstaen, zonder u tevens te toonen, hoe gy 't gebruiken moet; gy zult my misschien voor die lessedankbaer zyn. ’ Deroovers zwygen: hy fluit driemael op zyne gewoone wyze. Zyn stoet, die niet verre van daer halt hield, schiet toe.

Daer stond nu de vorst omgeven van talryke edellieden, dienaren, jageren, boschwachteren, enz. Rustig wendt hy zich tot de verbaesde roofbende, en zegt: ‘Ik ook heb eenen wonderlyken droom gehad; ik droomde, dat ik hier vier roovers liet ophangen.’ Er was nog geen uer verloopen, of de vier droomers hadden uitgedroomd, en spartelden in de lucht, aen de naeste de beste boomen opgeknoopt, anderen ten exempel, gelyk onze voorouders zeiden.

[p. 105]

Blyder eindigt de volgende kluchte.

Dë schoenlappers van Brussel hadden voordezen het regt, eene gekroonde laers op hun uithangbord te plaetsen - een voorregt, dat den schoenmakeren niet toegekend was. Van waer die byzonderheid? Men verklaert ze volgender wyze.

Omtrent den jare 1520, wandelde de jeugdige keizer over de markt te Brussel, en zag er eene jonge vrouw met een goed en gul gelaet, die een paer vette hoenders kocht, waerna zy ligtvoetig en blyhartig naer huis terugkeerde. Hy volgde ze op, zag ze eenen keldertrap afdalen, en uit den kelder schalden er luide vreugdekreten omhoog. Dat onderaerdsche verblyf was de winkel van eenen schoenlapper, dien 't in zyne zaken wel ging. De vorst steeg er in af, en verzocht, dat men hem eene scheur aen zyne laers zou herstellen. De baes verontschuldigde zich, zeggende, dat zulks niet konde geschieden, vermits het S. Crispyn en Crispinianus dag was, dien alle schoenlappers (wilden zy hier en hiernamaels gelukkig zyn) feestelyk moeten vieren. De keizer zag het gezin, dat dien kelder bewoonde, in eene zoo regt brabandsche kermisluim en lust, dat hy beleefdelyk verzocht, deel te mogen nemen aen hun gelag, en te dien einde beloofde den noodigen wyn te betalen. Men beraedslaegde: zyn open en innemend gelaet lokte die lieden uit, om dit hoofsche voorstel te aenvaerden. De schoenlapper en zyne vrouw, hunne dochters en de werkliên, allen knikken

[p. 106]

ja. 's Avonds kwam de hupsche vreemdeling inderdaed terug, hield met die brave menschen het avondmael, vermaekte ze door zyne vertrouwelykheid, en scheen over alles hartelyk voldaen. 's Anderen daegs liet hy den schoenlappersbaes tot zich aen 't hof roepen, en vroeg hem, op welke wyze hy hem 't vergenoegen kon vergelden, dat hy 's avonds te voren in den kelder genoten had. De goede man, van zynen eersten schrik hersteld, wenschte slechts de eer te ontvangen van tot eeuwiger gedachtenis des voorvals, op 't uithangbord der schoenlappersgilde eene laers te mogen plaetsen, met de keizerskroon er boven.

Op eenen mortier uit den jare 1500 leest men dit rymken, Salomon nagevolgd:

Gheen beter spreucke en hebbic oynt ghelesen,
Als wel te doen ende vrolic te wesen.