Verhalen uit de geschiedenis van België

[p. 43]

XI.
Hendrik van Huldenberg.
(1213.)

Zelfsopoffering.

In de geschiedenis dezes dapperen krygers levert ons de belgische kronyk een der belangrykste verhalen. Waer het oude dietsche trouw geldt, daer mag men Huldenberg noemen, en ieder regtschapen Belg zal zich verheugen, dat door alle tyden heen trouw aen vorst en vaderland zyne natie sierde.

Het bisdom van Luik was in oorlog met het hertogdom van Braband wegens sommige regten, die zeker wel eenigzins twyfelachtig waren, vermits een goed deel van België door dien twist in twee partyen verdeeld was.

In dien kryg toonde zich, zoo als meest altyd, de

[p. 44]

oorlogskans vry grillig en wisselvallig; nu was de zege op 's hertogen, dan op 's bisschops zyde. Hertog Hendrik had daerby nog eene staetsrekening met den graef van Vlaenderen te vereffenen. Zoodra dit gedaen was, rigtte hy al zyne magt tegen den vermogenden prins-bisschop. Te Steppe stieten Luikenaers en Brabanders op elkander; fel was de schok, en bloedig de nederlage des hertoglyken legers. De bondgenooten uit den lande van Luik, Limburg en Loon omringden woedend de benden, die Hendrik zelf aenvoerde. De Luikenaers zochten vooral zich meester te maken van zynen persoon.

Gelukkig zyn de vorsten, die in zulker ure eenen vriend bezitten! Van Huldenberg, die het doodsgevaer had bemerkt, dat zyn meester liep, schoot diens wapenrusting aen, en zettede zich diens helm op het hoofd; met al de kenteekenen des hertogen uitgedoscht, verving hy dien in 't opperbevel, en trok de aendacht des vyands op zich alleen.

Huldenberg, met des prinsen gezag bekleed, vecht als een leeuw; maer kan de overmagt des vyands niet bedwingen. Weldra van allen kant omsloten, ziet hy geene hoop ter redding; nogtans wil hy zich niet overgeven, maer liever al vechtende sneuvelen. Zyne vyanden verloren reeds het vooruitzicht hem levendig te vangen, toen hem in de worsteling een reuzige kryger toevloog, die zyne spies met zulker kracht tegen Huldenberg wierp, dat deze zielloos van zyn ros op den grond stortte.

[p. 45]

Weldra verbreidde zich door 't land de mare van 's hertogen dood. Vriend en vyand beweenden den val van zulken dapperen kryger. De straks nog woedende Luikenaers wilden, nu hun wrok voldaen was, het lyk plegtig naer hunne stad overbrengen; maer toen zy hem het helmvizier oplichtten, deinsden zy met eenen gil terug, en stonden lang stom. In plaetse des hertogen van Braband, was zyn vriend gesneuveld. Welk eene heilige zelfopoffering!

De vorst was geen ondankbare; hy wilde der familie des gesneuvelden makkers zyne erkentelykheid tot den laetsten naneve betoonen, en schonk dien stamme, tot aendenken zulker zeldzame dapperheid en liefde, zeer gewigtige voorregten. In deszelfs blazoen zou het borstbeeld staen eens gewapenden mans met den hertoglyken helm en den wapenrok aen, doorstoken van eener spies, terwyl twee schildknapen langs beide zyden, met de banieren van Braband, stonden.

Wanneer men zulken schoonen trek leest, dan ryst in ieders harte eene gedachte, die den naem Huldenberg met den zegen der onsterfelyke dankbaerheid zegent; dan bloost men in den stille over de tegenwoordige valsche propheten, die in schaepskleederen tot ons komen, predikend en uitkraeijend dat het woord Vaderland een uitvindsel der Romeinen is - een ydel woord dat enkel dient om de volkeren te ontbroederen. Neen, de vaderlandsliefde is en blyft liefde jegens allen, ook jegens den vreemde; maer die

[p. 46]

liefde wil een stellig, een erfelyk geluk aen het klatergoud der zoogezegde wereldburgery niet opofferen.

Niet altyd vergeten de grooten en magtigen der aerde de diensten, die zy van hunne ondergeschikten ontvangen; maer ook dan, als zy dit mogten doen, is er een grooter Vorst, dan zy allen, die de trouw aen vaderland en vorst bewezen, in der eeuwigheid niet vergeet.

De deugd, waer de aerd geen loon aen biedt,
Vergeet de Heer des levens niet.