Dingeman krijt wjukken

[p. 187]

Haadstik 41
Heiten binne rare mannen

De oare deis naam ik ôfskie fan de bisten: de einen, de hinnen, de pau, de kninen, de geiten, it skiep mei it lamke, de baarch, Roosje en Hoppe.

Der wie net ien dy't wat sei, se liken hast allegear in bytsje treurich. Allinnich de baarch sei ‘gnor’. En de pau moast my sa noadich de gek oanstekke troch te wuiven mei syn waaiersturt.

Ik gie noch in slach troch it Heisterhok, rûn dêrnei by de blauwe Ford Dexta lâns, poezele wat mei de hân yn 'e Brobbeltobbe, rekke de bôle-oven oan, de Klimkalefater, de Hynstvalidekarre, en joech de panty fol sipels in stomp.

Doe gie ik noch ien kear op 'e Wjukkestoel sitten. Ik soeike op en del en hearde nei it rûzjen fan de wyn yn 'e popelieren.

Joazef kaam by my stean.

‘Sjoch,’ sei er, ‘twa foto's fan de Wjukkestoel. Se binne foar dy. Komst? Ik ha de tas en de skilderijen yn 'e auto.’

Kertier oer tsienen reizgen we ôf.

Joazef paste mar krekt achter it stjoer. Hy moast de knibbels wiidút ha en kaam mei de holle tsjin it dak oan.

It motorke fan de Fiat 500 prottele en knettere. We hobbelen de reed út en rieden de dyk op, rjochtsôf. Ik seach troch it sydrútsje. Dêr lei de boerepleats, op syn eilantsje tusken de hege popelieren.

In hiel skoft seinen we neat.

Pas op 'e grutte dyk wie it Joazef dy't begûn te praten.

‘Wat tuffe we lekker, net? Dit is it autoke mei de measte bynammen. Ik kin sa tsien opneame. Do moatst telle, goed?’

[p. 188]

[p. 189]

Ik drukte de tomme nei achteren, klear om de fingers bylâns te reizgjen, en Joazef sei de nammen. Bôletrompke. Rêchsekje. Knopedoaze Op Tsjillen. Mûs. Ridende Bromtop. Krobbe. Oerdekte Solex. Wanneljende Poddestoel. Gersmeaner. Smûgende Stofsûger.

Dêrnei betochten we tegearre noch mear nammen. Reesslak. Razende Jojo. Spetterjende Pispot. Brullende Bromfytshelm. Fulde Tomaat. Utklaaide Stikelbaarch. Skylpod Turbo. Leavehearsbistje.

En doe wist ik fansels noch folle mear. Gouden Ingeltsje. Geloksbeestje. Hearepykje. Krûpelhintsje. Kofjebeantsje.

‘Ho mar,’ sei Joazef, ‘do hast wûn. Hast ek sin oan wat?’

We haffelen elk in appel op. En wer wie it in hiel skoft stil.

Op it lêst stjoerde Joazef de auto fan de grutte dyk ôf. Even letter fûnen we in stil dykje mei in berm fol moaie blommen. We ieten eigenmakke bôle en dronken kâlde Roosje-molke út 'e termoskanne.

‘Dat jonkje fan dy,’ sei ik, ‘hoe sjocht dy derút?’

‘Ik ha him jierren net sjoen.’

‘Mar doe't er lyts wie dan. Hast net in foto fan him?’

‘Ja, thús, op 'e buorkerij.’

‘Mar hast 'm net op in kastje te stean of oan de muorre te hingjen.’

‘Nee, omdat er der no oars útsjocht.’

‘Mar hoe seach er derút doe't er lyts wie?’

‘In fyn jonkje, mar net meager. In prachtich kopke mei grutte dreamerige eagen. Blonde krullen, mar dy waarden doe al wat donkerder.’

‘Hast faak mei him boarte?’

‘Ja. Simmers tintsjebouwe. Of tegearre yn it opblaasbad. Balje yn 'e tún. Teminsten, as we om myn lyfje har blommen tochten.

[p. 190]

Winterdeis slydjeie, oer it iis hinne rinne of in grutte sniepop meitsje. Wat alle heiten dogge.’

‘Ik wit hast neat mear fan ús heit,’ sei ik. ‘Ja, slydjeie op dy hege heuvel - wat ik dy al fertelde. Mar fierder net.’

‘Witst wat der mei jim heit gebeurd is?’

‘Nee. Us mem seit altyd: Heit is der net mear. Se fynt my tink te jong om it te witten. Of se wit dat it har skuld is. Miskien is er ek wol útnaaid, krekt as do.’

‘Ja, heiten binne rare mannen.’

‘Ik fyn memmen raarder.’

Joazef sei neat.

‘Hy kin ek wol dea wêze,’ sei ik. ‘Ik ha in kear dreamd dat er kaptein op in seeskip wie, en dat skip is sonken.’

‘Dat wie yn dyn dream.’

‘Dat wol. Mar letter seach ik op 'e televyzje ek in skip dat sonk, en dat wie krekt sa'n skip.’

‘Der binne miskien wol hûndert sokke skippen,’ sei Joazef. ‘Kom.’

Hy kaam oerein en gie yn 'e berm stean te pisjen. Ik moast ek. Ik gie neist him stean, in bytsje breedút, krekt as hy. We laken.

Doe reizgen we fierder. Joazef woe net wer oer de grutte dyk, sei er, hy fûn kronkeldykjes folle moaier. Ik ek, dan hienen we teminsten langer wurk. Ik koe trouwens wol fernimme dat er by ús yn 'e stêd wenne hie, hy hoegde net ien kear op 'e kaart te sjen.

We praten hast net. Ik tink dat we beide sieten te prakkesearjen.

Ynienen sei ik: ‘Ik tink dat dat jonkje leaver mei dy meigien wie. Yn pleats fan by dyn lyfje te bliuwen.’

‘Wêrom tinkst dat?’

[p. 191]

‘No, as hy gjin ballen yn 'e tún skoppe mei...’

‘Ik hie him meinimme kind, mar hy wie noch sa lyts.’

‘Dan hiest him letter toch ophelle?’

‘Mar doe wenne ik al jierren allinnich en wie ik der yntusken achterkommen dat dat by my heart. Ik bin in man fan allinnich.’

‘Mar woest my wol in wike by dy ha.’

‘Ja.’

‘Ik woe wol dat ús heit my ophelle,’ sei ik. ‘Ik besykje it wolris te dreamen, mar it wol noait.’

‘Nee,’ sei Joazef, ‘dreamen litte har net stjoere. Mar wa wit wat der noch gebeurt.’

‘Ik kin ek wol mei dy mei,’ sei ik. ‘Dan ha ik wer in heit, en do hast wer in soan. No ja, sagenaamd.’

‘Ik leau datst no oan 't dreamen bist mei de eagen iepen,’ sei Joazef. ‘Dat soart dingen ha we 't juster al oer hân. Do kinst net samar by jim mem wei.’

‘Goed,’ sei ik, ‘mar dan hoechst ek net mei har te praten.’

Doe seinen we allebeide neat mear.