Dingeman krijt wjukken

[p. 146]

Haadstik 33
Boekehonger

Op it parkearplein neist it postkantoar wie noch ien parkearfak frij. Mei in sierlike bocht stjoerde Joazef de Hynstvalidekarre deryn.

‘Net ûngeskikt,’ sei er, ‘se ha op ús rekkene.’

‘We meie hjir hielendal net stean, hear. Sjoch mar nei dat boerd: parkeerplaats invaliden.’

‘Dat sis ik, se ha op ús rekkene.’

Joazef krige in ket mei in hingslot út 'e tas en makke de karre fêst oan de peal fan it boerd.

It boekewinkeltsje wie noch lytser as ik tocht hie. It wie ien grutte hege keamer stiiffol boeken. Alde boeken. En sa rûkten se ek. In bytsje nei poddestuollen, skimmelich kerton en deade beammen.

Achter in toanbankje, tusken steapels boeken en papier, seach ik in keal âldmannekopke mei oan wjerskanten twa tûfkes sniewyt hier.

‘Jozef,’ groete it kopke en knikte.

‘Laurens,’ sei Joazef en stuts de finger omheech.

Ik seach my de eagen út 'e holle. Sa'n lytse romte, en dan sa'n weareld oan boeken. Se stienen yn iepen kasten oan de souder ta. Der wie in houten keukentrepke, sa koest by de heechste planken komme.

‘Sjoch mar even om dy hinne,’ sei Joazef. ‘En oars sikest mar wat út.’

‘Bedoelst dat ik in boek ha mei?’

‘Ek wol mear as ien. En hoechst se net werom te bringen, it is gjin bibleteek.’

[p. 147]

Ik kaam safolle boeken tsjin dy't ik dalik wol mei nei hûs ha woe, dat ik der hielendal klauwerich fan waard. Al dy boeken oer fûgels, fisken, slangen en ynsekten; oer blommen, grientetún en wylde planten; oer it hielal, romtefeart, planeten en stjerren; oer bergen en gletsjers; al dy boeken mei foto's, tekeningen, âlde plattegrûnen - ik blêde der twa tellen yn om en sette se wer teplak. Want dan seach ik wer in moaier boek.

It wie krekt as wie ik yn in grutte boarterstún en woe ik op alle tastellen tagelyk.

‘Boekehonger,’ sei Joazef, ‘do hast boekehonger.’

Op it lêst fûn ik in boek, dêr bleau ik mar yn sjen. Der stienen tekeninkjes en beskriuwingen yn fan allegear soarten ark. Achteryn kaam ik de moaiste nammen tsjin:

Aardappelspitvorken

Batterijmoertangen

Borstboormachines

Dommekrachten

Druivenkrentscharen

Houthiepen

Ingenieurshamers

Kikkerklemmen

Klinknageltegenhouders

Koevoeten

Ratelschroevedraaiers

Sleutelgatzaagjes

Spookschaven

Tuincultivators

Voetjespassers

[p. 148]

[p. 149]

De titel fan it boek wie gereedschappen.

Der stienen 19 soarten sagen yn.

Der stienen 33 soarten beitels yn.

Ik telde 59 soarten hammers.

It boek hie 756 siden.

Ik rûn der mei nei Joazef, dy't yn in hoeke fan de winkel yn foto's fan skilderijen stie te sneupen.

‘Joazef, moatst sjen wat ik fûn ha.’

Hy krige it boek en begûn der starich en oandachtich yn te blêdzjen. Syn grutte fingers dienen der hiel foarsichtich mei.

‘Wat in prachtboek,’ sei er. ‘Dit moatst meinimme.’

Ynienen stompte er my oan.

‘Moatst hjir ris sjen, Dingeman. Sjochst wol wat dit is?’

Hy wiisde mei de finger.

Ik kaam mei de holle tichterby. Op in bledside, krekt ûnder it wurd ‘Wringijzers’, siet in ynsekt fêstplakt oan it papier. Jierren lyn moast ien dit boek tichtklapt ha, en doe wie it bistje dertusken rekke. Deadrukt. En letter hielendal útdroege.

‘In stienkrobbe,’ sei Joazef, ‘pissebed. Moatst sjen, hy hat al syn poatsjes noch. Moatst him moai sitte litte. Hy heart by dit boek.’

‘Ik lit it boek fannacht iepen lizze,’ sei ik, ‘miskien rint er wol wer fuort.’

Ik fûn noch mear boeken dy't ik graach mei ha woe, mar by fiif hold ik op fan sykjen. Dit wienen de boeken:

gereedschappen

alleen op de wereld

don quichote

de eieren en nesten van onze vogels

practische wenken

[p. 150]

‘Practische wenken?’ frege Joazef. ‘Wêr mei dat oer gean?’

‘It is in boek om te learen hoest figueren meitsje kinst fan marsepein,’ sei ik. ‘Fruchten, grienten, blommen - alles kinst boetsearje. Ik tink dat it ek gewoan mei deech kin. Nije wike meitsje ik fan bôle gjin huzen, mar roazen en perziken en tomaten.’

‘Nije wike?’

We seagen elkoar oan.

‘Wat hasto útsocht?’ frege ik ynienen.

‘Noch neat. Ik ha hjir in map mei reproduksjes fan skilderijen, mar ik kin net kieze. Wolsto my helpe?’

Ik socht twa reproduksjes út.

‘Dy binne wol hiel ferskillend,’ sei Joazef.

‘Ja,’ sei ik, ‘mar se gean beide oer fleanen, en dêrom fyn ik se moai.’

We rûnen nei de toanbank, en Joazef rekkene ôf.

De reproduksjes waarden netsjes ynpakt, tusken twa stikken hurd kerton. Undertusken die ik de boeken yn 'e tas.

‘Klear, Dingeman? Dan gean we.’

‘Jozef,’ groete it âldmannekopke en knikte.

‘Laurens,’ sei Joazef en stuts de finger omheech.

‘Laurens,’ sei ik, ek mei de finger omheech.

‘Dag, Dingeman.’ It kopke knikte en lake.