Dingeman krijt wjukken

[p. 21]

Haadstik 6
Wêr binne de pakes en beppes en wêr bliuwe de oare bern?

Ik hie in nuver gefoel doe't ik út 'e taksy stapte.

Foardat we it hiem op rieden, hie ik de foarkant fan de boerepleats sjoen. Hy hie in gesicht! De keamersruten wienen de eagen, de foardoar wie de noas, de daksgoate in rimpel yn 'e holle, en hy hie in prûk op fan reid.

Ien ding koe ik net sjen: wie it in freonlik of in lilk gesicht?

Ik hie ferwachte dat de sjauffeur my oan de doar ta bringe soe. Mar nee, hy sette de tas foar my del, die de wite moffen út en joech my in hân. Dêrnei stapte er yn syn lúkse giele wein en ried fuort.

Dêr stie ik allinnich op it grutte boerehiem. Doe earst ferbaasde ik my deroer dat der gjin minsken wienen. Gjin pakes en beppes, gjin oare bern, gjin Roosje Hoppe, net in mins.

Ik fielde my net noflik, mar bang wie ik net. Ik begûn wat om te skarreljen. Oeral op it hiem seach ik dingen dy't wy thús net hienen:

in âlde blauwe trekker

in lytse reade auto

in giele heftruck

in brike houten kroade

in gammele bernewein

steapels planken

bergen stiennen

in grutte bult sân

[p. 22]

krukkige tafels en stuollen

rustige potten en pannen

izertried en rubberslangen

sylboatseil en jutesekken

wasbakken en húskepotten

in wettertonne

in badkúp

in steapelbêd

yngewikkelde konstruksjes

wûnderlike bouwurken

en noch folle folle mear.

De boerepleats sels wie ek in wûnderlik bouwurk. Hy hie in wenhûs en in stâl, mar dat wie net alles. Oeral wienen dingen byboud.

Ik seach in skuorre, in loads, fiif-seis hokken en ek in pear eigenmakke hutten. Der hienen dus bern west. It soe toch net sa wêze dat de wike al foarby wie?

Bisten wienen der genôch. Se steurden har net oan my. Se fûnen it seker hiel gewoan dat ik der wie. Sa te sjen dienen se deselde dingen as altyd:

it skiep rûkte oan har lamke

de geiten stegeren tsjin it nachthok

de baarch barge yn 'e modder

de ko rûn te fretten

it hynder stie te sliepen

de pau pronke mei syn fearren

de toarteldowen sieten yn 'e beam

de einen poedelen yn 'e sleat

de hinnen klauden yn 'e grûn

en de kninen kontsjewipten troch it gers.

[p. 23]

Mei de tas yn 'e hân rûn ik oer it hiem. Ik draaide my om en om, mar noch altyd wie der net in mins te sjen.

Oare boerepleatsen of huzen seach ik ek net. It wie as stie dizze pleats op in eilân, mei in wide sirkel fan hege beammen deromhinne. Tusken de stammen troch seach ik it griene lân. Yn 'e fierte dreunde in trekker. Ik hearde ek fûgels roppen.

In kertier neidat de sjauffeur my ôfset hie, naam ik in beslút. Ik sloech de tas oer it skouder en stapte nei de foarkant fan de pleats. Dêr soe ik oanbelje en sizze dat ik der wie. Miskien wie ik te betiid en sieten de pakes en beppes noch te iten.

Der wie gjin bel. Ik kloppe mei de knokkels op 'e doar en fielde foarsichtich oan de klink. De doar siet op slot. Ik loerde troch in keamersrút en tikke tsjin it glês. Nergens in mins te bekennen.

Krekt doe't ik nei de syddoar rinne soe, hearde ik it gelûd fan in knetterjend motorke. Ik draafde werom nei it hiem.

Oer it paad kaam in nuver brommerke oan riden, fierste lyts foar de man dy't derop siet. Syn rêch wie rûn, de knibbels stutsen fier bûten it stjoer. Hy hie in helm op en in bril. In lange learen jas flappere as in seil achter him oan.

Doe't er it hiem op ried, seach ik de rymkes wapperjen oan syn helm. Krekt as wienen it twa tûfen hier fan syn grut, brúnachtich burd.

De man hie in blauwe slobberbroek oan. Keale fiterskuon sûnder fiters. Op 'e rêch hie er in touwen tas mei swiere dingen deryn. It liken wol stiennen.

Flak foar my bleau er stean. Hy die de brommer út en luts him op 'e stander. De helm en de bril kamen ôf.

‘Dêr wiest al,’ sei er. Hy lei de hannen op myn skouders en seach my yndringend oan.

Ik knikte.

‘Ik bin Joazef.’

[p. 24]

‘Dingeman,’ sei ik. ‘Dingeman de Koning.’

‘Dingeman - moaie namme.’

‘Ja, sa hyt ús pake ek.’

‘It spyt my dat ik dy wachtsje litten ha. Ik hie tocht datst hjir letter wêze soest.’

‘Ik bin om kertier oer tsienen fuortgien.’

‘Hm, dan ha jim wol oanriden.’ Hy wrotte de tas fan de rêch. ‘Ja sjoch, ik hie noch even yn 'e stêd sjoen om âlde boeken. Doe bin ik de tiid fergetten. Hast lang op my wachte?’

‘Neu, ik wie hjir noch mar krekt.’

‘Silst wol honger ha. Kom, ik ha wol wat te bikken.’

Even letter sieten we yn 'e keuken by in swiere houten tafel. De man krige in rûne brune bôle ûnder de earm en sage der grutte hompen ôf. Mei itselde mes die er der bûter op.

Ik woe freegje of ik earst net hanwaskje moast, mar ik die it net. Oan de hannen fan de man te sjen, wie er dat net wend. Hy skode trije stikken bôle op in plankje nei my ta. Ik siet der nuver nei te sjen.

‘Wat no? Hast gjin honger?’

‘Wy dogge der thús altyd wat op.’

‘Mar der sit toch wat op? Echte boerebûter, makke fan de molke fan myn alderleafste Roosje. Sokke molke fynst nergens. Sil ik dy in beker ynjitte?’

De molke fan Roosje smakke my goed, krekt as de bôle mei allinnich bûter.

It wie in frjemd idee dat ik samar siet te iten mei in man dy't ik net koe. Ik wist ek net wat ik fan him tinke moast.

Syn holle like âld, mar syn eagen wienen jong.

Hy hie in grut burd, mar syn kop wie hast keal.

Hy wie gjin heit, mar ek gjin pake. Of toch?

‘Binne jo soms ien fan de pakes?’ frege ik.

[p. 25]

De man mompele wat mei de mûle fol.

‘Yn 'e brief stie dat hjir pakes en beppes wêze soenen,’ sei ik.

De man slokte syn iten troch en sei: ‘Hast oan my net genôch?’

‘Mar dy oare bern,’ sei ik. ‘Hjir komme toch bern út oare provinsjes?’

De man stoppe gau in stik bôle yn 'e mûle en begûn opnij te mompeljen.

‘En Roosje Hoppe,’ sei ik. ‘Komt Roosje Hoppe hjir net? Har namme stie ûnder de brief.’

- Roosje Hoppe, tocht ik. - Ferhip, dy namme ‘Roosje’!

Ynienen krige ik in akelige gedachte. Ik skrok der sa fan, dat ik my hast ferslokte yn 'e molke.

‘Menear Joazef,’ sei ik, ‘is hjir ek in bist dat Hoppe hyt?’

‘Joazef,’ sei er, ‘sis mar Joazef.’

‘Joazef, ha jo in bist dat Hoppe hyt?’

‘Do,’ sei er, ‘sis mar do.’

Doe waard ik freeslik lilk. Ik rôp: ‘Joazef! Hasto in bist dat Hoppe hyt?’

‘Ja,’ sei er, ‘dat is myn hynder.’