Het land van Reynaert

Boudewijn van Boekel

Het is trouwens in die westelijke hoek dat men veronderstelt dat het oorspronkelijke Boudelo werd gesticht. De volksmond beweert dat deze plek door een onderaardse gang verbonden was met de latere abdij. Zo zou er ook een gang naar Lijsdonk geweest zijn, waardoor men kon rijden met paard en kar. In 1197 vestigt zich hier Boudewijn van Boekel (de Bocla), een benedictijn van de Sint-Pietersabdij te Gent, die van zijn abt verlof had gekregen met de toelating om zich als kluizenaar te gaan vestigen te ‘Bodelo’, tussen ‘Waas en Hartvelde’ op de grens met Stekene. Dit vertelt althans zijn vita of levensverhaal. De geschiedkundige feiten bevestigen dit. Zeer snel verzamelt Boudewijn rondom zich een groepje broeders die hem helpen bij de opbouw van de eerste nederzetting. Sommigen zijn blijkbaar afkomstig uit de priorij van Elmare - toen aan de rand van de afgrond -, onder andere Arnout van Elmare. Zijn eerste metgezel was Willem, het prioortje, wat wijst op de jeugdige leeftijd van de knaap. Anderen waren Hugo de Grote, Eustaas Mate, Rolinus van Lokeren...

[p. 84]

Boudelomonument

Dat de keuze van de vestiging te Boudelo zeer nauwgezet gebeurde, wordt bewezen door de snelle bloei van de abdij. In 1200 verwerft ze gronden om op te bouwen. De stichting mag zich abdij noemen van zodra er twaalf geletterde monniken verblijven. Dat moet reeds gebeurd zijn vóór 1213. Onder die monniken ontmoeten we namen als Simon Brune, Simon Reniere, Willem van Belsele ... In 1215 neemt de abdij de regel van Cîteaux aan. De uitbreiding van het bezit gaat zo snel, te Klein-Sinaai en in de uithoven te Otene en te Lamswaarde (Nederland), dat rond 1260 de abdij zich nog enkel zal bemoeien met het beheer van haar tijdelijke goederen. Het handwerk is reeds vervangen door denkwerk en administratie.

Terwijl de abdij steeds rijker werd en vestigingsplaatsen verwierf in Gent, Hulst en Duitsland, kende ze ook zware tegenslagen. Als partijganger van de graaf werd ze vaak geviseerd door diens tegenstanders. Zo werd ze verwoest in 1381-82 door de Gentenaars Van de Voorde en Ackerman, in 1452 andermaal door de Gentenaars in hun conflict met Filips de Goede. In 1551 werd ze financieel zwaar beproefd door overstromingen. In 1576 brandde de kerk af en die was pas hersteld wanneer in 1578 de Calvinisten de abdij grondig vernielden. De gemeenschap vluchtte naar Keulen. Pas in 1583 keerde ze terug om zich te vestigen in het refugium te Gent waar ze de rest van haar bestaan zou blijven tot ze in 1796 door de Fransen werd opgeheven. Gedurende zes eeuwen van vallen en opstaan kende de abdij achtendertig abten. Om hun goederen in Waas te blijven beheren, werd in 1660 de Boudelohoeve gebouwd met resten van de abdij.