Fijn en grof. De geschiedenis van een meisje en een jongen op Texel

[pagina 1]

‘FIJN’ EN ‘GROF’

In het dorp Oosterend op Texel woedde in vroeger dagen de strijd tussen fijnen en groven - en nog altijd is de deining daarvan niet helemáál verdwenen. Het spreekt vanzelf, dat deze tegenstelling zich ook openbaarde in de kinderwereld. De spanningen, die daardoor ontstonden, maken het thema uit van dit verhaal, dat bestemd is voor jonge mensen van 12 tot 16, maar ook door ouderen zeker zal worden gelezen. De schrijver vertelt over de vriendschap van twee buurjongens: Aai Visman en Jaap Bremer, de eerste uit het ‘grove’, de tweede uit het ‘fijne’ kamp en over de prille liefde van Aai voor Jaaps zusje Jannie, verhoudingen, die door de spanning der partijen wel worden bedreigd, maar zelden geschaad. Waar de verwikkelingen het meest intensief worden bij de periodiek terugkerende gebeurtenissen: de Zondagviering, de Meierblis op 30 April, de kermis, Koninginnedag, St. Maarten, ‘jonge en oude Sinterklaas’ op 5 en 12 December, vindt de schrijver organisch de mogelijkheid, de folklore van de Oosterenders uit te beelden en het milieu te schilderen, waarin deze gebeurtenissen zich voltrokken. En onwillekeurig komt daarbij een tweede tegenstelling voor de dag: die tussen boeren en vissers van het kleine dorp, hier culminerende in de pertinente weigering van een oude, rijke boer om zijn zoon te laten trouwen met een vissersdochter, zolang, tot vrees voor de toekomst en invloed van de meester, die telkens weer synthese zoekt, de tegenwerking verzwakken. Typische dorpsfiguren uit de verschillende levenskringen, tamelijk onschuldige kwajongensstreken en min of meer dramatische gebeurtenissen uit het leven van Aai en zijn vrienden voltooien het beeld van de gesloten dorpsgemeenschap, waar ondanks de onderlinge verdeeldheid rust en veiligheid heersen en de mensen zich geven zoals ze zijn. Zo kon een optimistisch verbaal ontstaan, een ‘historische roman voor jong en oud’, die alle ongezonde sensatie vermijdt en toch de ‘general reader’ tot het eind kan boeien.

[pagina 2]

[pagina 3]

D.L. DAALDER

FIJN EN GROF

De geschiedenis van een meisje en een jongen op Texel

Omslagtekening en illustraties van SJOERD KUPERUS

C.V. UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR. AMSTERDAM - 1950

[pagina 4]

Jeugdserie ‘Vrije Vaart’