| |
| |
| |
't Erste kiend.
Ien 't stoel bij de vuurploat zit duttend 'en sloof,
Ze is krom hoast van smerte, vroeg oud, bijkant doof.
'En man en zes kienders die goengen hoar veur,
Eén schat bleef hoar over: heur zon en heur fleur.
Kiek, vorschend goan de oog' nou in 't kaemerken rond.
- Woar was ze, die stark heur oan 't lêven nog bond?
Och, joa! 't zal zoo wêzen: ien 't lommerig pad,
Doar plukt ze veur moeder 'en bluumpken of wat.
En buuten, - welzeker, ien 't blomhof, doar stond
Mooi Rika; en 'k weet, wat z'r zocht dat ze 't vond,
Moar ook, wat z'er vond, liet ze droevig weer goan,
Al viel 't heur ook bang en al glimt nou heur troan.
- Zoo'n lieffelik jungske! - En mooi Rieksken ze gluurt
Deur 't loantje ien den hof. En ze kiekt en ze tuurt:
- Moar nee, 't was gedoan; Krelis kumt er niet weer:
‘'k Heb 'en ander,’ dat zei ze.
Och, 't hart duut zoo zeer.
- 'En ander? - Welzeker! - Dóar, achter 'et glas
Doar zit ze, heur liefste! die 't joaren al was;
Veur hoar mot ze warken. En 't zurgen dat dient,
Went 't bloadje dat keerde: van moeder en kiend.
- ‘En ander!’ Wat keek ie mistroostig! En weer:
‘Heb gij er 'en ander!’ Toen zeidie niks meer.
Toen zag ie zoo wit as 'en dooje; en 'et b oed
Vloog mien as 'en brand deur 't geloat en 't gemoed.
- Zoo trok ie. - Knap jungsken! En 'k zei hum adie.
Umda'k er 'en ander.... Licht zuukt ie nou wie;
Licht meint ie da'k Peter of Gijsbert of Piet
Al 't joa gaf. Den woare, doaroan denkt ie niet.
| |
| |
- Nou wat bluumpkes geplukt
Veur moeder. - Van 't meidorn 'en siertak gerukt!
Si! 't vinger oan bloed! Och, d'r bloedt zooveul meer,
Dit kan d'r licht bij. Is 't niewoar Lieven Heer!
- Kom vlug weer noar binnen! Flink, 't heufd ien de locht.
As moeder mien troan' zag, wie weet wat ze docht;
Wie weet of ze 't roajde, en dat dee heur verdriet.
De woarheid... nee, heurt z'ien d'r eeuwigheid niet.
Ze sloapt. - Lieve moeder!
Stroalt de oavend. Geen teksken of bloadjen dat trilt.
De lindes veur 't roam, en de meidorn oan 't schuur,
Ze stoan er...... nog krek as toen Krelisken buur...
- Nee, 'k wil hum vergêten.......
Um deez tied...? Nou voert ie de kiep' en kalkoen'.
Mistroostig den bouw rond, stoag denkend oan mien?
- Joa zeker! - Wat zag ie arg wit toen ie gong.
O God as ie ens... 't Wordt mien bang.
De put bij boer Toon is zoo diep en zoo zwart.
- Mien Kreel, as ie ens oan zien eigen de hand
Gesloagen had, dwoaslik versuusd ien 't verstand.
As ie ens... 'k Wil 't weten - 'k wil 't keeren. -
Woar' niet t' overlêven: Mien Krelisken dood!
- Toe vort dan. - Moar moeder? - Zie, 't sloapen is rust.
Zoo'n goejig geloat! Nog heur êfkes gekust.
Heel zuutjes geloopen. De klink van de deur
Veurzichtig, óp - neer. - Zóo, nóu 't schuufken d'r veur.
| |
| |
- O lachen! En geet niet de klacht
Misschien al deur 't derpken van mond en ien 't rond,
Wat Krelis ien mismoed zich eiges bestond!
- Zwieg stil; 't is onmeuglik! Moar de angst!
Joagt ree deur den hof langs zien fleuren vol gloed,
En 't hekkenjen klapt dat de hoagedorn trilt,
En de bluumekes vallen as sneevlökskes mild.
Oan 't eind van de lindes, bij 't arf van boer Toon,
Woar Krelis hum dient veur den kost en goed loon,
Doar steet nou mooi Rika, deur 't elshout gedekt,
Heur köpken al turend, noar 't arf uutgestrekt.
Lieven Heere is 't wel woar...?
O zeker, 't is Kreel. En God-lof, 't wordt nou kloar:
Heur vreeze was slecht. 't Bang gemoed het weer vree,
Bedroefd mag ie wêzen. Moar zundig.... Nee! Nee!
- Kiek, 't hoenderhok uuttroojend; 't oog noar den grond,
Zoo geet ie langs 't veurplein; den put half ien 't rond;
Den heujbarg veurbij; 't vonder over. - Wat wil
Wat zuukt ie bie 't karnhuus? - Veur 't roam steet ie stil.
- De hand boven de oogen, zoo tuurt ie deur 't glas.
Wat ie zuukt...? Help mien God, as dát woarheid ens was,
As Triene de melkster hum 't heufd had beruurd,
As liefde veur 't kiend hum nou toelacht en stuurt!
- Ai!.... Zie dan.... doar kumt ze.
Met lood over de oogen! De melkster ze lacht.
Hie wenkt hoar - Soam goan ze ien 'et schuurtje.
- O spin! hadt gij 't webbe in oe mond!!?
| |
| |
- Nooit bonsde zóo 't harte. -
Van 't planken beschutting ontwoaren z' heur niet.
Hier, 't oor oan 't beschot, kan ze luusterend stoan,
En zien deur de reten, al bigglen heur troan'.
En Rika ze toeft. Moar dan.... 't schiemerend oog
Vonkt op. - Heurt ze goed? Was 't wéer glimp die bedroog?
Geeft Krelis met beving oan Triene 't bestel
Um ‘'t liefken’ te brengen zien eeuwig voarwel?
- Joa! ‘Zeg heur,’ zoo sprêkt ie: ‘da'k stoag en ien trouw
Oan Rika zal denken. Moar 't liefste as de vrouw
Nee, mien bloed geet te fel.
Uut 't darpken mo'k weg, went zoo'n leed woar 'en hel!’
'En schreiende lach, suust langs 't schuurken. En vort
Vlucht Rika. - Moar dan schiet de kracht heur te kort.
En 't vonder-leun trilt in d'r hand, as 'et riet
Dat zwiebelt deur 't koeltjen oan 't boord van den vliet.
Weer schuilt ze ien 'et elshout.
Doar toeft ie. En 't oog dat meest vrindelik lacht
Steet star. Heel 't geloat is ien kou. Wienternacht!
En noaderend sprêkt ie: - ‘Ei kiend; toeft ie hier
Op deez arfstee, den ander die 't hart oe in vier
Doet branden? Ko'j zóolang niet keeren den gloed,
Tot Krelis wied weg was, met rouw ien 't gemoed?’
En Rika, ze trilt. 't Joagend bloed vliegt ien top.
Sprêk, sprêk dan! zoo drijft heur fel hartegeklop.
Moar de oajem verstolt; en - 't mooi kopken terzied,
Zoo zucht ze. En heur oogen - ze dichten 'en lied.
| |
| |
Ien 't kaemerken gunds, woar al 't oavend-gelonk
Met zilveren stroalen deur 't vensterken blonk,
Glitsen vlochtig twee schaduws langs 't vensterglas.
De klink ruurt. En moeder, half duttende nog,
- Is 't woarheid of droomend bedrog?
Was 't Krelis wel die ze, ien den witglimp der moan
Doarginds met den arm um heur eenigst ziet stoan?
En Krelis wil 't kloaren op stond,
Moar - 't liefke drukt snoaks 't mollig henje op zien mond.
- ‘Best moederken,’ sprêkt ze: ‘nou zeg ik geen nee,
Went Krelis, den goeje, hie vraagt er ons twee.’
Moar moeder begriept niet.... - Wát zeggen ze! - Wou
Den Krelis, hóar, sloof, en zoo doof nog tot....
O kiek mins, doar lachen ze soam! Heeretied!
As gekken. - Um moeder? - Nee zekerlik niet.
Alêvel, nou vat ze 't. Och minsen, wa'n vreugd!
- Stil kienders! ze kussen de muts hoar van 't heufd.
Ze lachen....... tot Rieksken hoast stikkend, de bron,
Uutbarstend ien schreien, erst goed luchten kon.
Ien 't blomhof doar sloan er de nachtegoals zoet,
En binnen doar lacht 'et weer blij - en veurgoed.
De moan lonkt deur 't venster; en glanzend beschient
Ze 't poartje, oan den stoel van heur lieve.... erste kiend!
1873. |
|