|
| |
| |
| |
Marnix van st Aldegonde.
Dichtstuk
bekroond met het gouden eermetael der Koninklyke Maetschappy
de Olyftak,
op den 20 augustus 1855.
| |
| |
Marnix van st Aldegonde.
De spaensche dwingland Flips heeft 't puik van Neérlands zonen,
Van 's leven akker, als het koren, weggemaeid.
Hy rust: 't Is Alvarez die thans het moordtuig zwaeit,
En over 't vlaemsche volk op 't bloedschavot komt troonen.
Fier ryst zyn standbeeld op: Het monster van metael
Staet daer, in Belgies schoot, gelyk een held te pronken,
't Verdierlykt spaensche rot van 't schuldloos bloed nog dronken,
Siert by de moord zyn kruin als by een zegeprael.
Gy siddert aen zyn voet, o grootsche Scheldestad,
Wyl 's monsters blik u tegenvonkelt;
Gy ziet uw welvaert door het wangedrocht omkronkeld;
Gy ziet uw land met broederbloed bespat;
't Is of de pynbank ook uwe ziel gemarteld had.
| |
| |
Wie durft Flips zendling tegenspreken,
Die, met der godsdienst glans gekroond,
Niet als een vorst, maer als een tweede godheid troont,
Ja, als de godheid zelf durft straffen en durft wrekea?
Wie durft de wraekgeest tegengrimmen,
Hem, die geen sterfling evenaert?
Wie durft hem stuiten in zyn vaert,
Omringd van honderdduizend schimmen,
Die nederrolden van 't schavot,
Of smoorden in een kerkerslot,
Of, in der houtmyt flikkeringe,
Der martelaren kroon ontvingen?
Wie durft? 't Is Marnix die den zieledwang verbant,
En naer de vryheid mikt van 't stervend Nederland;
't Is Brabants heldenzoon, die 't spaensch gedrogt durft tergen,
Die Alva's juk verschopt als 't broedsel van de dwergen,
't Is Aldegond, de ziel van Neêrlands eedverbond,
De lichtbaek en de hoop van zyn geboortegrond.
Een nederlandsche zucht is met zyn zucht gestegen,
En Marnix neemt de pen en laet Filips den degen;
Het vloers der dweepery werd door zyn hand verscheurd,
En, met een nieuwe blos, werd Neêrlands wang gekleurd
Terwyl de vryheidszucht het vaderland omvademt,
Is 't of 't onzenuwd volk weêr nieuwe kracht inademt,
't Is of de grootsche geest van Marnix het bezielt,
En woedende met hem om Alva's standbeeld krielt;
De langgetergde Belg houdt 't slagttuig in de handen,
En dreigt den gunsteling van Filips aenteranden.
| |
| |
Maer wie, wie is die held die ginds naest Marnix treedt?
't Is Willem van Nassau, zyn broeder door den eed,
Zyn broeder door het doel, waer zy, vereend, naer streven,
't Is Marnix ander ik, het leven van zyn leven,
Het is de Noordstar die op Belgies bodem schynt,
Haer glans dooft Filips blik, en Alvarez verdwynt,
En d'afgod van metael ploft voor 's lands woede neder,
En nimmer eischt Filips der Belgen tienden weder.
De sluikmoord heeft 't schavot vervangen;
De houtmytvlammen dooven uit;
Met 't vloers der huichlary omhangen,
Is 't of Filips de rampen stuit;
Maer 't monster brandt van wraek en woede,
Zyn wraek eischt Aldegonde's val;
De nacht bedekt zyn geeselroede,
Een sluijer kleeft op 't rampendal;
En Marnix durft den schedel heffen,
De moordknods kan zyn geest niet treffen,
Die vry van slaefsche boeijen streeft,
En reeds in Hollands boezem leeft.
En gy, o Belgen, gy, de roem van vroeger dagen, -
Reeds is uw goed, uw bloed, uw heil, de spaensche buit, -
Ryst op! het Noord zal't Zuid, en't Zuid zal 't Noorden schragen,
De onmeetbre vryheidsgeest strekt zich op allen uit.
Zoo sprak de vlaemsche held; en zyn bezielde tale
Dreunde over heide en veld, en over stroom en dal!
Zy trof den vlaemschen trots, de fierheid van den Wale,
Die nederbogen op hun jammren zonder tal!
Helaes! dat volk was slechts de schaduw van 't voordezen,
De schrik heeft 't oord ontzield waer 't spaensche monster trad,
| |
| |
Het slaept, ach! zou die slaep misschien zyn doodslaep wezen,
En is zyn lykkleed slechts een blank historieblad.
Ontwaekt, o fiere vlaemsche telgen,
By 't ruischen van 't Wilhelmus lied;
't Is Marnix stem, de stem der Belgen,
Die dreunt op 't Neèrlands grondgebied.
Het is de zang der bannelingen,
Dien Noord en Zuid te saêm moet zingen,
De zang die moed in 't harte giet;
Het is de hoop der Geuzebende,
De laefnis in de volksellende,
Die Aldegonde's ziel ontschiet.
O Marnix, groote ziel, die wy te laet erkennen,
Een traen rolt op uw naem, die uit myn veder vloeit;
Gy, die de vryheidsdrom zoo stout vooruit durft rennen,
Te lang bleef voor uw lof der Belgen geest geboeid;
Uw volksgezang alleen scheen u nog te overleven,
Die zang die Nederland doet mymren en verblydt,
Die 't waterloosche veld doorruischte by den stryd,
En 't fransche keizerryk zag by zyn toonen sneven.
God dank! de poëzy, uit uwe ziel geteeld,
Heeft op het slagveld ook in Neèrlands roem gedeeld.
Thans ryst de Diplomaet, de Kryger en de Dichter,
De schrandre Redenaer en vrye Volksverlichter,
Voor 't lang ontkluisterd volk, ja, 't wonder van zyne eeuw,
Held Marnix beeld ryst op ter schouw van Vlaendrens leeuw.
| |
| |
O Marnix, is 't uw glans die om myn schedel flikkert?
Myn blik verduistert en myn geest is mat geblikkerd,
'k Zie schemerblind den glans van zoo veel grootheid door!
Ja, Marnix, 't is uw schim, en Belgie buigt er voor.
Weêr zweeft gy langs de Scheldezoomen,
Waer gy de laetste weêrstand boodt,
Waer gy, in worstling met den dood,
De dood dorst tarten zonder schroomen,
Na 't offren van uw eigen goed,
Het volk door geestdrift hebt gevoed,
Als hongersnood zyn krachten boeide,
't Was honig die uw mond ontvloeide,
En 't was een vaderarm die 't gansche land omsloot.
Ik zie uw helder oog nog schittren langs de dyken,
Uw blik nog rusten op het reddend Kouwenstein;
Uw geest herschept in vloed ginds 't onafmeetbaer plein,
En ziet dien vloed gekleurd met 't bloed der spaensche lyken:
Gy ziet den grond gered waervoor gy pleitte en streedt!
Een woord, o Scheldestad, uw kamper staet gereed,
De reddingszonne daegt! Vat moed! verschrikte Belgen,
De stroom zal 't spaensch bewind in zynen schoot verzwelgen.
Van waer die siddring in 't beslissend oogenblik?
Nog is de vlaemsche geest verbysterd door den schrik;
De tyd vervliegt, 's lands held laet d'eersten rouwkreet hooren,
De bloedvlag wappert, en.... de vryheid is verloren.
| |
| |
Schoon 't Belgies vaderland in Spanjes armen rust,
En Filips elke veet, en elken wrevel sust,
Nog geeft de burgerheer de Scheldestad niet over,
Nog schryft hy wetten voor aen Spanjes vryheidsroover,
Fier sluit hy 's lands verdrag, de Belg ligt neêrgeveld,
Farnese zegepraelt, maer Marnix blyft de held!
Verryst! o vlaemsche zoon, 't zyn broeders die u wekken,
Die voor uw groot genie geknield, de kruin ontdekken,
Het is de Scheldestad die uit erkentlykheid,
De lauwerkroone trenst van uwe onsterflykheid;
Verryst! o Aldegond, ter schouw der vrede olyven;
Verryst! waer Zuid en Noord, ontkluisterd, broeders blyven,
En waer de ziele vry van ondermaenschen dwang,
Tot d'Ongeschapen stygt in reine liefdezang.
Weêr is uw land getooid met onzer vadren glorie,
Ja, weêr is Belgies naem de luister der historie;
Verryst! uw vaderland zal u de beeldtnis biên,
Die ge onder 't spaensche juk hebt in den geest gezien.
|
|
Auteursrechtvrij