Robert de Vries. Historisch tafereel uit de XIe eeuw

IV.

De gravin Richilde den aentogt van Robert naer Lessen vernomen hebbende en geenen tegenstand kunnende bieden, was met haren zoon en andere heeren naer Ryssel vertrokken, hopende aldaer hare mannen, met der tyd, door de hulptroepen van Philips te kunnen Versterken, en Robert hiermede het hoofd te bieden. - Maer deze had in elken Vlaming een' soldaet! - Hy trok met zyn volk naer Ypre, welke stad zich aldra onder zyne gehoorzaemheid stelde, verders naer Ryssel toe, waer omtrent hy zich met tien duizend mannen verscholen hield.

Richilde den voortgang van Robert ziende, ontbood uit elken der drie standen des lands zestig persoonen te Ryssel by zich, voorgevende dat zy eenen gunstigen vrede met Vlaenderen ontworpen had. Uit alle steden werden er dus afgevaerdigden tot haer

[p. 15]

gezonden, welke te zamen een getal van omtrent 360 uitmaekten. Maer het waren geene vredeonderhandelingen, die de gravin in het oog had: haer voornemen was al deze mannen, den eenen voor, den anderen na, tot zich te lokken en dezelve in hare tegenwoordigheid te doen onthoofden. Doch Gerard de Buc, kastelein van Ryssel, van den aenslag onderrigt, had hun hiervan heimelyk kennis gegeven, en gaf tenzelfden tyde aen Robert de middelen op om hem ten spoedigste van de stad meester te maken en zyne vyanden daeruit te verdryven.

De zendelingen zich ter plaets begevende, hadden zich heimelyk met hunne dienaren van wapenen voorzien, en werden, de stad ingekomen zynde, in afzonderlyke huizen, met een klein getal by elkander, geherbergd en hunne namen opgeschreven; wordende hun tevens verbod gedaen uit de stad te Vertrekken, zonder door Richilde in gehoor te zyn ontvangen geweest. - Zy gehoorzaemden, en des avonds kwam Mailly met eenige zyner lieden naer eene hunner herbergen; wierp de daer tegenwoordig zynde afgevaerdigden de verachtelykste verwytingen naer het hoofd, overlaedde hen met bedreigingen en gebood hun, hem zonder uitstel te volgen. Reeds had hy zyne eerlooze armen opgeheven om de handen aen hen te slaen, maer hunne knechten, ingevolge hunnen last, vloden ten huize uit en blaesden, midden op de straet, zoo sterk op hunne klaroenen, dat degene, die in andere huizen geplaetst waren, dadelyk van alles werden onderrigt, en, volgens afspraek, zich alle terzelfder plaets begaven. Hier ontstond een hardnekkig gevecht, waerin Mailly het leven liet. - Dan trokken de afgevaerdigden naer het kasteel van Robert de Buc, alwaer zy door dezen minnelyk onthaeld werden.

[p. 16]

Den volgenden dag, toen Richilde den mislukten aenval vernomen had, en de bescherming, die Gerard de Buc aen hen die zy reeds hare slagtoffers waende, had geleend, verzamelde zy al hare mannen en trok met dezelve en haren zoon Arnoud naer het kasteel, hetwelk zy eenen tyd lang geweldig deed beschieten; maer van binnen werd eenen zoo dapperen tegenstand geboden, dat alle aenvallen vruchteloos waren, en het gerucht, hierdoor veroorzaekt, tot in het leger van Robert gehoord werd. Deze kwam ylings met zyn volk toegeschoten, ontzette het kasteel en dreef Richilde met haren zoon en echtgenoot op de vlugt, die naer Amiens weken.

Richilde, door den dood van Mailly getroffen en door haren vruchteloozen aenval vergramd, schuimbekte van woede. Zy zwoer andermael Vlaenderen hare dwingelandy te doen proeven en deszelfs steden der vernielende vlammen te zullen opofferen. Vervolgens zond zy tot den franschen koning om hem te smeeken dat hy haer met hulptroepen zou komen versterken om hare overmeesterde steden te heroveren.

Robert liet eenige zyner troepen in het kasteel te Ryssel, en begaf zich met de overige naer Veurne, Bergen, Burburgh en Ypre, waerin hy insgelyks een sterk garnizoen legde. Van daer trok hy naer Cassel, welke stad hem door den hoogbaillu Bonifacius overgeleverd, met muren omringd en in staet van tegenweer gesteld werd, terwyl hem omtrent zestien duizend mannen hulptroepen uit verscheidene andere steden des lands gezonden werden.

Toen Philips de nederlaeg van Richilde en derzelver ootmoedige bede vernam en de verleidingen van Godfried, bisschop van Parys, en van deszelfs broeder Eustachius

[p. 17]

van Buenen, die zeer kostelyke geschenken van Richilde ontvangen hadden, gehoor verleend had, kwam by haer met een sterk leger ondersteunen, - en zoo rukten de koning van Frankryk, Arnoud, graef van Vlaenderen, en Richilde, deszelfs moeder, gezamenlyk met hun gevolg in Vlaenderen en trokken in de grootste haest naer de stad Cassel.

Op het gezigt dezer onoverwinbaer schynende heirkracht, keerden verscheidene afgewekene steden onder de fransche vaendelen, terwyl de andere in eene stilzwygende onrust, een allerschrikkelykste gevolg van dezen alvernieling voorspellenden oorlog te gemoed zagen.

Het vlaemsche leger, ofschoon met de kloekmoedigste inborst bezield, geleek aen de tegenparty niet meer dan eene weerlooze kudde lammeren aen eenen hoop verhongerde wolven; maer de onverschrokkenheid van Robert overtrof de koelbloedigheid van den alles trotserenden olifant, wanneer hy door de klaeuwen eens brullenden leeuws overvallen wordt. - By zyne uitgebreide krygskunde paerde zich een fieren aerd, die hem de wisselvalligheden des oorlogs met verachting deed aenzien, en een uitmuntend beleid in het uitvoeren zyner plannen, welke hy niet dan met de zekerste omzigtigheid vervaerdigde, ondersteunde hem meer dan de bylen eener talryke heirkracht, die onder de bevelen van onkundige opperhoofden opgeleid wordt.

Hy was overtuigd van den haestigen optogt, waermede Richilde's leger zynen weg naer hem toe aflegde. - Zyn moed rees als eene zwellende baer, wanneer zy door eenen stormachtigen wind voortgedreven wordt. Hy stelde de bolwerken der stad Cassel nog meer in behoorlyken staet van verdediging en trok

[p. 18]

met zyne heirkracht het ontzaglyk vereenigde leger te gemoed.