Cap. XV.
Dat beslote Compagnien en Gildens voor Holland zeer schadelik zijn.
EN veel min behoorde men den InboorlingenGa naar margenoot+ hare naturelijke vryheidt, van 's levens middelen in haar vaderlandt te zoeken, te besnoeyen met Geoctrojeerde ofte geslote Compagnien en Gildens: want het is kennelik, dat dit land niet kan welvaren, dan met die best roeit; en dat de Octrojen de bequaamste niet verschaffen, ter contrarie, de zekere profijten maken de menschen dom en traag; en armoede zoekt list. Ten anderen, zekerlik sluiten de Octrojen en Gildens veel bequame Ingezetenen buiten; maar die deze voorrechten met genoegzame kennisse en bequaamheid bezitten, en werden niet gedwongen, om de zelve in het werk te stellen; ja ook konnen de zelve door een klein getal menschen zo overvloediglik ten gemene welvaren des Lands niet in 't werk gesteld werden als wel door oneindelik veel menschen.