Xerxes

LIII

De Grieken kunnen de fantastische Perzische cavalerie niet aan. Zij is nu hier, zij is dan daar, zij schijnt te spelen met haar vijand, zij spiegelvecht tegen de een weinig weifelende Grieken en hare pijlen treffen menigen man. De dag is heet en de Perzen verhinderen de Grieken de bron Gargafia te genaken: dat is de bron waar heel het Grieksche leger zich lescht. Zij zijn ongerust, de Grieken, zij hebben geen voorraad, zij lijden honger en dorst dezen zwoelen dag...

[p. 190]

Pausanias beraadslaagt met de veldheeren: het is misschien beter het zoogenaamde ‘eiland’ te betrekken, dat ligt vlak bij Plataiai en tusschen de verschillende zijtakken van de rivier. Zij zullen die nacht daar heen marcheeren, zegt Pausanias, ook om die, hen dol makende, Perzische cavalerie te ontwijken. En de Grieken voelen het en zien het in eens: er is een onzekerheid, in de lucht, in deze zwoelte; er drijft een onzekerheid langs de bergen, over de vlakte; er is een onzekerheid, in hunne zielen. Een onzekerheid is er om Pausanias. Zij zien die in hem, zij voelen die in hem: het schijnt bijna of hij bang is... Toch stamt hij uit het zelfde geslacht als Leonidas en zijn diens voorouders de zijne...

Besloten deze nacht naar het ‘eiland’ te trekken, blijven zij toch den geheelen dag bloot gesteld aan het getreiter dier Perzische cavalerie. Zij bewonderen die schitterende ruiters huns ondanks. Maar des nachts weten zij het waterrijke ‘eiland’ te bereiken en overnachten vlak bij het Heraion, Hera's tempel, in zicht van Plataiai.

De dag van Plataiai breekt aan, de zon van Plataiai verrijst...

Toen Mardonios dien morgen vernam, dat de Grieken van kampplaats waren veranderd, riep hij juichende uit tot de Thessalische veldheeren:

- Wat zult gij nóg beweren, nu de Grieken hun kamp verlieten? Gij beweerdet, dat nimmer die Lakedaimoniërs zouden vluchten en dat zij de dapperste mannen ter wereld waren! Maar zij verwisselden eerst uit vrees, tweemalen, van standplaats en ligging en nu hebben zij voor goed genomen de vlucht! Zij zijn lafaards, tusschen àlle Grieken, die lafaards zijn, maar ik vergeef u, dat gij hen preest: gij kendet slechts hen en niet óns, Perzen! Meer verwonderde het mij, dat zelfs Artabazos, hij, een Pers, die Lakedaimoniërs scheen te vreezen en ons leger wilde doen wijken tot in Thebe toe! Dat zal de Koning eens weten! Maar eerst zullen wij die vluchtende Grieken niet laten ontsnappen: achtervolgen wij hen en verdelgen wij hen dezen dag voor goed!!

Het geheele Perzische leger trekt den Asopos over. Het overstroomt als met een breede zee - infanterie en cavalerie - de

[p. 191]

vlakte. Het draaft juichende in onoverzienbare breedte aan, de zon van Plataiai te moet, niet anders denkende, dan dat werkelijk de Grieken gevlucht zijn en volgende het spoor van hun marsch naar het ‘eiland’. De Atheners, die achter de heuvelen liggen aan den voet van den Kithairon, zien de Perzen eerst niet. Zoodra zij de juichende storting zien der Perzen over de vlakte, rukken de Atheners hunne geplante standaarden uit en rennen de heuvelen over, de vlakte in met een schrikwekkend geschreeuw van brullende kreten.

Een heraut, door Pausanias in niet te verdrijven onzekerheid gezonden naar de Atheners, draaft over de heuvelen hen te gemoet: hij schreeuwt, dat de geheele Perzische cavalerie op de Lakedaimoniërs los stormt: hij roept de Atheners te hulp; hij roept hen toe minstens boogschutters te zenden: zij kunnen, te voet, de Perzische cavalerie niet aan. Het geheele Atheensche leger, brullende, schreeuwende ontzettend, over de heuvelen, over de vlakte, stort in de richting der Perzen, die hen niet achter zich verwachten. Zij zijn zwaar gewapende hopliten: de Perzische boogschutters, verrast zich omwendende op de van het geschreeuw verschrikte en hoog steigerende, hinnikende rossen, wenden zich half in het zadel en richten de pijlen: een wolk van pijlen donkert de lucht door, de pijlen kruisen elkander, als weven zij, snel schichtend, een dadelijk weêr zich verscheurend, donker net door de lucht... De onophoudelijke pijlen, de duizenden pijlen verhinderen de Atheners te naderen...