Xerxes

[p. 176]

XLVIII

Mardonios, voelende, dat het Noodlot het wilde, verliet met de Thessalische vorsten, met heel zijn leger, Thessalië. Na straffe marschen vielen de Perzen Boiotië binnen en rukten het bevriende Thebe in: had Leonidas niet altijd zijn Thebaansche gijzelaars gewantrouwd?

Die van Thebe wilden Mardonios tegen houden zoo snel voort te varen.

- Gij vindt verder-op geen geschikte plaats te kampeeren... Volg onzen raad: zend geld naar Grieksche steden; verdeeldheid zal heerschen; met wie gij zult overhalen, zult gij de weêrspannigen overwinnen. Blijven allen vereenigd, zoo zult gij niet gemakkelijk meester over Hellas worden.

Mardonios, in de koorts, die als een noodlottig vuur hem schroeide, achtte niet het woord der Persgezinde Thebanen.

Hij viel als met een stormvloed Attika binnen; voor de tweede maal namen de Perzen Athene, tien maanden na de eerste inname. En Mardonios, glorifieerende, hoewel de stad geheel was verlaten - wederom hadden de Atheners toevlucht op hunne schepen voor Salamis gezocht, - gaf bevel, den Koning, in Azië, te melden Athene's val.

Dit gebeurde sneller nog dan door de prachtig geörganizeerde Perzische Post. Dit gebeurde door het snelle toortsbericht, zoo als Aischylos, de dichter-soldaat, in zijn Agamemnoon, aan Klytemnaistra laat melden den val van Troja. Toorts op een toren van Athene ontstoken, is vlammende zichtbaar vele stadiën ver. De wachter op een tweeden toren in de Thriasische vlakte, ziet den vuurgloed in de nacht; hij ontsteekt op zijn beurt de toorts. Verder-op ontbrandt in de duisternis de derde fakkel van het overwinningsbericht. Langs de geheele kust, langs den langen weg ontbranden de toortsen en schakelen met gloed aan gloed de keten der vlammende, snelle signalen. Vóór de nacht in den dageraad rozigt weet Xerxes, weten alle Perzen, weet geheel Azië, Athene's tweeden val. Het snelschrift van vuur heeft in de zomer-

[p. 177]

nacht zijn vlammende letterteekens, die beduiden, dat Mardonios Athene nam, beschreven tegen de nachtelijke luchten van Athene tot Suza toe...

De Hellenen hebben geen tijd gehad den Perzen in Boiotië te gemoet te treden. De Atheensche gezanten verwijten het in Sparta den Lakedaimoniërs, die vieren de Hyakinthia, de lentefeesten van Hyakinthos, den lieveling van Apollo. Zij manen de Bondgenooten aan minstens nu met hen samen den Perzen slag te leveren in de Thriasische vlakte.

Er is bondgenootschap, maar er is altijd het egoïsme der staten, zoo als er, trots vriendschap, het egoïsme der individuen is. De muur over den Isthmos van Korinthe is bijna voltooid: de Peloponnesiërs hebben eigenlijk weinig van de Perzen te duchten. En Apolloon is de grootste god en de Hyakinthia zijn heilige feesten, die vieren de wedergeboorte der heilige Natuur. Moeten de Lakedaimoniërs in vroomheid te kort schieten, al vallen de Perzen in Attika?

De Eforen van Sparta antwoorden echter den Atheners, na uitstel van tien dagen, waarin de muur, die hen beveiligt, geheel is voltooid: dat vijfduizend Spartanen, ieder van hen bij gestaan door zeven Heloten, die zijn hunne slaven, op weg naar Attika zijn.

De koning van Sparta, die de aanvoerder zoû moeten zijn van de Lakedaimonische strijdmacht, is Pleistarchos, de zoon van Leonidas. Maar het knaapje is niet meer dan een kind, dat speelt nog maar oorlogje met andere knaapjes en nu zijne moeder, Gorgo, de blonde, jonge vrouw van den koning-heros, die de eeuwige held der Thermopylai zal blijven, hem toe voert zijn neef en voogd, Pausanias, zoon van Kleombrotos, die veldheer der Lakedaimoniërs zal zijn, buigt Pausanias zich toe naar het kind en omhelst het kleine koninkje: groep en oogenblik van schoonheid zoo zuiver, dat het Homerische rythme in de blauwe lentelucht schijnt te trillen.