Schimmen van schoonheid

[p. 35]

De gladiator

Om haar gladiatorenschool was Ravenna beroemd. Toen Julius Caezar, vóór hij den Rubicon overtrok, zich ophield te Ravenna, te midden zijner tot hem gevluchte Romeinsche aanhangeren, had hij den dag vóór hij opbrak, om den vijand zijn geheim plan te verbergen, zich bezig gehouden met de stichting eener nieuwe gladiatorenschool...Sedert waren Ravenna's gladiatoren beroemd.

Buiten de havenstad Classis, door de villa-straat Caezarea verbonden aan Ravenna zelve, tegen de schaduw van het somberende pijnboomenwoud, was de kazerne en de school der jonge zwaardvechters. Het was, na een stoofwarmen zomernamiddag, dat een dikke man met moeite, door twee minderen geholpen, geheschen werd uit overhuifden reiswagen, bespannen met drie buffels. De dikke man was een gewichtig, deftig, voornaam personnage: hij was de keizerlijke Opzichter der Spelen uit Rome; twee andere buffelwagens volgden hem met zijn gevolg en zijn bagage; en nu hij was uitgestegen, keek hij om zich rond met voldoening, en hij zeide, zich wrijvende in zijn vette handen, zich de reishuif dichter trekkende om zijn vette manegelaat:

- We zijn er dus...De warmte was dragelijk en ik heb kunnen slapen: de keizerlijke postbuffels trokken gelijkmatig...We zijn tevreden. Alleen...

Hij wreef zich met de vette vingers in het rond over zijn zwaren buik, die bombeerde onder zijn mantel.

- Ik kan niet ontkennen, dat ik hónger heb...Grooten honger...Gróoten honger...We zullen eerst goed en rijkelijk eten...voor

[p. 36]

we werken...vóor we werken. Gaat ons voor - beval hij zijn ondergeschikte ambtenaren - kondigt ons aan, en bestelt het maal, rijkelijk en goed...

Hij knikkebolde gewichtig maar de janitor van de school - de deurwachter, - een niet meer strijdbare, oudere gladiator, naderde reeds en boog, en de voorname, vette man zeide:

- Wij zijn Publius Lavinius, de keizerlijke Opzichter der Spelen en wij zijn gekomen uit Rome om gladiatoren te kiezen...Maar ik kan niet ontkennen, dat vóór we werken kunnen, we eten moeten, we góed en rijkelijk eten moeten. Want ik voel mij hol als een leêg vat.

Publius Lavinius klopte zich op de, trots zijn honger steeds onder zijn mantel zwellende, maag en buik, en volgde den janitor, die Zijne Uitnemendheid gebeden had hem te volgen. Hij volgde hem in een ruim atrium en zoû dit oversteken met zijn beambten en zijn slaven, die volgden, toen, plotseling, uit de portiek van het Gymnazium, twee bijna geheel naakte jeugdige gladiatoren te voorschijn renden als jongens, die elkander na loopen in spel. Zij zagen noch den janitor, noch den gewichtigen, vetten man met zijn gevolg, want de een omgreep juist den ander in het midden des atriums, en buitelde met hem, worstelend, over den zandigen grond, in de nog blakende zon.

Publius Lavinius, nauwlijks verontwaardigd, weêrhield dadelijk den janitor, die de jonge gladiatoren wilde berispen, en in de schaduw van den portiek volgde hij vergenoegd en welwillend den worstelstrijd en hoopte dadelijk, dat die eene blonde prachtkerel - natuurlijk een Barbaar - den donkeren Latijn zoû overwinnen, omdat wie worstelstrijd bij woont, aanstonds zijn voorkeur geeft aan één van beide worstelaars en hoopt, dat zijn gunsteling zal overwinnen, en gelukkig is, àls hij overwint, en ongelukkig, wanneer hij verslagen wordt. Zoo zag Publius Lavinius in spanning toe, steeds met de hand op des janitors arm, om hem te weêrhouden tusschen beiden te treden...toen ter overzijde, in nauwen boog, die doortocht gaf naar de kazerne, een vrouw verscheen, een groote, blonde, bijna vorstelijke vrouw, de blonde

[p. 37]

vlechten grijzende om edel gelaat door stil knagend leed gegroefd en ge-etst; een vrouw, die, hoewel zij zichtbaar geen slavinne geboren was, een leêge kruik had hangen aan hare hand, en nu riep:

- Thumelicus!

De blonde Barbaar, die reeds over zijn donkeren tegenstander lag, maar nog niet hem de schouders in het zand had gedrukt, liet zichtbaar onwillig los. De beide gladiatoren rezen op; de donkere lachte en stompte in scherts met zijn vuist in de maag van den blonde, en de blonde, Thumelicus, lachte nu ook, en de donkere blufte, en de blonde antwoordde vlug, dat hij toch bijna ‘er bij’ was geweest, en riep toen:

- Wat wensch je, moeder?

- Vul mij de kruik, zei de vrouw, de groep vreemden, in de schaduw der bogen niet ziende; en haal mij hout om het vuur te bereiden.

Thumelicus wilde zich naar zijn moeder reppen, maar nu riep Publius Lavinius, gebiedend:

- Thumelicus!

De jonge Barbaar stond stil, gedrild om te gehoorzamen, en zijne moeder, den voornamen vreemdeling met zijn gevolg nu bespeurende, verdween in den boog.

- Thumelicus, herhaalde Publius Lavinius; kom hier.

De jonge Barbaar kwam nader, in drilpas, stond pal, militair. Hij was een reus; zijn borst en zijn rug waren reuzebreed, zijn armen en dijen waren reuzezwaar; en terwijl zijn leden volmaakt waren in harmonische ontwikkeling van gespierdheid, was zijn blond, baardeloos, even overdonst gelaat dat van een kind, lacherig en jongensachtig, vroolijk en levensblij, met groote, gedachteloos blauwe kinderoogen onder zware blonde brauwen, zijn dik blond haar er krullende om als met het gekruif van de vacht eens lams. En hij stond, lacherig en jong, kinderlijk en gedachteloos, militair en eerbiedig, reusachtig en jongensachtig, voor dien vetten, gewichtigen, voornamen vreemdeling, die met gezag hem geroepen had.

[p. 38]

Publius Lavinius zag hem aan. En hij vroeg:

- Je heet Thumelicus?

- Ja.

- Hoe oud ben je?

- Achttien jaar.

De vette opzichter knikte bewonderend.

- Waar ben je geboren?

- Hier...in Ravenna.

- Jij? Je bent toch een Germaan?

- Ja. Ik ben een Germaan.

- En je bent hièr, in Ravenna geboren?

- Ja. In gevangenschap. Mijn moeder was gevangen genomen, toen zij zwanger van mij was.

- Hoe heet je moeder?

- Thusnelda.

- Thusnelda?? zei de vette opzichter vol belang. Je bent dus...?

- De zoon van Arminius, antwoordde Thumelicus, verlegen.

Hij sloeg de blauwe kinderoogen neêr, en bloosde, als schaamde hij zich...Hij schaamde zich, éen oogenblik, Arminius' zoon, die nooit zijn vader gezien had, dien zijne moeder in wanhoop, smart en gevangenschap, gebaard had te Ravenna, achttien jaren geleden. Maar ook slechts éen oogenblik. Hij was jong, sterk, levensblij, en gelukkig gladiator te zijn, misschien eenmaal in Rome te zullen zwaardvechten: verder ging niet zijn eerzucht, de eerzucht van Thumelicus, den Germaanschen vorstenzoon, de eerzucht van den zoon van Arminius, vorst der Cherusken, door Germanicus eindelijk verslagen. En toen de vette vingers van den voornamen vreemdeling, wiens waardigheid hij raadde, uit gingen naar zijn arm, om zijn biceps te voelen en te keuren, spànde hij die en stond militair, ernstig nu en steeds reusachtig en jongensachtig, als een kind, dat tot een man is gegroeid.

Publius Lavinius knikte goedkeurend, en zeide, vol stil belang, dat hij niet raden liet:

- Nu Thumelicus...we zullen morgen eens zien tot wat je in staat bent en of je rijp bent voor...Rome, ventje. Ga intusschen nu naar

[p. 39]

je moeder en maak haar mijn eerbiedige verontschuldiging, dat ik je ophield, en haal het hout en vul de kruik.

De oogen van den kind-reus hadden gevonkeld als met een blij, blauw vuur. Maar hij antwoordde alleen:

- Ja, heer.

En groette militair, en repte zich weg.

- Want van àvond kan ik niet werken, legde Publius Lavinius uit aan den janitor en zijn beambten. Ik ben zoo hol als een leêg vat en moet eerst eten, goèd en rijkelijk eten...en daarna slapen...op een bedde en niet in een reiskar. Dan kunnen we morgen ochtend ons weêr frisch aan den arbeid begeven en het noodige aantal jongens kiezen, die we bàr noodig hebben om ons in Rome wat te verstrooien. Vooruit! Aan tafel!!