De ongelukkige

XXVIII

Een nacht, een dag, een nacht, een dag reisden, reden zij voort. Nauwlijks rustten zij, nauwlijks aten zij: zij dronken slechts aan regenklaterende beken. Hamet-el-Zegri had zijn eigen burnoes Morayma omgeslagen, opdat zij warmer zoû zijn. Uitgeput waren de paarden, uitgeput de menschen. In dit seizoen kwamen zij niemand tegen. De troepen van Don Ferrando toefden Noordelijk en zouden eer hen beschermd hebben, maar zij zagen ze niet. Het leger van el Zagal lag Noordelijk van Granada en in de stad zelve, en zoû geen last hen doen. Tegen de derde nacht zagen zij in geheel wolkbedekten nevel liggen de stad in haar dal. Alleen de sneeuwbergen blonken nòg uit van blankte, een witte golvende lijn in de lucht; anders lag de geheele vega in vagelijke tinteloosheid verloren en de stad verzonk uitgeveegd met hare muren, tinnen, minaretten, torens, nauwlijks aangeduid door vage lijn. En nu, langs de regengezwollen Darro, langs de hooge muren, langs de lagere wallen reden zij voort, heel rustigjes, als reizigers, die zich verlaat hebben maar met paspoort weten de poorten

[p. 92]

toch binnen te zullen komen. De torenwachters zagen hen niet of meldden hen niet, meenende hen reizende kooplui te zijn, uit Malaga komende en van over de zee brengende de kostelijke dingen uit het Oosten. Hunne rustige, moê schokkende en knie-knakkende, kop-knikkende dieren, waarop zij zelve dommelden, schijnbaar, als in een halve dut, voor zoo ver zichtbaar in de nacht, verdreven alle achterdocht. Tot zij, steeds langs de Darro, naderden de poort van de alcazaba der Albaïcin, de forteres op den heuvel.

Hier stegen af Aboe-Abdallah, Hamet, Morayma; de anderen toefden nog te paard. Zij hadden in der daad met bonzende harten van onrust voort gereden, onder de oogen van het gevaar. Nu scheen het veilige doel nabij: de drie stonden voor de poort.

- Klopt gij, Heer, maande Hamet.

Aboe-Abdallah nam zijn kromme sabel en klopte tegen de ijzeren poort drie malen. Het metaal zong dreunende na. Zij wachtten en Aboe-Abdallah klopte wederom drie malen. Stemmen achter de poort weêrgonsden en eene barre stem bromde:

- Wie daar?

- Doe open! beval Aboe-Abdallah.

- Wie daar?

- Uw koning: doe open, spoedig!

Gedempte uitroep, achter de poort. Sleutels rammelden, maar alleen het getraliede kijkraam werd geopend. Een roode lantaren glom.

Aboe-Abdallah boog zich in den schijn voor de tralies.

- Doe open, beval hij ten derden maal. Ik ben Aboe-Abdallah, uw koning.

Nu rammelden zenuwiger de sleutels en het slot knarste. Langzaam, zingende metaalklank, klaterde open de deur. Er stonden in den poortehof tusschen eerste en tweede poort de gewapende wachten met toortsen.

- Mijn Heer! fluisterde, overstelpt van verbazing, de officier van de wacht. Mijn Heer! Heil en hulde ù!

Maar Aboe-Abdallah legde den vinger op den mond. Hij trad

[p. 93]

binnen, de anderen volgden na, de een na den ander. Hoe zij ook waren op veilig terrein, het was beter de komst van den koning geheim nog te houden. De alcazaba was in zicht van de Alhambra. Om de alcazaba konden sluipen handlangers van el Zagal, zijne spionnen, zijne overrompelaars. Eén woord te hard geuit en de verrassing uitgelekt, kon de poging Granada te overmeesteren, mislukken.

- Voer mij naar mijne moeder, beval Aboe-Abdallah.

In stilte ging de officier voor, met twee toortsdragers. Van de poort voerde een klimmende straat naar de eigenlijke vesting, die in de nacht daar gestapeld lag als een zware massa gebouw, breed uit gedeind, machtig de drie vierkante torens, vèr van elkaâr, tusschen de muren, hoog op den heuvel. Een pijlschot verder rees de Alhambra. Burcht en forteres waren in de nacht als twee betooverdheden. De nacht zelve was als betooverd, zoo stil, in afwachting, onder de zwoele wolkenlucht.

Als een stad was de forteres. Steeds hooger steeg de straat, soms met trappende treden: poort na poort werd ontsloten op het woord: de koning! De verbazing der wachten dempte zich dadelijk, als zij den vinger des konings zagen tegen zijn mond. De uilen krijschten in de voegen der hooge muren. De wind woei om de hoeken klagelijk.

Zij traden nu binnen de vesting zelve, die was als een plomp wachtkasteel, uit torenend in de nacht, uit de muren, uit de wallen, op den heuvel, in de wolken. En gangen en hallen door, bereikten zij over hoven en achter verschansingen de woonkameren, waar Aïscha toefde. Om de stappen, die zij overhoord had, stond zij op den drempel eener groote zaal. En zij zeide, zonder dat zij iets merken deed van den korten angst, die door haar gehuiverd had bij de gedachte, dat el Zagal moordenaars zond:

- Ik wachtte je al...

Zij omhelsde hem zeer innig, dien zij sedert zijn vlucht uit Almeria niet had gezien. Zij bood Hamet hare hand, die hij kuste, knielende. Zij zag naar den page en herkende hem.

- Morayma! glimlachte zij.

[p. 94]

En zij omhelsde haar, zonder haar te berispen, dat zij ongesluierd ging voor het oog der mannen. In de zaal, bij het licht der koperen lantarenen, dat hier schel glazuurde over het mozaïek, daar de duistering nauwlijks door glansde, zag zij de uitputting der reizigers.

Spijs en drank werd haastig voor gezet, de Berbersche slavinnen dienden. Door de uitgesneden cederen boograamblinden zong geheimzinnig de wind.

- Granada is òns! zei Aïscha. De onzekerheid van den Dappere, terwijl Don Ferrando Illora en Moclin won, hebben hem zijn gunst doen verliezen.

- Ik verloor Loxa, zei Aboe-Abdallah.

- Zij weten, dat je Loxa verdedigde, ging Aïscha voort. Er was de overmacht en de kwade kans. Wie kan tegen het Noodlot! Onze handlangers bewerkten de bevolking ter stede. Er zijn dichters onder en zangers en zij bezongen Aboe-Abdallah. Om de minstreelen op de pleinen verzamelde het volk zich... Er is slechts éen ding noodig: Don Ferrando openlijk af te zweren...

- Moeder, gijzelve, in Vaëna, liet mij weten door Hamet Don Ferrando als leenheer trouw te zijn...

- De tijden veranderen! riep Aïscha woest en hare oogen brandden als zwarte lampen boven den half vallenden, violetten sluier. Wat maanden geleden raadzaam was, is het niet meer. Machtig is de Spanjoolsche koning maar een groóte geest werd in ons wakker... De geest van Allâh zelve! Wij zijn Zijn volk! Hij wil ons vrij, Hij wil onze nieuwe grootheid! De vorst van Granada zal geen vazal meer zijn, sedert hij eenmaal het juk van zich schudde! Er dagen de nieuwe tijden! Er vlammen de nieuwe geestkrachten! Zij zijn allen bereid, tot het uiterste! Onze legers verzamelen zich reeds in stilte! Ons oogenblik is gekomen! Wij zullen Don Ferrando te gemoet gaan, hem verslaàn, hem verslaàn! Wij zullen geheel Iberië winnen en de nieuwe Moorsche eeuw vangt aan! Deze nacht, voòr de dageraad vangt zij aan!!

Zij was opgerezen, terwijl de mannen haar, geboeid, toe staarden.

[p. 95]

- Wij zijn uitgeput, zei Aboe-Abdallah. God is groot, moeder, en zoo het Zijn wil zij, dat ik heersche en overwinne, geschiede Zijn wil. Maar wij zijn uitgeput. Hamet is uitgeput. Gun ons rust. Enkele uren rust. Of wij bezwijken, als dit dappere kind is bezweken...

Hij wees op Morayma. Zij was aan zijne voeten neêr gegleden en haar hoofd, het zwarte haar war, lag tegen zijn knie. Zij sliep, met openen mond en wijde, krachtelooze armen.

- Draagt de dochter Ali-Atars te bedde, beval Aïscha tot de Berbersche vrouwen. Dooft de lampen en gij allen, komt meê. Rust. De dag van morgen, of wellicht van overmorgen?... zal Aboe-Abdallah koning zien in Granada!

De Berbersche vrouwen droegen de slapende Morayma weg. Aïscha geleidde haar zoon, Hamet, de ridders. Dienaren doofden de lampen. De zaal bleef leêg en donker: slechts de wind zong geheimzinnig door het snijwerk heen der blinden. De nacht hulde onder hare zwoele wolken Forteres hier en Burcht dáar ginds - den Ongelukkige hier, den Dappere dáar - in het geheim, dat nog slechts ènkele uren zoû duren. In de diepte der vallei lag de stad verzonken, uit geveegd, nauwlijks aan geduid met vage lijn...