De ongelukkige

XVIII

Onder de Zaal der Gerechtigheid, in den kerker, hurkte Aïscha, met ketenen beladen, bij het getraliede raam, dat uit zag op den Darro. De Darro vloeide aan die Noordzijde van de Alhambra haastig weg en tusschen het raam en den vloed was niet meer dan een smallen reep hoog gegroeid vochtig gras. En Aïscha wist, uit vroegere dagen, dat vaak een gevangene door het geopend raam, over het gras heen, gekneveld werd in den vloed geslingerd, zoo dat de haastige golven hem mede sleepten.

De oude vrouw, hurkende, zag uit naar het groene water der regen-gezwollen rivier. Om de wachten bij de Darro-torens,

[p. 55]

voerde geen boot den stroom af, langs de kerkers en alleen de golven zelve haastten zich weg, schuímende over de steenen en buigende het lange riet. Morgenzon, uit het Oosten, schuinde soms even éen oogenblik binnen de donkere spelonk, schaduwde de traliën af over den vochtigen grond, waar langs de ratten soms slipten en trok zich weldra terug. De kelder donkerde dan, kilkoud als een graf.

Aïscha hurkte moeilijk neêr op een steen, bij het tralieraam, hare geketende armen om hare knieën, een dunne, vuilblauwe doek om de schouders getrokken, de grauwe haren war om het hoofd. Zij peinsde uit over den vloed, hare gedachten moê. Hare gedachten over Aboe-Abdallah en waar hij zijn zoû, sedert hij in de tragische nacht Almeria was ontvlucht! Voor de oogen van hare smart zag zij haar jongsten zoon vermoord aan hare voeten. Zag zij Morayma vluchten... zij wist niet waar heen.

En trots alles hoopte zij. Het was niet voor hare ziel om te wanhopen zoo lang zij leefde. Zoolang zij niet wist, dat Aboe-Abdallah, ja dat kleine Abdallah dood was... Zoo lang zij beiden leefden, zoû zij leven van hoop, zelfs in dezen kelder.

Zij strekte werktuigelijk uit de hand naar de homp van het zwarte brood, dat bij de waterkruik neêr was gelegd. Zij berekende, dat het de late middag was. Plots hoorde zij buiten sleutelgerinkel en ketengerammel en stappen. En schrikte op. De ijzeren deur van den kerker werd ontsloten. En binnen geduwd, de enkele treden naar omneêr, werden een vrouw en twee jongelingen, ruw, door zwarte armen.

Aïscha herkende hen niet dadelijk in de schemering. In dit uur vulde een damp van vocht het kelderhol en voelde de grond klam aan. Met fronsende oogen in de vallende duisternis onderscheidde Aïscha de gestalte van Zoroya en die harer beide zonen. Zij lachte schamper.

- Gij hier, Zoroya? vroeg zij, spottende.

De Spaansche schrikte, Aïscha herkennende, en tusschen hare zonen weende zij, de geketende armen wringende. De jongelingen deden haar zitten in een hoek, op hunne mantels, die zij had-

[p. 56]

den mogen behouden. Zij omhelsden haar hoofd en voeten en troostten haar met teedere woorden. Maar zij weende slechts, reeds rillende van de koude en de vocht. De jongelingen ontdeden zich van hunne fluweelen wambuisen en hingen die der moeder om. Zij troostten haar in de warmte hunner omhelzing en hun drieër ketenen mengelden.

- De tijden wisselen, sprak Aïscha; de gloriën hebben uit voor u en voor mij. Voor uw zonen en voor mijn zoon. Gij haat ons en wij haten u. Maar het is hier geen plaats om elkaâr te haten. Eenmaal, o Zoroya, hebt ge mij gedwongen Aboe-Abdallah - een kind toen nog-te doen vluchten langs mijn sluiers, den Co-mares-toren omlaag, opdat hij uw haat kon ontvlieden. Eenmaal heb ik naar het leven gestaan van uw beide zonen, die u nu troosten. Maar het is hier geen plaats om te haten...

Zij was opgerezen, hare ketenen rammelden zwaar. De kelder was geheel geduisterd; alleen schemerde van de Darro af een laatste weêrschijn naar binnen. Zoroya snikte hevig en wrong de wanhopige handen; Aïscha naderde en vroeg:

- Zeg mij, o Zoroya, zegt mij, o knapen... weet gij wellicht of Aboe-Abdallah leeft??

En ademloos wachtte zij antwoord.

- Hij leeft, zeide een der knapen.

- Hij toeft in Cordoba, bij Don Ferrando... vervolgde de ander.

Aïscha slaakte een kreet van vreugde.

- Zoo is voor mij niet àlles verloren! jubelde zij bijna.

- Maar voor òns...! snikte Zoroya.

Aïscha haalde de schouders op.

- Een spel is het leven, zeide zij. God is groot en verdeelt ongeluk en geluk. Wie weet, zal de hoop, die mij gewerd... ù weêr geworden. Wie weet, zal ik weêr vertwijfelen. En gij...

Zij voltooide niet, was nu geheel hun groep genaderd en zag neêr in den duisteren hoek, waar slechts even die wanhoop schemerde. Zoroya lag bijna bezwijmd in de armen harer zonen.

- Strekken wij haar lang uit, zeide Aïscha; en neemt voor haar dezen wollen doek, die dikker is dan hare sluiers. Ik ben, schoon

[p. 57]

ouder, sterker dan uw moeder, die teeder is.

De knapen namen den doek uit Aïscha's handen en spreidden dien uit over de moeder. Het werd geheel nacht in den kerker en stil van smart en zwijgen. Door de traliën bleven zichtbaar de haastige nachtgolven der Darro...