De ongelukkige

VII

Tusschen Loxa en Lucena, waar de rotsige bergketen aftuimelde, woest van pieken, naar de vallei van den Xenil, die hier stroomde, daar vloeide, hier schuimde en stortte en borrelde en bobbelde, dan glad en geluidelijk neêr gleed tusschen de wilgen en tamarisken, wevend de fijnere schaduwen in den schemer der stapelende bergblokken, duisterde het steeneiken woud, zwart, kil en geheimzinnig. De morgen was rustig in de stille vallei; de lucht was zomerblauw boven het valende, dalende gebergte; de zon, na de laatste regens, zeefde het goud tusschen de schaduwen door der ijle wilgelooveren en kwasten van tamarisken en de gezwollen wateren zongen met de vogelen samen: met zilveren voeten liepen de wateren weg, met glinsterenden wiekslag stegen de vogelen op en de vallei scheen te wachten op de kudden, wier herders tegen den middag hier gewoon waren neêr te dalen van de zonnige hoogvlakten der weiden om de dieren te lesschen en dan te rusten, langs de hun slaap door ruischende rivier. Maar de herders kwamen niet met de kudden en de vallei wachtte en de wind voerde aan uit het eikenwoud, dat hij hevig door ritselde en met welke ritseling hij mede voerde vreemde geluiden van aan het woud en de vallei zekerlijk vreemd gebeuren: klateren, dat niet was van water; kletteren niet van vallende rotssteenen; dof gerommel, dat niet was van donder; kreten niet van elkander roepende houthakkers... Tot het woud zwaarder na ongewoon ruischen en bruischen te leven begon als betooverd, tot het geheele woud vòl scheen van razend wanhopig klateren, kletteren, rommelen en het van koper te schetteren begon en van bange stemmen te schreeuwen en op eenmaal het woud scheen te openen zijn zwarte schaduw en kil geheimzinnig geheim en te voorschijn

[p. 24]

dreunde de tred der paarden, te voorschijn schitterde de ruiterij, dicht dringende op elkaâr in de rotsige nauwte langs den Xenil, struikelende de gespoorde rossen over de sperrende rotsen, tuimelende in de door den berijder te laag geschatte wateren, en met een angstig geblikker van schilden en een wanhoop van lansengebliksem en een uitgevier van vliedende vanen en in vlucht na zwierende banieren uitkomst zochten de wendingen langs van den stroom, de stapelingen op van de rotsen, hoogere flanken òp of lagere glooiïngen neêr... En plotseling, op het prachtige, blanke ros, schitterde uit het woud, de goud ommaliede ruiter, den gouden punthelm op, de maliënsluier vallende over de schouders, en de oogen van het manen zwierende ros angstig de teugels langs en snuivende en brieschende en hinnikende of het begreep van verloren slag en gevaar en het zwaard des berijders krom en schichtende in de geheven malie-vuist door de schaduw heen der tamarisken, tot zijne stem, razend toornig, schreeuwde, de verdere ruiters toe:

- Lafaards! Lafaards!! Schànde!!!

Toen struikelde het ros tusschen de sieenen en huilde zijn hinnik uit en de gouden ruiter was af gesprongen, fronsend boven zijn woedende karbonkeloogen, terwijl hem omringde de schare zijner getrouwen, die dicht rond hem verzameld bleven. En zij drongen hem een ander ros te bestijgen, maar het viel onder hem neêr door een pijl getroffen, en uit het eikenwoud zwermde het aan van bruin lederen soudeniers met ijzeren schotelhelmen op en zij geleken allen groote, zware mannen en niet van deze bergen getogen: hunne kreten waren Santiago! maar met een keelroep van Noordelijke stem, en hunne bogen waren grooter dan van wie terug hen pijlen schoten. Zij waren de Spanjoolsche huurlingen en zij omringden de kleine schaar der Moorsche edelen, die vertwijfeld drongen om den goaden ruiter, tot een soldaat, maar hij een met Iberische spraak, de hand durfde uit strekken naar den trotschen, boozen man, die, in gouden maliën, voornaam hem scheen. En de Mooren rondom hem riepen van aanzienlijke losprijs, maar Aboe-Abdallah marde niet meer maar hief de kling

[p. 25]

en hieuw neêr den Spanjool, die stortte neêr in bloed, vermengd met het opspattend schuim van den vloed. En de andere soudeniers riepen rauw en ruw tot een donkeren ruiter, die naderde:

- Hopman, hier maakten wij gevangen een Moor van rang want wie hem omringen, bieden losprijs aan...

En Don Diego de Cordoba, graaf van Cabra, naderde snel te paard.

- Geeft gij u over? riep hij Aboe-Abdallah toe.

De Ongelukkige, in een flits, dacht aan zijn troon, zijn stad, zijn vrouw, zijn kind... Zijn fronsende toorn effende zich, zijne koperen bleekte bleekte nog meer: hij stond hoog en kalm en noodlottig, zijn eene malie-voet in het knakkende riet des riviers, zijne edelen dicht om zich rond en hij voelde alles in zich deemoedig effenen, omdat hij de Ongelukkige onvermijdelijk was...

En hij zeide, kalm, hoog en voornaam - zoo dat de Spanjolen begrepen, dat hij Aboe-Abdallah was:

- Ik geef mij over.

Don Diego, verrast, stil blij, steeg af en boog voor zijn gevangene, van wien de Moorsche edelen lichtelijk weken. Hij mompelde in zijn donkeren baardmond een hoffelijk woord, maar Aboe-Abdallah antwoordde niet. Die reikte alleen, vorstelijk hoog, naar den Spaanschen hopman de ontbloote kling, die Aïscha hem om den hals had gehangen in de Zaal der Afgezanten, toèn in de juweelen scheede, van welke hij zich nu ook ontdeed en die een zijner edelen, boos, met onwillige hand, aan de gouden koorden en kwasten, reikte...