Ongepubliceerd werk

[p. 377]

Het land van Thule

Het Land van Thule lag daar ginds, in het verre Noorden, langs de Noorderzeeën en het scheen een land waar geen land meer achter was. Ik zeg, het scheen want er wáren wel landen achter het Land van Thule, of, wilt ge dit liever, voor het Land van Thule, Noordelijker dan het Land van Thule en die landen, waren, geloof ik, nog veél meer ‘Thule’ dan het Land van Thule zelve was, maar die verre, barre landen waren alleen bewoond door de placide waggelende ijsbeeren, die lieten zich wiegelen op schots bij schots. En schenen filozofiesch tevreden.

Op het Land van Thule woonden geen ijsbeeren maar menschen. De legende en de ballade vertellen ons van een ouden koning Thule's, die van zijn meisje een gouden beker ontvangen had en erg sentimenteel met dien beker omging tot hij kindsch werd en den beker in zee wierp maar ik weet niet of die koning wel ooit in Thule bestaan heeft, hoewel wij eigenlijk zoo vroom moesten zijn om nooit te twijfelen aan wat dichters, in dezen de barden en skalden van Thule, ons vertellen en voorzingen op hunne groote harpen, zelfs niet als de ballade of de legende een beetje sentimenteel klinkt. De Thuleërs lieten zich echter aan dien legendarischen koning weinig gelegen liggen. Zij hadden met ijver en volharding het Land van Thule ontwoekerd aan de baren, als de zegevierende term luidde en waren daar zeer trotsch op, hoewel de zee, de Noorderzee, dit nooit den Thuleërs vergeven kon en telkens wanneer hare woede het vermocht en zij verbond sloot met de woeste Noorderwinden, het ontwoekerde land geeselde met striemende wateren en stormende vlagen. Dan spoelde de zich

[p. 378]

wrekende zee geheele steden en dorpen weg en de wind woei de landen weêr kaal maar de Thuleërs, volhardend en ijverig, richtten weêr hunne dijken op, pompten weêr hunne polders leêg, sloten zelfs hunne zilte binnenwateren af, herschiepen die in vocht groene weiden, waarover de vette koeien graasden en schenen weêr overwonnen te hebben.

Er waren op het Land van Thule vier seizoenen, die volgens de barden en skalden elkander volgden op den voet en er waren zelfs vier data vast gesteld in het jaar waarop deze seizoenen officieel hunne intrede in den lande deden. Nu was dit meer een dichterlijke illuzie van de Thuleërs dan de prozaïsche waarheid: de Thuleërs waren behalve ijverig en volhardend een zeer dichterlijk volk, nuchterheid was niet hun aard; zij waren elk van hen poëet geboren; anders hadden zij Thule ook nooit kunnen bewonen; nu dat zij het bewoonden met hunne dichterlijke verbeelding, ging dat héel goed. Om tot de seizoenen terug te keeren, eigenlijk heerschte in Thule altijd de Winter. Maar een Winter, die zich bedriegelijk schakeerde met tintjes van de drie andere seizoenen en daarom, in verbond met Zee en Wind, de Thuleërs altijd-door voor den gek hield, de barden en skalden, die de seizoenen bezongen, wèl in de eerste plaats. Zoo had er eens een Zomer hare intrede gedaan in Thule, dadelijk te herkennen als de slecht verkapte Winter zelve, die geen lust had gehad zijn wind-omwaaiden schepter voor een paar maandjes af te staan en de Thuleërs lieten zich dit maal nìet voor den gek houden: zij begrepen, dat er van geen Zomer sprake zoû zijn en toen zij in Augustus - de maand der vallende sterren en vuurvliegjes, der rijpende perziken en purperen rozen - over hunne zeeën, vlak voor hunne mooiste stad, de ijsschotsen nader schuiven zagen, met op iederen schots een waggelende ijsbeer, die filozofiesch nader wiegelde, bleef hun niets over dan even filozofiesch te zijn als de ijsbeeren zelve en rustig tusschen beeren en schotsen hun zomerzeebaden te nemen. Van welke filozofie het logiesch gevolg was, dat zij hun land bleven aan de baren ontwoekeren.

Eenmaal hadden op Thule niet anders gewoond dan Marezaten

[p. 379]

en Kaninefaten: verweerde visschers, die tartten water en wind om luttele winst en jagers der schamele, schuwe konijnen, die scholen in de holen der duinen, maar in den loop der eeuwen waren de Thuleërs geworden een hoewel klein, hecht volk, dat zich vast klampte aan den ontwoekerden geboortegrond. Zij spraken onder elkaâr, in deze eeuwen van nieuwe kultuur, een taal, die mooi zoû geweest zijn, als de Thuleërs haar mooi hadden gesproken maar het behoorde tot hunne een weinig puriteinsche vooroordeelen hunne taal niet mooi uit te spreken en zij meenden daarmede goed en braaf te doen. Meen niet, dat het afbreuk deed aan hunne zielen hunne mooie taal zoo allerbarbaarsch te zeggen en laat mij u verzekeren, dat de Thuleërs niet alleen dachten goed en braaf te zijn maar het ook waren. Nergens ter wereld leefden in die modernere eeuwen, volgende op de Marezaatsche en Kaninefaatsche perioden, stervelingen met zulke degelijke inborst als de Thuleërs.