Ongebundeld werk

[p. 455]

Kracht en behendigheid in het Alhambra

Dit zijn de worstelwedstrijden in de Boekhorststraat, alhier, en als steeds is bij deze prestatie's, bij wat minder moois, ook veel moois te zien.

Want worstelen is eigenlijk een mooie sport. Waarom het worstelen zich minder verheugt in fashionabele belangstelling dan het boksen is mij steeds onverklaarbaar. Ik gun het boksen alle eer, die het toekomt, ook als moderne sport, die afstamt uit het antieke vuistgevecht met den cestus of spijker-beslagenen handschoen. Maar voor mij is het worstelen volstrekt niet van minder allooi en geeft mij, persoonlijk, als ik het zoo maar vrij zeggen mag, meermalen een indruk van grooter belang. Het boksbeweeg lijdt voor mij wel eens aan te groote eentonigheid als de stooten niet met groot meesterschap worden afgewisseld; in worstelen waardeer ik al heel spoedig de statueske standen, de sculpturale afgerondheid der beeldende groepen, die de twee worstelaars bijna voortdurend in hunne wisseling van virile lichaamslijnen vormen. De bokser, die na enkele minuten uitgeput, op zijn stoel neêr zinkende, weêr wordt bijgebracht met massage en gewaai van natten handdoek, legt het, zelfs zonder neusbloeding, voor mijn oog in aesthetiek af tegen den worstelaar, die slechts glimmend van het overvloedige zweet, zich gedurende zijn langer durende kamp in vorm weet te houden, zoodat hij levend marmer gelijkt of, is hij een neger, levend brons.

Het podium van de Boekhorststraat, de miniatuur-scène van café-concert, tusschen de zijschermen van het groene en azuren landschapje, is te klein. De worstelaars hebben er de grootste

[p. 456]

moeite midden op het tapijt te blijven en elkander niet telkens weg te dringen tusschen de coulissen of...in het geschilderde water van het coquette vijvertje.

‘Rol niet in de plas!’ is de ge-ijkte mop, die telkens op de lippen komt. Maar waar de heer Silvius, de ijverige, jonge Alhambra-directeur, op dit wat te kleine tooneeltje een halven cirkel van eerste-rangs athleten wist te verzamelen en hen als worstelaars doen voorstellen door den arbiter aan het enthoeziaste publiek der steeds eivolle zaal, mogen wij hem niet verwijten, dat zijne localiteit wat eng is voor zulk krachtig beweren als worstelen is.

In Nice heb ik nog den tijd gekend, dat men, na in een restaurant te hebben gedineerd, den worstelwedstrijd in het Petit Casino ging bijwonen, de dames gedecolleteerd, en met hare pluimehoeden, wij, heeren, minstens in smoking. Wel, ik overschat mijn invloed als feuilletonist volstrekt niet maar zouden de gezellige loge's, boven, van het Alhambra nog eens na dit ‘impressie-tje’, dat ik van het worstelen weêrgeef, genomen worden door wie gedineerd hebben bij Saur, Royal of Doelen, ik zoû het wel aardig vinden, er een beetje trotsch op zijn en het den heer Silvius en zijn worstelaars gaarne gunnen.

Nu wil ik wel ronduit bekennen, dat àls ik een loge-plaats genomen heb, de heer Silvius mij een taboeretje aan den wand, vlak bij het tooneel, weet te bezorgen, opdat ik beter zien kan. Maar dit is een persoonlijke kwestie van slechte oogen en in de loge's ziet wie in smoking is, heel goed, hoor en beter dan op mijn tabouret, die ik voor niets ter wereld afsta.

Ik heb een zeer mooie kamp gezien - waren het niet Jochum, de Elzas-Lotharinger, en Hermann, de Oostenrijker? Het zoû mij leed doen als ik de namen niet goed had onthouden, maar een programma ontbreekt wel eens. Waren zij het dan wèl, dan wil ik van deze heeren zeggen, dat mij trof hoe prachtig werk zij te aanschouwen gaven, zonder een enkelen verboden greep, zonder een enkelen keer dat verboden en hatelijke beentje-lichten, zonder dat de cravatte ooit in een nijdige strangulatie verliep.

[p. 457]

Kunst is passie, maar worstelen is meestal kunst als de passie zeer beheerscht wordt. Hartstochteloosheid is nooit goed, maar beheersching, zelfbeheersching voordat de tegenpartij wordt beheerscht, is een superieure deugd bij den worstelaar. En zulk beheerscht werk heb ik gezien van die twee serieuze athleten, die ik bedoelde. Sanguiniesch werk, dat nooit choleriesch werd, want dat mag het niet. Sterke heeren, uw sport stamt uit de Oudheid, uit den vooral Grieksche cultuur en toen was de Maat, met haar zuivere rythmiek, een godin, hoogelijk ge-eerd. Zulke maat, zulke zelfbeheersching, zulke steeds zuiver gebeelde structuurvan-groep gaven mij de twee, die ik noemde, onafgebroken te zien.

De favorieten...Wij hebben er twee. Het is toch aardig: je kan eigenlijk nooit neutraal blijven in de wereld al dwingt de politiek je er soms toe of je vereischte toeschouwerdeftigheid bij een worstelwedstrijd. Maar welke toeschouwer zoû ook geen sympathie hebben voor Crumeisen, den Zwitser en Daan Holtkamp, l'enfant chéri van Den Haag? Beiden jong, beiden hunne slanke, gespierde jeugd vertoonend zonder het later, naar het schijnt, zoo moeilijk weg te masseeren vet, verheugen zij zich te recht in de weldadige gunsten van het publiek. De Zwitser, met zijn lange, ranke spieren, zijn steeds sympathiek beheerschte maar toch mooie koude correctheid, zijn mooie, zuivere grepen en statueske standen, zoowel door buiging van armen als spanning van beenen als welving van rug steeds gebeeld in een plastiek, die aan den antieken Diskos-werper uit het Kapitool doet denken, is mij een der edelste worstelaars, dien ik ooit zag en ik geloof, dat het publiek dit met mij eens is want zèlfs als hij gelegd wordt, wordt hij toegejuicht en kan hij als moreele overwinnaar met palmtak en bloem getroost zich terug trekken. Dat hij worstelt met een hem niet harmoniesch tegenoverstaanden tegenstander als met den kolos Michaud, wiens middel hij zelfs niet omvâmen kan, vind ik verkeerd maar wie kent àl de eerzuchten in eens worstelaars ziel, waaronder wellicht behoort juist een onomvaâmbaren kolos te leggen. Crumeisen slaagde niet. Maar plat geperst worden op het

[p. 458]

tapijt door een centenaarzwaar lichaamsoverwicht noem ik geen worstelen meer en het publiek was het weêr roerend met mij eens, maar de arbiter niet en zoo verloor de prachtige zoon van Wilhelm Tell den strijd. Maar...eigenlijk won hij want geheel de sympathie van het publiek ging naar dezen athleet, die tegenover wien hij ook staat, altijd een gentleman blijft.

En nu Daan Holtkamp. Wel, hij kan er op pochen, dat ze dol op hem zijn, op hun haantje-den-voorste, op hun Haagschen kampioen, met zijn leuke bakkes en zijn droog spierige jonge lichaam, waaraan de beenen verraden, dat hij bokser is: van die luchtige beenen, die altijd springensgereed staan. Zijn werk is vooral vief en alert en kwiek, verblijdend om te volgen of het is kopzwaai, armzwaai of heupzwaai; de ‘bruggen’, waarmeê hij zich telkens redt uit de pletterende omhelzingen zijner vaak zwaardere tegenstanders, het op kop of kruin draaitollen tot hij weêr boven is, de beenen rank rijzend de lucht in, om zich dan op nieuw neêr te werpen over wie hem al meester werd, zijn van een heerlijk jonge kracht, gratie en lenigheid, die vroolijk stemmen en blijde vreugde brengen. Waarom? Ik weet het niet. De eene worstelaar stemt je ernstig, de andere somber, een derde wekt je verontwaardiging en ergenis: Daan Holtkamp stemt je vroolijk. En daarom, geloof ik, mag hij alles doen, voor de oogen van zijn Haagsch publiek en zelfs den Rus Gerikoff even het podium en het trapje naar beneden...af boksen, als de Rus niet correct doet en Daan zijn zelfbeheersching kwijt raakt.

Tot dolle pret van al de wuivende petten.

- Maar dat mag hij niet doen! zeg ik, prat op mijn worstelkennis.

- Meneer! wordt mij tegen geworpen. De Rus is het eerst begonnen hem te donderen met oneerlijke trucs! Daan is bokser!

Ja, juist. Daan is bokser. En dat mocht hij hier niet zijn. Maar verwijt het hem maar eens als hij daar staat met zijn leuke bakkes, zijn rank luchtige lichaam, onze Haagsche favoriet, l'enfant chéri, de bedorven-jongen, die alles doen mag. Want tegen sympathie bij een worstelstrijd-publiek is niets te doen zelfs al waarschuwt de arbiter: geen antipathie, dames en heeren! En ik zelf o, beste lezer,

[p. 459]

hoe correct klassiek ook mijn eischen zijn, heb moeten lachen, lachen van louter pret en vreugde, toen Daan den Rus de trap af bokste. Want wat vergeef je al niet wie je vreugde geeft!

Gisteren is Van Riel opgetreden, na de eerste avonden door afwezigheid te hebben geschitterd. Met denzelfden Gerikoff streed hij een mooien strijd en won. Hij is onze groote Nederlandsche kampioen en zijn werk is bewonderenswaardig om zijn onverhoedschen en steeds zuiver berekenden greep en zwaai. Hij verrast telkens zijn tegenstander en...zijn toeschouwers. Ik zoû gaarne Van Riel met den sympathieken Zwitser zien worstelen: dat zoû een prachtige tweekamp zijn, een duo van kracht en behendigheid in het Alhambra, dat ik niet gaarne zoû missen.