Babel

XV

‘Een wellust hem te ontgoochelen...’

Toen Cyrus ontwaakte, scheen het hem toe of hij eeuwen had geslapen. Eene loome ontspanning vloeide door zijne leden, die aanvoelden als waren zij gezalfd met een weldadigen balsem en vooral was het hem een wellust, dat Babel niet stond, met de beenen zijner viaducten, arcaden, geplant op zijn borst, maar dat hij het met zijn trappenvluchten zag wegvlieden naar de diepte zijner fondamenten, dat hij het schemeren zag glanzend wit in den zonnedag, tusschen het zware loover van hangende tuinen, in wier lommer hij uitrustte op een breed bed van purper. Waar was hij? Was hij niet meer op Babel...? Hij zag om zich rond: de tuinen strekten zich uit als mysteriën van fluweelige schaduw; een beek kronkelde er uit tot bij zijne voeten en murmelde weg met schuimende vallen van water; als fabelen ontloken bloemen, diep als bekers en schitterend als sterren, boven zijn hoofd en bij zijne handen, maar toch, meende hij, was het Babel, Babel in het zonne-uur; duidelijk zag hij de trappende lijnen der terrassen kronkelen naar de laagte, naar de vaag roode woestijn: in de verte verwaasden de silhouetten van het gebergte, en hoewel heel het wijde uitzicht dreef in een mist van licht, in een opalen waas van trillende middaghette, herkende hij hier en daar de balustraden en standbeelden, de opspitsende minaretten en torenballen, de op, en in, en door elkaâr beschreven cirkels der luchtbruggen, maar alles was als heel laag verzonken, in diepe diepte, alsof hij van Babel de hoogste hoogte hadde bereikt... Het was nog steeds als een droom, een droom na een nachtmerrie... en het bleef als een droom, nu hij zag aankomen uit de fluweelige schaduwmyste-

[p. 57]

riën... Astarte zelve... een groote koninklijke vrouw, die als om zich heen de sterren meêsleepte... Hij richtte zich half op, herhaalde in verbazing haar naam, en haar lach klonk hem toe als de zilveren gamma's van een lier, terwijl zij haar sterren als een sluier weg van zich wierp, naderde in de weeke plooien van haar witte gewaad, en zeide:

- Mijn broeder... ik heb u gevonden...! Ik ben niet de godin, al droeg ik haren sluier ook nu nog even, om u voort te laten droomen... Ik ben ook geen herderin, al spreek ik uw taal... Ik ben Idonia, Opperbouwmeesteres van het Vijfde Terras van Babel... Maar ik spaar u mijne verdere titelen... en ik vraag u niet naar de uwe... Dat gij een prins zijt, zie ik... Dat gij ellende leed, zag ik... Vergeef mij, dat ik gewaagd heb u naar mijn paleis te laten voeren... Gij laagt in zwijm, ge waart vertrapt geworden, door de menigte, die stroomde in het heiligdom...

Cyrus was opgerezen en hij dankte de schoone vrouw. En hoewel zij hem niet verder vroeg, zeide hij haar, wie hij was, en hoe en waarom hij gekomen was... Zij doorpeilde hem met haar lachenden blik. Zij kende hem in een oogwenk: zij wist zijn drift, zijn hoogmoed, zijn verlangen, zij wist zijn twijfel en zijn medelijden... Zij wist zijn weedom en zijn wanhoop. Zij had hem in een gril - want medelijden was haar vreemd - laten opnemen van de straat en nu vermaakte hij haar, omdat hij was zoo jong, zoo sterk, zoo vorstelijk, zoo naïf, vol verheerlijking en vol wanhoop, omdat hij de sterren hoorde zingen en Babel hoorde klagen en terwijl zij bleef luisteren nu hij vertelde van de slaven, van den onwrikbaren Man en het lieflijke Kind, dacht zij:

- Wèl een kind van de bergen, een zoon van de herders! Baäl! Hij denkt, dat het waarheid is! Hij denkt, dat Babel hoog is! Hij gelooft aan de geestdrift der Bouwmeesters! Hij gelooft aan alles wat hij ziet en hij hoort! Hij gelooft, dat de sterren zingen, en bloeien in den tuin van Astarte! Hij gelooft, dat Babel tot Baäl leidt langs sporten van zonneglans! Hij gelooft, dat de slaven voelen en lijden! Baäl! Baäl!! Dat is het heerlijkste in hem! Hij gelooft, dat de slaven voelen! Dat zij lijden! Hij heeft er dertig bevrijd! Hij

[p. 58]

gelooft, dat bruten en werktuigen lijden en voelen! Nooit heb ik gelezen zoo een heerlijk gedicht als hij... Nooit heb ik zoo veel jongs en krachtigs en glanzends gezien! Hij is als een glans en een weemoed! Hij is onbegrijpelijk en hij is werkelijk! Hij is als een droom, van weemoed en glans! Hoe lieflijk is zijn hoogmoed, bij dien van de Bouwmeesters! Hij gelooft het! Hij meent waarlijk, dat een grootsche gedachte hen bezielt, omdat zij glanzende oogen hebben en een vorstelijk gebaar! Baäl, hij zal het weten, dat zij niets bouwen dan hun egoïsme! Ik laat hem niet in zijn waan! Hij zal weten, dat op Babel alles huichelt, de Bouwmeesters en de priesters, zijn tempels en zijn akademiën, zijn marmer en zijn danseressen... en ik! Hij zal het weten, hij zal het eens weten! En ik laat hem niet in den waan, dat bruten en werktuigen lijden en voelen, dat zij een lichaam hebben, en een ziel. Slaven, een ziel! Slaven, dat wat ik heb, Idonia, een ziel, als een snaarinstrument van tallooze snaren, die trillen met alle gevoelingen en mij geven een lach, een traan, een vizioen, een extaze... O, hij is mijn poëzie! Ik verveelde mij: hij is een vermaak, een genot, een heerlijkheid! Hij is een nieuw lied, hij is een koele drank! Ik had genoeg van satrapen, Bouwmeesters en Baälspriesters; ik heb nu mijn jongen herder! Ik dompel in hem als in een bad! Ik verfrisch in hem mijn schoonheid en mijn liefde! Ik ontbloesem in hem als een lente nieuw! Maar ik laat hem niet in zijn waan, en het zal zijn een wellust hem te ontgoochelen! - Maar wat zegt hij van den Man? Vermoord... achter den troon! O, hij dweept niet alleen: hij doet! Hij is een gevaarlijke held, en de Bouwmeesters kennen hem nog niet, zooals hij niet de Bouwmeesters kent! Ik zal met hem spelen, mijn gevaarlijke held! Het zal zijn of ik een vlam in mijn handen kneed, zonder mijn vingers te schroeien! Op zijn armen gedragen het koude lijk van den jongen Opperbouwmeester...! Hij droomt: het kan niet zijn... Weet ik niet, dat ontoegankelijk is dat mijlewijde paleis... waar het onzichtbare Kind troont... Maar zoo het ware, zoo het ware! Zoo de Bouwmeesters het weten, hij verdwijnt in den nacht, zonder éen spoor, zonder éen spoor! Ik wil het niet: hij is mijn gevaar, waarmeê ik spelen zal. Ik zal mijn

[p. 59]

gevaar als een welp temmen aan mijn voeten... Of hij dalen moet, of stijgen? Haha... ik zal hem toonen, dat Babel niet hooger is dan nog een paar enkele terrassen op! Ik zal hem de laagte van Babel toonen! O, het genot dàn te zien zijn schrik, zijn ontzetting, hem te zien vallen van zijn verheerlijking! Zijn wij zoo niet allen gevallen?! Hij zal vallen: ik laat hem vallen, en het zal zijn een genot te bespeuren in zijn zonne-oogen het duister van zijn ontgoocheling. Hij is aan mij, aan mij: hij is aan mijn lust, aan mijn genot. Ik zal met hem spelen, ik zal hem kneden, als een vlam, die ik wring in mijn witte handen!