Babel

III

‘De vreemde klacht dreunde ruischende...’

De eerste straten, die traptraden naar boven - en iedere trede nog een vlucht van trappen - waren nauwer, waar zij uitmondden in de woestijn, onaanzienlijke straten, vuile herbergen aan weêrszijde, voor welke al lagen karavanen gelegerd, met slapende kemelen en groezelige groepen van rustende reizigers, gestrekt op den grond, in éene verwarring van vlakkende en vlekkende kleuren, een bontheid van vuil en ellende, waartusschen opklaarden grauwende flarden purper en bezoedeld azuur, van een mantel of een vrouwegewaad; de walmende lampen en vastgestoken flambouwen boven de herbergpoorten neêrschijnende en glinsteringen uittikkende van glas en van goud en van koper: gebroken vaatwerk en valsch juweel, waartusschen uitgluurden verdachte tronies van op elkaâr slapende en wriemelende miserabelen, er uit klinkende de schelle lach van een vrouw, er uit blinkende groote moede oogen onder zwart aangestreken brauwen, wit vrouwelijf in haveloos purperen of blauwe flardehemd...

Trots den nacht, was de menigte wakker...

Stemmen gonsden op, bromden en donderden eindelijk in vloeken... De wriemelende menigte van het uitschot van Babel, van het schuim zijner trappen, dat zijn treden afborrelde en uit-

[p. 14]

kwijlde in het zand der woestijn - de wriemelende menigte woelde langs de eerste treden, drong naar boven, drong weêr naar beneden, drong razend om Cyrus rond, schouder schrap aan schouder, met een nijdigen lach en een kwaden grijns, elkaâr misgunnende de treden op te stijgen. Het gedonder en gebrom van de menigte was in den nacht, die nu wolkte en dan weêr starrelde, als een storm, die opstak en hare beweging was als de kracht van een zee, die deinde op en neêr, naar boven en naar omlaag.

De vreemde klacht dreunde, ruischende... En Cyrus luisterde even, maar zette zich schrap. En terwijl hij wijdbeens zich plantte en de gebalde vuist uitwierp, schreeuwde hij plaats voor zich te maken. Hij schreeuwde het woedend, hoog, zeker van zijn recht Babel meê op te gaan... Maarzij verstonden zijne woorden niet en een stormgeruisch van stemmen stak op, omdat Bouwmeesters van Babel de menigte tegenhielden met hun vorstelijk gebaar, waaronder schitterde het lansgewemel hunner gepantserde wachten. Hadden de Bouwmeesters niet hunne honderde duizenden slaven, om van noode te hebben de dringende menigte, die de trappen bestormde, nu de Bouw van Babel hervat werd...? En plotseling, terwijl Cyrus de klinkende stemmen der Bouwmeesters hoorde boven de menigte uit, hoorde hij ook de vreemde klacht, maar nu wanhopig, opbruisende, als druischende tegen de hemelen... Wat was het toch, wat was het? Maar het was dadelijk verwaaid in den storm van geluid; vuile flarden van allerlei taal woeien omhoog; de een schreeuwde met open mond, de ander schreeuwde hem toe, zonder te hooren en te verstaan... En het scheen of niemand elkander verstond... Allen schreeuwden luid door elkaâr, in een heftige opwinding van nijd en misgunning. Duidelijk was wat zij wilden, om hun dringen en stampen, om het uitgezwaai van hunne gebalde vuisten boven hunne hoofden: de gespierde armen met de klompen vuist, dreigende boven de donkere hoofden, met somber nijdige oogen en afgronden van brullende monden. Maar ook honderde vrouwen gilden op, de armen wijd op en ieder wilde iets zeggen, ieder wilde zich doen verstaan. In het dichte gedrang schreeuwden zij elkaâr in de

[p. 15]

ooren, nijdig betuigende, overtuigd van haar eigen meening. Maar luisterde ook even de ander, hooren en begrijpen deed niemand in het gewar der duizenderlei talen, die aanruischten aan de voeten der Bouwmeesters. Een enkelen keer verstonden twee taalgenooten elkaâr en riepen elkaâr toe: broeder, hoor broeder! hoofden uitrekkende boven de menigte, handen uitstrekkende naar elkaâr in een kramp van verlangende vingers, maar de klanken uit den krijschenden mond van den een bereikten niet het spitsende oor van den ander... Tot plotseling eene razernij golfde door de stuwende menigte, of eene nog sterkere beweging dan hare eigene, ze stuwde naar boven en nu àllen naar boven. En in het geflakker der rosse en gele straatlichten zag Cyrus, geperst tusschen man aan man, een stoet van aan ijzeren kabelen trekkende slaven en kemelen, de spieren spannende van gebogen mannedijen en pezige beestepooten, en aan de strakrecht getrokken kabelen trokken zij allen, dieren en menschen, kreunende, dreunende, een ontzaglijk karregevaarte op ruwe houten spaaklooze wielen, waarop torende éen Steen. De Steen was zoo hoog en zoo breed als een huis; een torenhoog huis scheen de vierkante Steen, die de mannen en beesten trokken. De Steen bewoog niet, en niet de minste wenteling draaide de ruwe wielen om, terwijl de ijzeren kabelen als dunner rekten. Een razend stemmengedruisch stormde. Wachters zwierden met geesels de menigte in, op het bevel der Bouwmeesters, wier hooge gestalten als koningen rezen omhoog, staande op karren, die reden ter zijde van het karregevaart met den Steen. Maar de Steen bewoog niet... Cyrus zag er heen, en hij zag, dat de Steen was gebeeldhouwd met vreemde reliefs, die slingerden als een pad aan de zijvakken van den immensen kubiek, als trappetreden van uitstekend beeldhouwwerk, langs welke men den Steen omhoog klom... Tot plotseling de dobbelsteenachtige toren de schreeuwende, joelende, naar boven gedrongene, gegeeselde menigte zoo razend maakte, om hare bijna goddelijke onbewegelijkheid, dat zij, in eénen aandrang, allen de handen sloegen aan de ijzeren kabelen en trokken... Zij trokken, trokken en trokken en Cyrus, als dronken, trok mede tot zijne

[p. 16]

spieren barstten... Toen, dom, machtig, trilde de Steen op het karregevaarte, dat kraakte als berstte het in elkaâr en de spaaklooze wielen wentelden en reden de treden der straat op...

Het volk juichte, dol; de Bouwmeesters schreeuwden en de menigte achter de kar douwde haar, splijtende en knarsende onder het centenaarsgewicht van den Steen. Ook Cyrus was dol, schreeuwde meê en trok, trok aan de kabelen. Onder de wolken van den nacht, in het geflakker der rosse en gele straatlichten rolde de Steen met machtige stooten hooger de treden van Babel op...

En de vreemde klacht steunde, suizende...