Logo DBNL
Boere-klucht van Teeuwis de boer, en men juffer van Grevelinckhuysen (1967)

Boere-klucht van Teeuwis de boer, en men juffer van Grevelinckhuysen

(1967)–Samuel Coster–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

De eerste uytkomst vant eerste deel

Teeuwis een boer brenght eenich brandthout op 't Toneel, met een bijl om dat te kloven, een weynich ghehouwen hebbende, roept hy sijn zoontgen aldus.
[Teeuwis]
 
Keesje, Keesje op as een man, nou wel op, mijn vaer.
Keesgen van binnen roept:
 
Wel.
Teeuwis.
 
Hoor jet wel?
Kees.
 
Ja alree man, Terstont ben ick klaer.
Teeuw.
 
Nou dan 'k selt wel sien; wijf hy wijf, benje al op?
 
Alrie 't gadt uyt, schadt ick, eer den Icker sijn schoenen an het, isse haes-op.aant.4
5
Dorst ick het seggen, 'kloof niet ofse rijt snachts op kol.aant.
 
'K heb daer alsulcken Anne, se is soo blanck as een mol,aant.
 
Se het een paer oogen in haer kop soo bruyn as een schellevis,6/7
 
Met een nues, en de meer mient noch, datset self is.aant.8
 
Daer by hetsen mongt vanner ien oor totter aer,
10
En ooren as een vries varcken, die slingertse after teughen mekaer,
 
Asse quaet is, trouwen dat selden buert, maer seven dagen inde weeck.aant.11
Anne komt singende uyt, Teeuwis haer siende seyt voort:
 
De Nicker isser altijt ontrent as icker van spreeck,12
 
'Khoorse al duncktme, liefelijck; seecker dats een keeltghen.
 
Saegiese nou eens grijnsen, dat sou je u eerst verwonderen vant beeltgen.14
15
Hoor byget dat is een stemmetgen as een mager varcken,15
 
Op me siel godts tis om een benaut hart wat te verstarcken.16
 
Dat selje beter ghelooven asse voor den dach komt en dat jese siet.
 
Daer komt den droes.18
Anne comt uyt en seyt:
 
Arme vaer, daer staet hy en werckt dat hy swiet.
 
Laet ick liever wech gaen, want dat hy my vernam,
20
Smeet hy de bijl int hout en vatteme, 't is sulcken haen met een dubbelde kam,20
 
En ick maecker niet veel werck of.
Anne gaet binne, Teeuwis seyt:
 
Jae Anne, ick noch al vuel min.
 
Gans bloemer harten hoe wispeltuerich setmen oock op een meydt sijn zin.22
 
Wat dochtje daer, was ick mee niet wel te deghen begaen om vleys,23
 
Dat ick so te marckt ging, 'khou jae'ck, maer mocht 'khou een reys,24
25
'Ksoume soo niet wech werpen, dat vertrout me vry toe.
 
Ick prijs wat moeys, want 'tkostme nou altemet wel een koe,
 
Datse so verbrant lelijc is, en dat machse niet lyen, en nocht alder miest
 
Sy is al goet schick jeloers, en een mensch is immers gien biest.28
 
Jonge, jonge, ic wed hy alweer slaept die besuchte guyt.29
Teeuwis treedt binnen, en seyt:
30
Jou leckertgen.30
Keesgen van binnen.
 
Och och mijn gouden vaertgen.
Teeuwis uyt
 
Her, her dan, der uyt jou bengeltie.31
Keesgen uyt koomende seyt:
 
Neen, neen, Pestelency neen.32
Teeuwis.
 
Jou guytgen, is dat jou gebedt?
 
Her, her, lustich dan, alle ochtens heb ick hier sulcken pret,33
 
Dan leg ick eens met de moer over hoop, en dan eens met de meyt,
35
En dan ien reys met jou, jou leckertgen en ick hebje so dickwils gheseydt
 
Datje mit jou moer op sout staen sochtens heel vroo,36
 
Maer neen, een luye naers, en een werm nest, die scheyen soo noo.aant.
 
Nu wel aen dan, duese reys sie ickje noch duer de vingeren,
 
Maer soo 't weer buert, sel ickje soo dapper om de ooren slingeren,39
40
Dat het je hueghen sel, verstaeye dat wel lecker?
 
Sulcken eyntgen swieps, he, he, dats sucken moyen wrecker.41
 
Nou lustich dan.
Keesgen.
 
Wel hey, ick bin immers al op.
Teeuw.
 
Voort dan scherluyn.43
Keesgen.
 
Wat paerden sal ick dan neemen?
Teeuw.
 
Maer de jonge blaeu, met de bonte ruyn,44
45
We moeten wat briet uyt coomen, we varen alle daech niet tot men Heer.45
 
Pastmen datje de starten wel op steeckt, dat is jou eer,46
 
Na de nieuwe snof, hoorje, met een dray, met ien sway, met een krul mier47
 
Gelijck jou buer jonges doen, Claes, jonge Jaep, Jan pier,
 
Die het een hangie van een pairt op te potsen, die is wel soo dreeps,49
50
Je bent niet een ding sindelijc. nou lustich iens op sijn groot scheeps.50
Keesien.
 
De bongt het maer een yser maer de graeu hetse allegaer,
 
Laetewe die twie ien reys gaen slaen tegen mekaer,52
 
En de blau loopt immers niet een ding ande hanght.
Teeuw.
 
Ick wil de bongt hebben, wats hier, je hebt geen verstangt.54
Keesien.
55
Wel, wel beghint hy dan op straet te hincken, soo heeftiet my niet te wyten.
Teeuwis.
 
Kijckt wijsheyt, hoe na sorchje dat hy sijn bienen sou verslyten,56
 
Hy sel lang sonder ysers loopen eerse tot de knien of binnen.
Kees.
 
Aswe so weyts uyt komen, selle de luy mienen dat wy vant hof binnen,58
 
En juyst selt een joncker van Losduynen wesen, en een boer in sijn gat.59
Teeuw.
60
Lustich dan, dat gaeter duer, hou daer noch iens dats dat,60
 
Mit dat inde bogaert leyt heb ick pas soo veel alsme paerden muegen trecken61
 
Jongetie, jongetie, ja benje al wech, soo mach icker selver me gaen decken62
 
En stuwent na de kunst, en na me sin iens op de wagen.
 
'Kweet niet of ic het ten iersten altemael sel kennen draghen,64
65
Ackermenten dat weecht, om een haer lap ick het wel weer neer.65
 
Waer nou mijn Anne hier, die blauwe starcke meer,66
 
Byget se ken soo wat doen, se is soo starck as ien paertjen.
 
Lichtelijck schorten sy alde rest voor ien staertjen.68
 
En ick selder wel twie mael over moeten torssen.
70
Dat was een kleyn scheel, maer ic vrees me moye kleeren te bemorsen.70
 
En ick bin soo sindelijck, dat icker gien vuyl aen mach sien.
Teeuwis meent met het hout op te rysen, en hy valt en seyt:
 
Bloemerherten is dat vallen, ey men arm, ellemente me bien,72
 
Pestelency me bil, duncktme, is schier uyt het lit,
 
Dat isse oock by gans bloet.
Anne comt uyt en seyt:
75
Benedijstes wat is toch dit?75
 
Wel lieve Krijnen kint, wel lieve vaer, hoe koomje te vallen?76
Teeuw.
 
Krijnen kint, he datje sint Felten schen onder je allen,aant.77
 
Dat icket by gans bloet omme eer niet en liet,
 
'Ksouje wat aers seggen.79
Anne.
 
Wel kindt ick en doetje niet.
80
Nou mijn Teeuwis Krijnen, nou mijn vaer, ten is gien noot.80
Teeuwis.
 
Dat denck ick wel, kijck pruym, viel ick maer doot,81
 
Je weet niet, watje anme sout verliesen, dat ick sturf.
 
Oy, oy, 'k moetme qualick houwen, 'tis sucken slechten slurf,83
 
Oy my Anne, jae wel wat ist nou, nou bin ick wel weer op de bien,
85
Maer ick vil weer los int hol neer lietjeme allien,85
 
En wat raet Anne, 'thout moet evenwel op de waghen.
Anne.
 
Was daer alle ding wel me, ick souter wel op draghen.87
 
Maer lieve Krijnen kint dus te vallen, wis, wis, wis,
 
Gaet daer wat sitten rusten, moghelijck oft flus wat over is,
90
Ick sel terwijl gaen schicken 'thout op het voer.
Anne set Teeuwis wat neer, in een stoel, Teeuwis seyt aldus:
 
Ja, ja, misselijck is wonderlijck, soo soo men moer,aant.
 
Laet my iens kijcken, hoe starck datje bent, gants bloet Anne,
 
Gaet tweemaal.
An.
 
Niet een meyt, 'k selt ten eersten wel vermannen,93
 
Hou jij je stil mijn Vaer, waerje slechts uyt de smart.
Teeuw.
 
Ja wel lieve Anne, hier sit ick, de pijn slaetme schier an 't hart.
 
By get Anne, dat sou ickje niet connen na doen.
 
Anne hoorje wel, segt Keesgen dat hy hem moet dra spoen,
 
Wangt ick sou evenwel garen te middach tot men Joncker bancken.98
Anne ingaende seyt:
 
Wel.
Teeuwis blijft, en seyt:
 
Daer gaet moer heen, dat heb ick al wech met me rancken,99
100
Datse me dat werck afneemt, ick had pas soo veel noot an me bien,
 
As an men ellebooch, an men bil, en an me knien,
 
Maer heb ick inme sin voor de klock thien of elf,
 
Of voor de middach in den Haech te comen, so mach ic self
 
Gaen stuwen me wagen, sy scheyender niet af, ic sel toch moeten aenhouwen,
105
Mijn volc weet aers met mekaer niet te doen as te wiewawouwen,
 
Daerom moet icker self by wesen, en sien hoe 'twerk voort gaet.
 
Anne, Kees, Neel, by gans kraft, datje de moort slaet,
 
Waer nicker steeckje allegaer in ien gat, waer benje omtrent?108
Anne komt uyt, en seyt:
 
Hoe loopt hy dus tieren dese herseloose Vent?
110
Wat of sijn roepen en tieren nou weer beduyt?
 
'kSie wel watter of is, hy speult de schavuyt,
 
Hoe sier had toch de man flus sijn bien ghedaen.112
Teeuwis binnen zijnde, smijt Keesien sijn Soon, Anne hoort dit, en seyt voort:
 
Hoort daer, 'tviel hem soo suer, soo 'tscheen allien te staen,
 
Dat icker hiel in beducht was, maer hy loopter al weer heen.
Keesien comt huylende uyt, Anne seyt:
115
Wat isser Keesje?
Keesie.
 
'k Vraech me vaer of ic me sel, en hy seyt neen,
 
En hy hettet me gister avont immers noch belooft.
Anne.
 
Je Vaer Keesje, is ien recht breyndeloos hooft.
 
Het hy je smeten?118
Keesien.
 
Jae, en hy smijt soo besucht stijf.119
Anne.
 
'kLoof niet oftje Vaer smijt om tijt verdrijf.
120
'kWeet niet wat we noch met die man sellen gaen beginnen,
 
Hy wort soo quaet van sijn eygen boose sinnen,
 
Och 'tis alsulcken, wat wil ickje seggen, sulcken ongalijcken man.122
 
Die een quaet hooft het, seggese, isser selver wel qualijck an.
 
Want hy moet sijn qua kop, mienense, selver dragen,
125
Maer 'tWijf dat het met hem draecht is wel te beclagen.
 
Deuse man is so oplopent van sinnen, hy wort so quaet as ien baers,aant.126
 
Maer ic mach denken, haestige luy binnen weer gien verraers.aant.
 
Hy drinckt weer niet droncken, met ien pot melck ken ic hem wel houwen,
 
Maer ien gebreck het hy, hy siet te byster gaern vrouwen,129
130
En met ien diel Hoeren sou hy sijn leste gelt wel verteeren,130
 
Gelijck alsme al onse Bueren seggen, dat binnen luytjens met eeren,
 
En Pier Neef wistet lestent ooc al, dats ien man die laeckt het,
 
En raet hem of, maer wat ist? al sach met, hy versaeckt het.133
 
Daerom geloof ick de luy beter as hem, al swoer hy by sijn keel.
135
Daer sal hy nou na den Haegh toe, en daer het hy de Magere Neel,
 
Die Truy Jeroens, die Friessche Fem, die wort hy niet sadt,136
 
Dan noch Scheele Lijs, dat is alsucken vel met ien gadt.137
 
Neen seecker, hy selme allien niet na den Haegh, dat sweer ick,
 
Ick sel mee, of jy selt mee, laet sien oock, dat begeer ick,
140
Al sou hy soo quaet worden, dat ic wel wist dat hy me sou vernielen.
 
Hoor jij wel Keesje, past datje je Vaer staech bent op sijn hielen,141
 
En wetet my te seggen waer dat hy al gaet.
 
Daer en leyt niet aen, al wort hy altemet al iensjens quaet.143
 
Blijft ghy al by hem die rechte vuyle schalck.
Teeuwis comt uyt, en seyt:
145
Kees, Kees, hier Kees, waer binje huyle balck?
 
Nou je selt me, knap je selt me, al je best gaet sitten op het hout,146
 
Maer pastme datje vroet bint, weest me je leven niet stout.147
 
Dat grijnsertjen, waerom mach dit leckertjen toch pruylen?148
Anne.
 
Nou Krynen kint maeckt de Jongen toch niet an 'thuylen,
150
Laet hy toch ien reys mit je varen na den Haegh,
 
Hy hetter sijn leven niet geweest, daerom is hy soo graegh,
 
En 'tis nou ooc Vastelavont, hy crijcht licht wat van men Jonckers Tafel,
 
De iene warme pankeock, of d'are leckere Wafel,aant.
 
Om dees tijt 'sJaers hebbense toch in stee sulcken ghesnor.aant.154
Teeuw.
 
Wel laet hy mee varen, maer ick wil gien gheknor155
 
Noch gien gepreutel onger weech van de Lecker verdraghen.156
Keesien.
 
Neen ick sel niet, en soose tot men Joncker over me claghen,
 
Laet ick dan van me leven nergens meer meegaen.
T.
 
Wel an dan, maer dat je mient dat potten en pannen daer al ree staen
160
Om Pankoecken te backen, neen seker, 'tis daer al kael Hof,
 
'kHebber iens geweest, doe liepter soo besuckt schrael of,161
 
Dat ick hongerich van Tafel gingh, 'tisser nergens na soo bongt.162
 
Se comen daer mit een lecker beetjen ontwervele je de mongt,163
 
'tHet niet te beduye, dan vragese je noch, smaeckt dat niet wel?
165
En 'tmach een Boer soo veel helpen, als een Boef inde Hel.
 
Nou as een man na de Wage, hoe sieje toch soo gryselijck?166
 
Hadieu Anne.
Anne.
 
Hadieu Krynen Kijnt, wangert wyselijck.167
 
Ick mach me te vreen stellen, waer mee wil ick de dwaes dwinge?
 
Nou wel, terwijl Neel uyt is, soo moet ick de Kaes wringe,
170
Ick bin soo wat verkluemt, 'ksou wel altijt Wangten hoeven,
 
Maer ick bin puntich genoegh Moer, al singen de Boeven:171
 
Anne Kome Wouters se wringt de Kaes met Wangten,
 
Die maer vande ontydighe zijn, dat binnen haer beste Klangten.
 
Neen seecker, ick bin soo klaer, 'ksou jou wel uyt durven tarten.aant.

Vorige Volgende

Over het gehele werk

organisaties