Talen in beweging

Afbakening dialect is arbitrair

Ondertussen laat taalkundig onderzoek zien dat iedere afbakening van een dialect arbitrair is. Elk talig verschijnsel kan, afhankelijk van de grammaticale component, dus woordenschat (lexicon), uitspraak (fonologie) en zinsbouw (morfosyntaxis), een verschillende geografische distributie vertonen. Doordat die componenten elkaar niet overlappen, vloeien - wat wij talen en dialecten noemen - in een geografisch gebied als waaiers in variërende breedtes in elkaar over. Het is dus niet mogelijk om taalkundig vast te stellen waar het ene dialect begint en het andere ophoudt. Daardoor is het ook niet mogelijk om taalkundig een 'taal' of een 'dialect' te definiëren indien deze termen aan typologisch nauw verwante variëteiten refereren zoals aan het Nederlands, Duits, Fries of een Limburgs dialect.⁷ Het

7 Zie voor discussie Leerssen (1999), Cornips, Jaspers & De Rooij (to appear)

[p. 3]

verschil tussen wat als een 'taal' en 'dialect' beleefd wordt, is afhankelijk van de taalideologie in een samenleving en het gevolg van politieke beslissingen.⁸ Daarnaast is er geen enkel talig verschijnsel in de dialecten van Nederlands Limburg dat zich volledig over die provincie uitstrekt of zich tot die provincie beperkt.⁹

8 Haugen (1997[1966]), Milroy (2001)

9 Barbiers e.a. (2005, 2008); De Schutter e.a. (2005), Goeman e.a. (2008), Notten (1988: 57), Cornips (to appear).