Opten Voor-Reden Aen-teyckeninghen.
DAer zijnder veel, seght vander Molen, die de waerheyt pogen uyt te blusschen, deser noemdy niet een, moghelijck, soo ghy int licht ginght staen voor een Spieghele, dat sy u den Man haest vertoonen soude: men sal in't eynde zien wat hier van is.
V voor-nemen schijnt de waerheydt te verbreyden, Godes eere te vorderen ende den Naesten te dienen: yver met verstant is prijselijck, sonder, is sy lasterlijck.
V Defensi, segdy, alleen uyt te roeden de quade opinie, ende het schadelijck onverstant, dat is heylich werck. Der Heyligen die eerst haer Tuyntgen daer.van gewyedet hebben, maer of u Tuyntgen daer noch vol af is, sal hier na blijcken. De ware ooghbalck wil meest het gewaende splinterken uyt-trecken.
Maer (seghdy) overmits dat het quaet by velen wordt ghenoemt goet, ende daar teghen het goet quaet, soo is kleyne hope tot eenicheydt.
Niemandt dan die bedroghen is, en noemt het quade goet, meest elck is ergens in bedroghen, ghy moghelijck selfs mede: daer door ghy wanende waerheydt voort te brenghen, logen schrijft, daer mede ghy de waerheydt bevecht. Soo sulcks met u ware ghestelt (als blijcken sal jae) soude u sulcks vernemende, het Minnelijck onderwijsen, Of het vertwijfelde wanhopen, tot uwaerdt, liever zijn? Ick vermoede wel het eerste.
Ghy seght hier oock, in dit u voorspel, dat de liefde nu oock werdt bevolen aen den vyanden. Dit is waerheydt, soo ist mede, dat de Liefde niet erghs en denckt, maer alles hoopt, (1. Cor. 13. 5.) nu blijckt hier, dat ghy den Audacter Schrijver (daer ghy nameloos af spreeckt) audacterlijck op-dicht, het bevechten van de waerheydt, ende hertneckicheydt, sulcks datter kleyn hoop toe is, maeckt u sulcks niet opentlijck verdacht, datter kleyne liefde in u is, of geen altoos? Seker, na dien ghy soo opentlijck teghen haer vriendelijcke aerdt eens anders werck, (dat wel ten goeden kan gheduyt worden) op't alder-erghste uyt-leght, ende soo haest op't wanhopen t'ooghe hebt, soo veroorsaeckt ghy een vreemt bedencken op u.
Ende sullen (die haer salicheydt liefhebben) niet recht konnen oordeelen, van wat Geest sommige in dese tijdt worden ghedreven, ende sullen door haer groot aenzien niet konnen bedroghen worden.
Men magh niet recht oordeelen sonder kennisse van saken, die heeft men niet sonder beyde partijen te hooren, uwer weder saken woorden suldy nerghens, noch min haer plaetse, om die met haer ommestanden na te zien, zwijghe namen haerder schriften. Soude dat dienen om recht te oordeelen?
Ick hebbe eertijts vertaelt een Boecxken ghenoemt Schijndeucht der Secten, t'schijnt wel (ick weets niet maer ghy) of u dat op u seer mocht ghetast hebben. Ist soo, waeromme verzwijghdy het? vreesde ghy, dat u quaelijck berispen, van't geene daer voor gheseydt is, door sulcke uwe aenwijsinghe licht ghemerckt, uwe dolingen verworpen, ende die waerheyt die daer is gestelt, aengenomen soude worden?
Dochtet, u vander Molen, dan nutter te zijn soo leelijcke schandt-vlecken in't wilde sulcks uyt te werpen, dat soo licht een onschuldighe als recht schuldige daer mede verdacht mochten worden? Hebdy sulcke exempelen oock ghelesen inde H. schrift vande Heyligen, waer zietmen dat die op yemanden so wt duyster schuylkoecxkens sulcke fenijn pijlen schieten?
De Apostel Ioannes noemt Diometres met syne wercken (3. Ioan. 9.) d'Apostel Paulus verzwijght niet de namen van Hymeneo, Alexandro ende Phileto (1. Tim. 1. 20.) (2. Tim. 2. 17.) Immers ons Heere Iesus Christus beschuldicht de Phariseen, Schriftgeleerde, ende Saduceen, als metter hant daer op teghenwoordich wijsende, soo hy dickmael doet voor den volcke (Mat. 5. 16. 6. Marc. 12. 38.) dat is waerschouwen, ende een stroowis hanghen voor een pestilentiael Huys. Soudy die wijsen van den Verleyders tot waerschouwinge der Menschen aen te wijsen wel meynen te verbeteren? te kort valt het dexel Pauli, van dat hy niet en street tegen vleesch en bloedt, maer streedt hy daerom niet tegen de verleyde logen, inden bedriegelijcke Logenaers? verzweegh hy haer namen?
Of hebdy gemeent, dat ick soo ghy mijne schriften ende namen zweeght, als nu een afgheslooft vermoeyt Krijghs-Man synde mede zwijghen soude? is dat sulcks, soo vindy u daer in nu bedroghen. Want die liefde ter waerheydt ende tot mijnen naesten en is in my (God lof) noch gheenzins afgeslooft. Noch oock niet vermoeyt, maer noch soo versch ende wacker, als dit werck sal uytwijsen.
Daeromme wil ick hier doen dat ghy behoorde ooc mijn, ofte die ghy anders ende meer mocht meenen ghedaen te hebben: ende opdat de Lesers recht mogen oordeelen eenige plaetsen, my in u Defensio mishagende de selve voor ooghen stellen met haer eyghen woorden: oft soo't te langhe soude vallen die soo aenwijsen, dat sy die met hare omstanden mogen lesen, tot volkomen kennisse van onser beyder seggen. Ist dan soo, dat ghy u so oprecht betroude in't belijden der waerheydt, 'thaerder eeren als ghy u ghelaet een oprecht schermer der waerheydt te wesen, ick sal my van herten verblijden. Maer soudy (dat ick niet en hope) liever uwe onnosele volcxken zien volherden in't doolen, dan u verschulde schaemte draghen in't waerschouwen voor u feylen, ick sal God den handel bevelen, en het mijn ghedaen hebbende rusten.