Van des Menschen Natuerlycke vleesch Wondersproock.
Dat 1. Capittel.
Men doolt inder kennisse vander zonden oorsake.
Luttel twijfelen die medecijns aen des kranckē genesinge, als sy gecomē sijn tot ware kennisse vā de oorsake ende Natuere vande siecte: maer so lange sylieden die ontberen moet ooc de krancke die gesontheyt ontberen ende der Doctoren martelaer blijven. Dat nu alle onboetvaerdige sondaren met wroegender conscientien over die zondē pijnlijck quelen.verstaet een yegelijc wel: maer luttel Medecijns der zielen vintmen die daer grondtlijck verstaen den rechten oorspronc ende aert van't zondigen. Daeromme zijnder ooc so seer luttel die baet ende beteringhe, veel minder die gewenschte ghesontheyt vernemen, dat vele hier niet en mach ghenesen. Want meest elck waent des menschen Natuerlijcke Vleesch soo quaedt van aert ende sulcx verdorven te wesen dat het natuerlijck verdorven ende tot alle quaet so gheneghen is, dat het nemmermeer, so lange het hier leeft, mach ophouden van zondighen. Welcke eerste meeninghe oock noodtsakelijck uyt dese laetste moet volghen. Want al wat een aengheboren aert of natuere is, en mach niet ophouden so lange die natuere in wesen is: maer wat van buyten aengekomen is ende gheen nature is, dat mach metter tijdt (so dat ooc metter tijdt is ghecomen) ophouden ende verdwijnen, blijvende die natuer des dincx noch in wesen. Onmoghelijck ist dat vuyr zijn hetten soude verliesen ende gelijcke wel vuyr blijven: ghemerckt die hetten den vuyre natuerlijck (en̄ so te spreken) aengheboren is ende zijn eyghen natuerlijcke aert is, die't nemmermeer en mach verlaten so langhe het vuyr is. Maer al is water koudt van natueren het sal heet moghen worden, so men een wijle vuyr daer onder steket, doch sal dit heete water zijn hetten mogen verlaten ende koudt worden, blijvende des niet te min het water noch al water, ist maer datmē een wijle het vuyr van onderen wech neemt. Want die hette en is alle water niet aenghebooren of natuerlijck, maer vreemt ende allencxkens hem van buyten aenghekomen, ende mach daeromme die hette allencxkens wederomme verdwijnen ende vergaen, blijvende noch al niet te min het water natuerlijck water. Alsoo mede en mach nu niemandt ghelooven dat die Mensche hier inder tijdt (door Godes ghenade in Christo oock selve niet) verlost mach wordē van't zondighen ende van't quade, 'twelck der zielen ziecte is, die daer vast gelooft, dat het sondigen en̄ 'tquade des menschē natuerlycke vleesche of lichame aengeboren, ende 'tzondighen en̄ 'tquade zijn aert en̄ nature is. Om nu te ondersoeckē of sulcx al ghemeyn gevoelen recht of onrecht zy, so staet eerst te bespeurē of die sonde ende 'tquade vrywillig en̄ sonder nootsakelyckheyt geschiet dan niet: ende daer na of der menschen natuerlijcke vleesche wille heeft dan niet. Want ist sake dat de zonde ende 'tquade willigh gheschiet, ende dat der menschen Natuerlijcke vleesche geen wille en heeft, so kan licht gemerct worden dat dit Vleesche niet en zondigt, maer yemant anders, daer van ick hier na oock wil seggen.