Dat 12. Capittel.
Van't niet begheeren der Wetenheyt, met sijnen oorsaken.
Men versuymt die Wetenschap, door dien Ga naar margenoot+ mense niet en begheert, comt wt Onachtsaemheyt. Want dese versuymt roeckeloos het aenmercken van's menschen gevaerlijcken en̄ ellendigen state. Daer inne geraeckt elck door eygen quaetheyt. Die valt verdrietich te aenschouwē. Dit doet dan loopen wt het Claegh-huys int Lach-huys. Dat is, elck vliedet het droevigh aenschouwen van sijn inwendighe snootheyt, en̄ loopt stadelijck wtwaerts om die te vergheten met die vermakelijcke wellust der Creatueren. Also arbeydt men om die salighe droefheyt des wroegenden Gewetens ofte Conscientie te vergeten, door't hanteren vande doodt-barende begheerlijckheden des Vleesches.
Rechts als een Dronckaert des morgens bevindende het verdrietelijcke gordijnpreken sijnder huysvrouwen, het wroegen sijns schuldigen gewetens, met het swaermoedig verbeeldē van sijne aenstaende armoede ende schande van sijn qualijck huyshouden, spoedelijck wederomme haest ter Tavaerne waert, dats na't hayr (soo zy seggen) vande hont, omme door dē zottēclap sijnder laeghgenoten, en̄ dē Biernevel sijns verstants ende memorie sijns wijfs rechtvaerdigh berispen, sulck hatelijck wroeghen en̄ het duchtigh treuren, vrolijcken te vergeten. Doch geschiet dit noch alles vergeefs. Gemerckt al'tselve vermits nieuwe schult, met oudt wroeghen, voor woecker vermeerdert, weder inne comt.
Also mede soecken dese onwijse menschen niet de wterlijcke plaesters der wellusten, haere inwendighe qualen, veroorsaeckt door die selve plaesters, zottelijck te genesen. 't Welck doch so onmogelyc is als met oly 'tvyer te blusschen, so zylieden altijt inder daet met smerts en̄ droefheyts vermeerderinghe bevinden. Dese alsoo droncken sijnde van den Wijn des Onwetenheyts, sijn als een die leydt en slaept int midden. Ga naar margenoot+ der zee, ende als een slaperig stuyrman die't Roeder heeft verlooren, ende als ongevoelyck gheworden sijnde zeggen zy: Sy hebben my geslagē maer ten smerte my niet, zy stieten my aen, maer ick gevoeldet niet. VVanneer sal ick ontwaken, ende den wyn weder smaken.
Wort eens wacker O mensche wt desen slape der dronckene Onwetenheyt ende Zonden, wandelt noch ten laetsten voorsichtelijck, niet als zotten, maer als verstandighen. Hier toe is die gereedtste middel (voor so veele ons aengaet) dat wy eens door vermaninghe uyterlijc of innerlijck wacker gheroepen sijnde, te recht bedaren, d'oogen wrijven, onsen staet aenschouwen, ende onse sorghlijcke ellendigheyt verstaen leeren, door't aendachtigh aenmercken van de oorsake van dien, dat is onse vermetele zotheydt. Dese kennisse onser blinder Onwetenheyd met sampt der teghenwoordighe ende toecomende grouwelijcke periculen, souden voortbrenghen een zuchtend ghebedt, dat wt dieper noodt aen den hoogen God om verlichtinge bidden, ende die verwerven soude, met een wackere acht-neminge ons doens ende latens.
Want al is dese Onwetenheydt niet onschuldigh, zy is niet onverbiddelijck. Somen gesien heeft dat de Heere Christus hangende aen den Cruyce voor sodanige, die hem nochtans cruysten, self den Vader heeft ghebeden. Sodanighe Ga naar margenoot+ Onwetenheydt ist mede, die des Heeren wille niet wetende, wat slagwaerdigs bedrijven, des zy minder, doch niet gantsch niet, geslagen sullen worden. Want hy en is niet onschuldigh die noch slaghen (al ist weynigh, maer rechtelijck) moet lijden. Sijn schulde leyt daer inne, dat hy niet en heeft benaerstight des Heeren wille te weten, die hy mogt en̄ behoorde te weten. Die sijne Heeren wille weet, en̄ niet en doet, is strafbaer, om dat hy die wetēschap die hy heeft, niet en gebruyckt. Maer diese niet en weet en̄ niet en doet, is strafbaer, overmits hy die moghelijckheyt om weten, die hy heeft, niet en gebruyckt.
Auteursrechtvrij