Schole der deughden
(1630)–D.V. Coornhert– AuteursrechtvrijOnderscheyt tusschen 'tlicht der naturen ende der ghenaden.BElanghende nu het Licht noodich zijnde totGa naar voetnoot+ kennisse onser ellenden (daer af ghy spreeckt) vintmen tweederleye lichten, waer af men ghemeenlijck 't eene noemt het licht der natuyren, maer 'tander het licht der ghenaden. Terstont is allen redelijcken mensche in't ghemeyn ghenadelijck verleent, maer ander vercrijghen allen die over 't eerste ghetrou zijn, dat nu de mensche door dese Goddelijcke gaebe des natuyrlijcken lichts vermach niet alleen sijn eyghen ellende ende quaetheydt kennen ende sich daer over beschuldighen: maer oock mede door 'taenmercken vande schepselen, ooc des Scheppers wijsheyt moghentheyt ende goetheyt kennen betuygt d'Apostel totten Romeynen in't 1. ende 7. cap. wel uytdruckelijck, ja oock dat sy daer door des wets inhouden vol-brenghen so betuygt oock de Heere selve dat de getrouwe bevonden over den twee ponden of over 'tcleyne, oock over meer ende 'tgroote ghestelt sal worden. waer af wy een lieffelijcke fuguyre zijn in den wijsen, die uyten onsen ghetrouwelijck navolghden dit licht der natuyren als een sterre, daer door aen-ghewesen zijn gheweest tot den Sonne der gherechtigheydt Christum Jesum selve, dien sy eerden ende aenbaden. Merckt nu, niemant en sal loochenen of dit cleyne licht der natuyren en is soo wel een gaeve ende ghenaede Godes als dat clare ende sonderlinghe licht der ghenaden: niet teghenstaende dat in't algemeen oock voor den Godloosen duysterde ende dit maer voor het cleyn hoopken der gheloovighen veel claerder lichtet ende schijnet: daer by en mach oock niemant ontkennen dat ghelijck als het openen van aller menschen ooghen ende der selver op-mercken vergheefs zy, als daer gheen licht altoos vande Goddelijcke ghenaede en verscheene voor de menschen open ooghen, alsoo wederomme sonder het openen onser ooghen ende op-mercken der dinghen 'twelck des menschen ende niet Godes werck is, soo wel het sonderlinghe claere als het algemeyne schemeringhe licht vergheefs zy: want dese duysterlinghen haters vande beschaemde waerheyt quaet-doenders ende vyanden des lichts moetwilligh haer ooghen sluytende aent licht niet en connen, ende daerom desselvens heylsame kennisse niet en genieten, waerom dat anders dan om dat sy het menschelijcke werck nootsaeckelijck tot ghenieten van't licht vereyscht zijnde, namentlijck het openen der ooghen, totten lichte treden ende in't licht opmercken der dinghen te nemen, niet en vol-brenghen: Maer al die in dit licht haer onverstant ende het bedrogh looghen waerachtelijck mercken, worden haer eyghen onverstant ende den looghen soo vyandt, dat sy voor dit bedrieghlijck serpent den ooren sluyten, ende die begheerlijck op nemen tot het in-spreken Godes, die dan oock nimmermeer en versuymt soodanighe ongheloovighe haers selfs ende boven totter loghen crachtelijck te spreecken, waerachtelijck leeren ende hen-lieden den gave des gheloofs aen te bieden, die sy dan begheerlijck ontfanghen. |
|