Dat Adam was geschapen redelyck, vry ende goet.
Dat 7: Capittel.
1 HEt Schepsel dat der Saligheydt Godes ontfanckelijck soude zijn, was noodigh de redelijckheydt. Want niemandt saligh en mach wesen sonder te weten dat hy saligh is. Daer behoefde dan verstandige kennisse. Wie is blijde sonder kennisse dat hem wat goedts wedervaert?
2 Daer en boven moeste dat Schepsel vry sijn: op dat het goede met willekeur begheert ende met vreughden verkreghen mochte worden. Maer want die onversochte Ionckheydt Kennisse ontbreeckt, doch geensins moghelijckheyt om die te becomen, soo was hem van noode in de plaetse vande goede begeerten (die alleen uyt goetheyts kennisse spruyten) de goetheydt der naturen selve.
3 Want dese niet anders dan een ghesonde ydele mage tot spijse, de redelijcke ziele genegen maeckt totten woorde Gods, de waerheyt, het broot des levens, ende het eenighe voetsele der zielen. Welcke heylsame ghenegentheydt ende hongher na de gerechtigheyt hem een stadige aenporringhe is tot de verkrijginghe van goetheyt. Ende was alsoo de mensche oprecht ende goet gheschapen, maer geensins so eenighe nu leeren) deughdelijck.
4 Want alle ware deughde bestaet door aengewende oeffeninghe int rechte gebruyck, ende en mach daerom oock gheensins misbruyckt worden. Oeffeninghe of hanteringe der deugden en mach in niemant wesen sonder tijt. Dees beyde en hadde Adam niet voor zijn val. Hy en had daerom oock geen deughde. Immers het blijckt oock in zijn val selve, want wijsheyt kiest in allen ’t beste, vermidts ware kennisse van goet ende quaet, goet ende beter, beter ende ‘tbeste. Adam wist goet noch quaet, hoe mocht hy wijs zijn? Hy vercoor de doot voor ‘tleven, was daer wijsheydt? soo mede wast rechtvaerdigheydt dat hy Gode het zijn niet en gaf, te weten, sijn Schepper de schuldige onderdanigheyt? Ten was geen sterckheyt dat hy sich van een cleyne aenvechtinge liet verwinnen. Alsoo en was oock gheen matigheyt, dat hy die ongeoorloofde lust volghde. Wie mach oock seggen dat hy op den Heere hoopte, die tegen ‘tgebodt des Heeren hoopte een Godt te worden? dat hy gheloovigh was, die des Heeren woort niet en geloofde? of dat hy God lief hadde, dien hy veracht int overtreden zijns ghebodts? Niemant. Adam hadde dan gheen deughde, maer mocht die verkrijghen.
a Kennisse.
VVaer niet en is kennisse der zielen, daer en is niet goets, Ioan.17.3.1. Ioan.4.7.
b Vry begeeren.
Het begeeren dat vervult wert, verlustight de ziele, Prov.13, 12.
c Ten goeden gheneghen.
Den mensche en leeft niet alleen by den brode, maer by allen woorde, comende uyten monde Godes, Deut.8.3. Ioan.6.55.27.33.35.48, 50.51.64.56, 57.58. Deut.30.20.