Van den aflaet Iesu Christi
(1631)–D.V. Coornhert–
AuteursrechtvrijXV. Capittel.Dat het weder-spreken vanden Aflaet Christi tot wanhopen aenvoert.Hebron. Ghy klapt, Hatte wonderlijcke dinghen. Hattus. Ick ontdecke wonderlijcke dolingen. Hebron. Waer al u seggen waer, so mosten wy wel een vertwijfelde leere hebben. Hattus. Daer houde ic die voor. Want zy voert heur gelovers die se recht nadencken ter wanhopen. Hebron. Noch houdy niet op onse leere lasterlijck te misprijsen. Hattus. Ick houde niet op mijn aenseggen waerachtelijck te bewijsen. Hebron. Dits u onmogelijck. Hattus. Hoort Ga naar margenoot+ dan't geen onmogelijck is. Calvijn seyt die suyverheyt van leven niet vergeefs gemaect te werden een teken ende getuychnisse van de Ga naar margenoot+verkiesinge. Hebron. Hy doet. Hattus. Mach hier ter werelt oock yemant een suyver leven leyden? Hebron. Geensins want oock der heyligen aller beste wercken noch altijt met eenige onreynicheyt besmet zijn ende verderven. Hattus. Die mercktekens ofte getuychnissen dienen hier inder tijt, niet hier na daermen die dingen self sal aenschouwen. Hebron. Also. Hattus. Niemant van uwe geloovers en mach naer u selfs beken die suyverheyt van leven hier op aerden hebben. Die uwen gelooven calvini seggen dat sulcx het teken ende getuychnisse is vande verkiesinge so moeten zy oock doort onberen van dit teken ende getuychnisse houden dat zy niet van Gode vercoren, maer in de eeuwighe verdoemenisse verlaten zijn. Dat sterckt ontwijfelijc tot die vertwijfelde Ga naar margenoot+ wanhope, dats een. Dat sonder te geloven niemant en mach salich worden, ghetuyght de salichmaker selve, het gelove schrijft Calvijn, is nootsakelijck vereenicht met een suyver ende heylich leven. Maer niemant mach Ga naar margenoot+ hier hebben een suyver leven, so boven al bewesen is naer Calvijns seggen. Oock niet sulcke heylicyheyt als hy voor die waere beschrijft in zijn Hermonie. Luc. 1.75. Wat nootsakelijc met yet ander is vereenicht, en mach nergens wesen sonder't geen daer mede het nootsakelijc is vereenicht (so Calvijn seyt) met een suyver ende heylich leven. Dit en mach nae u leere hier ter werelt in niemant wesen. So en mach hier oock in niemanden (immers van die u gelooven niet) wesen een waerachtich geloof. Sonder dit mach niemant salich wesen. Wie van den uwen dese uwe leere geloovende mach salicheyt hopen? dats nu wel het platte tegendeel van een blijde bootschappe, Evangelischen ende troostelijcke leere, daer voor ghy die uwe uutroept. Maer hoe soudet niet nootlijcken inden gront moeten wesen een treurighe ende vertwijfdelde leere, die in plaetse vande genaden rijcke versoeninge Godes doort lijden Christi, sodanige dingen leert dat daer ontwijfelijck uut moet volgen dat de toorn Godes noch allen menschen niemant uutgenomen noch al't leven door over't hooft is hangende? Hebron. Siet toe dat u, den heyligen Godes sulcx opdichtende, den getrouwelijcke toorn Godes niet eewelijck int herte en steke. Hattus. leest daer self, ende segt dan niet meer dat ick u luyden sulcx opdichte. Hebron. Hier staet aldus. "Altijt moet- Ga naar margenoot+ men weder komen opten algemeynen ende ontwijfelijcken sproke, dat allen menschen, so lange zy noch volherden sondaren te zijn, die toorn Gods over't hooft hangt." Hattus. Hoort nu daer uut mijn bewijs. Was Adam niet een sondaer om een eenige sonde by hem gedaen? Hebron. Hy was. Hattus. Wort de mensche een sondaer door een sonde, hy ist oock door veel sonden. Hebron. Recht. Hattus. So lange de mensche noch sondicht blijft hij een sondaer. Hebron. Also. Hattus. So lange de mensche een sondaer blijft, so lange volhert hy een sondaer te zijn. Hebron. Dat volght. Hattus. Leert ghyluyden niet dat oock d'alderheylichste noch sondaren zijn, ja dat die kinderen Gods noch alle dage moeten sondigen ende dit so lange sy hier leven. Hebron. 'Tis onse leere sulcx maer ic en weet niet hoe ghy dat nu draeyt. Hattus. Niet met allen, segt een van beyden, te weten: datter menschen zijn die inder waerheyt hier ter werelt aflaten van meer te sondigen ende mitsdien niet en volharden sondaren te zijn, ende dan sullen wy't eens wesen in desen aflaet Christi, die ghy nu wederspreeckt: of segt (wildy daer niet aen) dat alle menschen ter werelt al heur leven deur volherden sondaren te zijn, ende bekent dan waerachtich te wesen dit mijn ontwijfelijck besluyt uut uwe leere namentlijck dat allen menschen niemant uutghenomen noch al't leven deur den toorn Godts over't hooft hanght. Wat mensche mach dan genade verhopen? wie moet dan niet wanhopen? Is dat noch een Evangelische leere te noemen: Is na dese uwe leere God dan noch niet, als voormaels, onversoent? wat nut hebben wy dan vanden soenoffer ende doot Christi? die maecktmen immer dus doende onnut ende vergeefs. So voert dese u leere ter wanhopen ende inden afgront van vertwijfeltheyt. Wat ick nu meer van sulcke bewijsingen soude konnen voortbrengen ende hoe vast, bondig, ende krachtich die zijn : konnen die vroeden wel mercken, ende sal ligt vermeret werden vanden onvroeden, die bestaen sullen dit mijn seggen aen te vechten. Tusschen ons mercke icx voor desen tijt genoeg ghy moget nadencken, ende vindy wat hier tegen, my aenspreken, wiens antwoort ghy't allen tijden bereyt sult vinden. Nu ist tijt van scheyden, 'tis spade inden avont. Dit verlene u de Heere goet ende tot salciheyt. Hebron. U mede, ic wilt alles nadencken, u Boecxken met opmerckinge doorlesen, ende u weder aenspreken te minder eerste door-comste alhier geve de Heer zijne genade, blijft hem bevolen. Eynde, inden Haghe den 28. May. 48. |
|