Volledige werken 26. Het Goudland

[p. 116]

XIV
De wildemannen

Vier dagen later had Victor Roozeman zijne plaats achter den toog van den fruitwinkel ingenomen. Zijne wonde genas met spoed en hinderde hem nu niet meer tot het verrichten der hem opgelegde hezigheid. Creps poetste schoenen, spoelde flesschen en kuischte lampen in het hôtel aan de haven; Donatus wiesch schotels en hielp den kok van den tafelhouder in de groote tent.

De drie vrienden kwamen gewoonlijk des avonds laat bijeen in een koffiehuis, en koutten daar een paar uren over hunnen toestand. Jan Creps, alhoewel hij uitbundig lachte met het postje, dat hem door Kwik was bezorgd geworden, scheen evenwel het minst voldaan, en hij bekende, dat niet zelden het schaamrood hem het voorhoofd deed gloeien, wanneer een ander bediende hem eenen hoop smerige laarzen voorwierp en hem barschelijk beval zich aan het werk te haasten. Dan, wat hem troostte, was, dat hij aan het schoenenpoetsen en flesschenspoelen voor gezel eenen Franschman had, die te Parijs met koets en paard had gereden en waarlijk een zeer geleerd, wellevend en deftig man was.

[p. 117]

De vrienden hadden onder andere opzichten het niet slecht; zij wonnen genoeg om zich niets te laten ontbreken en zelfs om elken dag eenige dollars over te houden. Kwik, die te midden eener welvoorziene keuken leefde, en er niet nauw op zag of de brokken reeds op eene telloor gelegen hadden of niet, werd zichtbaar vet na de eerste week, en zijn aangezicht begon door eenen onnatuurlijken glans te getuigen, dat hij niet veel van het zoogezegde afval liet verloren gaan.

De Brusselaar kwam schier elken avond met Jan Creps en zijne vrienden doorbrengen; dezen betaalden zijn gelag en luisterden met gretige nieuwsgierigheid op hetgeen hij vertelde van zijn verblijf in de placeres of goudmijnen. Wel bevatte dat verhaal tooneelen van walglijke baldadigheid, van geweld en van moord; en zeker, de taal des vertellers was niet van aard om den indruk er van te verzachten; maar de Antwerpenaren gewenden zich allengs min of meer aan de dingen van Californië, en meenden daarenboven te mogen denken, dat hun nieuwe kameraad zijne lotgevallen verzwaarde, om op zijnen moed en zijne behendigheid te kunnen roemen. Hij sprak hun zeer in het breede van de Buschrangers en Salteadores of struik-roovers, die de reizigers overvallen en vermoorden; van de Vaquero's, die met den lasso of strop een mensch zoowel als een wild paard vangen en alle verdediging onmogelijk maken; van den schromelijken grisly of grijzen beer, die met éénen klem zijner ruige armen eenen man versmacht, en bovenal van de wilde Californianen, die hunnen arme krijgsgevangenen het haar van het hoofd met huid en al in eenen oogwenk weten af te rukken, om daarvan een oorlogsversiersel te maken.

Op eene bemerking der Antwerpenaren, waaruit bleek, dat zij niet geheel aan het bestaan dier gevaren konden gelooven, gaf Pardoes, die gaarne veel sprak, hun de volgende verklaring:

‘Gij moet weten, welke de oorzaken van dat alles zijn.

[p. 118]

Het is nog maar ongeveer twee jaren geleden, dat men allereerst hier de goudmijnen heeft ontdekt. Er was een man van Zwitserschen oorsprong, met name Sutter: deze wilde eene poging beproeven om voordeel uit de dennen-bosschen van Californië te trekken, en deed met dat doel eenen watermolen bouwen. Men vond in de aarde, die door het water van den molen was weggespoeld, eene groote hoeveelheid goud. Het nieuws verspreidde zich met bliksemsnelheid. Inwoners van San-Francisco en Monterey, Mexicanen en Sonorianen kwamen in zoo groot getal toegeloopen, dat drie maanden na de ontdekking reeds vierduizend menschen omtrent den watermolen van M. Sutter bezig waren met goudzoeken. Ambtenaars, officieren, soldaten, het liep al weg naar de mijnen. Toen weinig later de wonderbare tijding tot in de Vereenigde Staten van America en tot in Europa was doorgedrongen, brachten ontellijke schepen duizenden en duizenden vreemde goudzoekers aan. De inboorlingen van Mexico en van de Californiaansche kusten zagen deze nieuwelingen aan als overweldigers van hun vaderland en van hun wettig eigendom. Zij poogden ze eerst uit de mijnen te verdrijven en overvielen ze gewapenderhand; maar, niet machtig genoeg om de verzamelde goudgravers in de placeres te overwinnen, begaven zij zich in de bosschen en langs de wegen, om de afzonderlijke reizigerstroepen aan te vallen, te plunderen en te dooden. Zij zagen dat in den beginne als een wettigen oorlog aan; nu doen zij nog hetzelfde, deels uit vaderlandschen haat, deels uit roofzucht. Deze Mexicaansche dieven, wanneer zij te paard zijn en de strop voeren, noemt men Vaquero's; zijn ze te voet, dan heet men ze Salteadores. Wat de Buschrangers betreft, dezen zijn vreemdelingen, die mede van den diefstal leven en liever het goud aan de reizende mijners ontnemen, dan het met zuren arbeid in de placeres te zoeken. Met meer spijt en haat nog zien de wilde Californianen dien ontzaglijken toevloed van witte menschen hun vaderland overstroomen.

[p. 119]

Nu zijn ze reeds tot op twintig uren afstand van de kust weggedrongen; maar zij komen op zekere tijden in overmacht van de hooge gebergten afgezakt en vermoorden de verspreide goudzoekers. Ik heb ze gezien van nabij, vrienden, en ik weet er van te spreken! Ik geloof, dat ik er ten minste vier of vijf heb doodgeschoten.’

Op het aandringen der Vlamingen, maar bovenal van Donatus, begon Pardoes van zijn gevecht tegen de schrikkelijke wildemannen te vertellen, en hij deed het zoo wel en zoo schilderachtig, dat Kwik met beklemd hart en schier ademloos luisterde en in eene angstige overweging verviel, toen Pardoes zijn verhaal had geëindigd.

De Brusselaar was eerst in de Zuidermijnen geweest, had er zeer veel ellende doorstaan en weinig geluk gehad; dan was hij naar de Noordermijnen gegaan, had er tamelijk veel goud gevonden en zou ze niet verlaten hebben, indien het regenseizoen den arbeid der goudgravers niet had onmogelijk gemaakt. Zijn inzicht was, naar de Noordermijnen terug te keeren, wanneer de regentijd meer zou gevorderd zijn en hij geld genoeg zou hebben gespaard; want hij was niet zooals zijne aanhoorders lid en aandeelhouder der maatschappij la Californienne. Hij moest dus voor zich zelven zorgen, en, om terug te keeren naar de placeres, door den arbeid het geld pogen te verzamelen, dat hij noodig had.

De drie vrienden beloofden, hem zijn doel te helpen bereiken, zoohaast de Bestierders der Californienne zouden aangekomen zijn, dewijl zij dan toch niet meer zouden weten, wat met hunne gespaarde dollars te doen.

Wat uit al de beschrijvingen en geschiedenissen van Pardoes het meest indruk op den geest van Donatus Kwik had gedaan, was het verhaal van zijnen strijd tegen de wilde Californianen en hunner gruwelijke gewoonte, hunnen overwonnen vijand het vel van zijn hoofd te snijden. Misschien was het verlies zijner oorlel de bron zijner vrees; althans hij kwam zoo dikwijls op de zaak der

[p. 120]

wilden terug, dat hij den Brusselaar door zijne vragen begon te vervelen.

Eenen avond onderbrak hij hem weder in zijn verhaal door de woorden:

‘En hebben die wildemannen inderdaad een rood vel?’

‘Zeker, daarom heeten ze de roodhuiden.’

‘Ja, maar rood?’

‘Donkerrood, bijna bruin.’

‘En zijn ze leelijk?’

‘Afgrijselijk.’

‘En schieten ze met vergiftige pijlen?’

‘Men zegt, dat zij hunne pijlen doopen in het sap eener venijnige Yedra of klimop.’

‘En snijden ze waarlijk een mensch de kalot van zijn hoofd met haar en vel? Ai, ai, als ik er aan denk, griezelt er mij iets tot in de beenen!’

‘Wacht,’ zeide Pardoes, ‘ik zal uwe nieuwsgierigheid voldoen en u toonen, hoe de wildemannen iemand scalpeeren; want zoo noemt men die vriendelijke behandeling. Houd u stil, Kwik, en buig het hoofd. - Zie, zoo doen zij het!’

En dit zeggende, greep hij met de linkerhand de dichte haren van Donatus en trok er aan, als wilde hij ze uitrukken, terwijl hij met den nagel van den rechterduim schier snijdend eenen cirkel rondom het hoofd van den verschrikten jongen beschreef.

‘Het is gedaan,’ riep hij, ‘gij hebt noch huid noch haar meer op den kop!’

Donatus, die vreesde, dat het ernst kon zijn, slaakte eenen angstschreeuw, sprong recht en aanschouwde verbaasd en bevend den Brusselaar, die zich hield, als verborg hij wezenlijk iets achter zijnen rug.

Een lange schaterlach steeg op onder de vrienden, en Donatus deelde zelf in de algemeene vroolijkheid, zoohaast hij door het betasten van zijn hoofd zich verzekerd had, dat het slechts jok was geweest. De onaangename gewaar-

[p. 121]

wording, welke hij had doorstaan, liet evenwel sedert dien eenen diepen indruk op zijn gemoed na; en men had moeite genoeg om hem te doen begrijpen dat de aanvallen der wildemannen van de minste gevaren der goudzoekers zijn.