| |
| |
| |
VII.
In den laten namiddag stapte Trien met haren vriend over de heide, voorby Casterlee, waer zy de Nethe waren overgegaen. Beide waren stilzwygend en droef; doch geen had den anderen zyne ongunstige gemoedstemming ontdekt; integendeel, de weinige woorden die zy spraken waren nog poogingen om voor elkander blymoedig te schynen.
En nochtans, eene bittere onttoovering had hunne harten allengskens met wee vervuld.
Sedert het hernemen hunner reis had Trien reeds vyf of zes mael de oogen des soldaets gewasschen: geen water kon zy voorby, zonder te beproeven of het de
| |
| |
wonderdadige kracht der eerste heidebeek niet bezat. Eilaes, hare liefderyke zorgen werden voor haer zelven en voor den ongelukkigen jongeling eene bron van wanhoop en van lyden.
Hetzy de soldaet zich inderdaed bedrogen had, toen hy zyne gezellinne meende gezien te hebben, hetzy de koelheid des waters en het wryven der oogen met den doek derzelver ontsteking vermeerderd hadden, althans hy zag niet meer, hoe dikwyls hy nog geweld deed om het schaduwbeeld zyner vriendinne te ontdekken. Hy kon nu zelfs het licht niet meer verdragen, en sloot de oogen, onder het lyden van hevige pynen, telkens dat Trien hem den lichtscherm van het hoofd nam.
Zoo zonk dan onweêrstaenbaer in beider gemoed de schrikkelyke overtuiging, dat eene wreede begoocheling hen had bedrogen, en de blindheid volledig was en ongeneesbaer. Wel bleef de hoop, als eene gelukkige onzekerheid, in hunne harten berusten; doch zy vermogt slechts van tyd tot tyd eene vlugtige strael door de stille vertwyfeling heen te schieten, om door de bewegingen des gemoeds de smart nog inniger te maken.
Eene andere oorzaek stemde insgelyks hun gemoed op treurnis en droefheid. Sedert den morgen hadden zy reeds acht uren afgelegd en waren ten uiterste vermoeid.
Bovenal was de blinde soldaet, die op de baen dikwyls mistrapte, afgesloofd en uitgeput van krachten. Zonder
| |
| |
gevoel en in doodsche vergetelheid, sukkelde hy aen den stok achter zyne vriendinne voort en helde met slappe leden voorover, als ware hy een onbezield werktuig geweest. Zyne voeten waren gewond; en, hadde hy het bewustzyn niet gansch verloren, hy zou gevoeld hebben dat een warm vocht in zynen regter schoen plonste; want er syperde bloed uit zynen hiel.
Trien was niet minder afgemat; zy bleef eventwel voortstappen zonder iets te zeggen, zelfs zonder naer den soldaet om te zien. Het arme meisken durfde niet spreken. Troost bleef er in haer hart niet meer: het zalig uitzigt was verdwenen, de hoop op geluk was vergaen. Eene onzeggelyke blydschap had haer byna zinneloos gemaekt, toen de schoone toekomst zich voor hare oogen had ontsloten; maer daerom juist was de smart der onttoovering duizendmael pynelyker, en hield haer nu, hoe moedig zy anders ook ware, als eene slave gebukt en gebogen onder eene oneindige moedeloosheid. Dan, wat mogt zy zeggen om haren vriend uit de wanhoop op te beuren! Van zyne oogen spreken en haer eigen gevoel beliegen? Zy kon het niet; het hadde haer hart en zyn hart verpletterd onder eene bittere spotterny!
Daerom ging zy sprakeloos en met loome stappen voort, verslonden in uitertst droeve beschouwingen en schier onbewust van haren toestand.
| |
| |
Na een groot half uer der diepste stilte zegde de soldaet eensklaps onder eene pynelyke ademhaling:
‘Trien, houd op! Ik kan niet meer!’
‘Ik ben ook ten einde’ antwoordde het meisje zonder omzien ‘wy zullen wat rusten en dezen nacht ginder in het dorp slapen.’
‘Ach, blyf staen’ smeekte de blinde.
‘Wy zyn by een Hof; nog twintig stappen, Jan; er is eene schoone beuken haeg. Daer zitten wy in de lommer.’
‘Om Gods wil, ga dan gauw!’
Hem de hand vattende, bragt zy hem met den rug tegen de haeg en deed hem daer nederzitten.
De jongeling viel loodzwaer ineen op het gras; en boog het hoofd voorover......
Achter de plaets waer de soldaet en zyne gezellinne zich bevonden, was de haeg tot een prieel opgeleid en naer binnen overgebogen. In dit looverhuisje zat een heer met een boek in de hand. Hy moest zeer oud zyn, want zyn aengezigt was diep berimpeld en de weinige haren, die nog als eene kroon zynen schedel sierden, waren wit als sneeuw. Een kleed, tot onder de kin toegeknoopt en een rood eerelint op de borst, gaven hem het voorkomen van een uitgediend officier.
Toen hy achter zich het gerucht der beide reizigers hoorde, wendde hy zich om en ontdekte door het loof
| |
| |
der haeg, een soldaet en eene boerenmaegd met eenen ransel op den rug. Dit gezigt verraste hem in den eerste; doch hy verklaerde het in zynen geest, met de meening dat het eene zuster was, die haren broeder naer huis geleidde en hem uit liefde den last van de schouders had genomen. Niettemin, hy bewonderde het eenvoudig bewys van vriendschap, en grimlachte van zoet medegevoel terwyl hy het oog op de rustende reizigers gerigt hield.
Trien had zich intusschen nevens den blinde nedergezet en zegde hem:
‘Jan, gy zyt zoo stil en zoo droef! Wat let u? Vermoeid niet waer? Het zal wel overgaen.’
Geen antwoord bekomende sprak zy met zoetere stemme:
‘Ach, vriend, zy maer getroost en denk dat wy morgen te huis zullen zyn. Van Venloo tot hier, het zyn al by de twintig uren...... En nog dry uerkens zien wy ons dorp. Als wy morgen vroeg vertrekken kunnen wy dien korten weg al wandelende afstappen. Wy hebben toch nog redenen om te vrede te zyn; want het is altyd een groot geluk, dat ik u van de soldaten heb mogen naer huis leiden. En, voor het overige, ik zal toch wel maken dat gy niet veel verdriet in uw leven zult hebben, Jan lief..... Waerom spreekt gy nu geen enkel woord?’
| |
| |
De jongeling deed geweld om te ademen en antwoordde zuchtend:
‘Myn hart klopt zoo aerdig; myne oogen steken zoo pynlyk..... laet my rusten!’
Eenige oogenblikken gingen voorby zonder dat het meisje de stilte nog onderbrak; allengskens begon zy te denken dat het eerder droefheid dan vermoeijenis was, die haren vriend nederdrukte. In hare edelmoedigheid bedwong zy hare eigene smart om den blinde weder troost in het hart te storten, en zegde op helderen toon:
‘Maer, Jan, gy zyt immers zeker dat gy my hebt gezien? Dit doet my denken dat er toch nog leven in uw linker oog moet zyn; alhoewel gy nu weder geheel blind zyt. Het komt van de hitte, die uwe oogen ontsteken heeft. Heb maer geduld tot dat wy te huis zyn; wy zullen wat nieuw koren verkoopen en den doctor van Wyneghem eens laten komen. Die zal u wel genezen; want hy heeft wel andere wonderen gedaen aen menschen die al dagen overdood lagen. En denk eens, Jan, morgen zien wy uwe moeder en grootvader en Pauwken; en dan zal ik u by alle de vrienden rondleiden om den goedendag te gaen zeggen. En als gy uitgerust zyt zullen uwe oogen niet meer steken; dan zult gy weder een beetje zien. En wy zullen samen onder den lindenboom gaen bidden om Onze Lieve Vrouw te danken voor
| |
| |
hare bermhartigheid; want, twyfel er niet aen, Jan, zy heeft my verhoord en zal..... Wat is dit? Ik zie bloed op uwe kous! Ay my! En gy, ongelukkig schaep, gy zegt er niets van!’
Zy toog hem haestig den schoen en de kous uit en droogde hem het bloed met haren witten borstdoek van den voet. Dan meende zy hem te zeggen dat het slechts eene geringe wonde was; maer nauwelyks had zy hare oogen opgeslagen, of zy begon te beven als een riet, en zegde met angst:
‘Jan, vriend, wat hebt gy? Gy wordt zoo bleek?’
De jongeling zuchtte met flauwe stemme:
‘Ach, ik weet niet: myn hart breekt; het is alsof ik sterven ging.....’
Eene akelige siddering doorliep zyne leden, zyn hoofd viel ontzenuwd op zynen schouder, zyne armen rezen slap nevens zyn lichaem op het gras.
Onverstaenbaer kermend legde Trien hare handen aen zyne ontverwde wangen en wilde hem het hoofd opligten, terwyl zy in wanhopige gillen uitriep:
‘Jan, Jan! Och arme, hy is dood! Water, water! hulp! hulp!’
Met deze woorden sprong zy regt, blikte als eene zinneloooze in het ronde en liep van den eenen kant naer den anderen, om uit te zien of zy geen water ontdekken kon. Zy bemerkte achter den hoek der haeg een
| |
| |
openstaende hekken, dat ingang gaf tot eenen hof, waerbinnen eene heerenwooning stond. Dit gezigt ontrukte haer eenen schreeuw van blydschap, en zy wierp zich uit alle hare magt vooruit om op dit buitengoed hulp te gaen vragen.
Alzoo zy nu, door de slingerende paden des bloementuins, den ingang tot de wooning naderde, zag zy uit dezelve twee persoonen tot haer komen. De eene was een oude heer met zilverwitte haren en eerbiedwekkend gelaet; de andere, insgelyks bejaerd, scheen nog sterk van lichaem. Een breed likteeken, als van eenen sabelhouw, liep hem van het voorhoofd over mond en kin en gaf aen zyn gelaet iets bitters. Hy droeg eene kruik, een paer fleschkens en eenig lynwaed. Gewis, hy moest een dienaer van den ouden heer zyn, want hy volgde hem in stilte en op zekeren afstand.
‘ô, Mynheer!’ riep Trien in wanhoop uit ‘geef my toch wat water of wat azyn! Daer, achter de haeg, ligt een arme blinde jongen; hy is van zyn zelven gevallen. In Gods naem, Mynheer, zy bermhartig; doe een goed werk, en ga eens mede met my. Och, als het u belieft!’
De grysaerd grimlachte medelydend; en, de hand der maegd vattende, antwoordde hy met groote koelheid:
‘Wees gerust, dochter: het is niets. Wy zyn op weg om hem te gaen genezen. Gy moogt niet benauwd
| |
| |
zyn, kind; het is slechts eene gewoone bezwyming. Uw vriend heeft zich overgaen. Kom aen en treur niet.’
Trien verstond byna niet wat hy zegde; haer scheen het zoo wonderbaer deze hulp gereed te vinden zonder dat iemand aen de heerenwooning het voorval kon hebben gemeld, dat zy in haer eenvoudig gemoed alweder de goedertierende tusschenkomst der Moeder Gods meende te ontdekken. Zy staerde met blyde verbaesdheid op het zoet en troostend gelaet des grysaerds, die haer beschermend toelachte; en, met snelheid gaende, nog tot haer sprak:
‘Dochter, gy zyt eene brave maegd, dat gy eenen armen soldaet zulke liefde betoont. Van waer komt gy dan met hem? Is het niet van Venloo?’
‘Ja, van Venloo, Mynheer, het is heel wyd van hier.’
‘En hebt gy al dien tyd den ransel gedragen, dien gy nu nog op den rug hebt?’
‘Wel, Mynheer’ zuchtte de maegd met stille tranen ‘het schaep is blind en hy kan niet goed gaen, omdat hy den weg niet ziet. Wy waren haestig; ik ben sterk en gezond..... God! zie, daer ligt hy, och arme! Zoo wit als de dood!’
Een tranenvloed borst uit hare oogen. De handen biddend samenslaende, riep zy op grievenden toon en smeekend:
‘Hy zal immers toch niet sterven, Mynheer?’
| |
| |
Grimlachend het hoofd schuddende, naderde de grysaerd tot den kranken jongeling. De knecht zette de flesschen op den grond; en, zonder een bevel af te wachten, ligtte hy met de eene hand het hoofd van den soldaet op, terwyl hy met de andere zynen halsband ontgespte en zyne vest op de borst opende. Intusschen was de grysaerd bezig met het aengezigt des jongelings en zyne polsen te wasschen.
Trien zat geknield nevens hen en staerde weenend op de zorgen, haren ongelukkigen vriend door de twee onbekenden toegediend.
Zy bespeurde dat deze lieden gewoon waren met zieken om te gaen, en twyfelde niet of de gryze heer moest een doctor zyn.
Dit gedacht troostte haer en boezemde haer moed in; op haer gelaet stond een zonderlinge lach van dankbaerheid en van angstige afwachting, die door hare tranen heenglanste. Nog meer verbaesde zy, naermate zy de volgende woorden hoorde:
‘Majoor’ zegde de knecht ‘het is gelyk te Sabijana-de-Alba, in Spanje. Myn gemoed schiet vol als ik eraen denk!’
‘Onze arme vriend de kapitein Steens, niet waer?’ antwoordde de heer met eenen zucht.... ‘De bezwymenis is diep!.... Reik my het kleine fleschken.’
‘Ja, my dunkt dat ik het nog zie; de kapitein lag
| |
| |
ook zoo, tegen eenen citroenboom; maer hy heeft zyn gebeente te Vittoria gelaten. Dit was toch een leven van hakken, kerven, pletteren, schieten! Dien dag hebben wy er eenige opgeraept en verbonden! Ik was bloed van top tot teen, en gy ook, Majoor.’
‘Het hart keert weder..... hy zal welhaest tot zich zelven komen.’
De knecht ligtte met den vinger de oogleden des jongelings op, en zegde:
‘Hy is blind! het is de oude soldatenkwael. Wy kennen die plaeg. Maer bezie het linker oog eens, Majoor; het is nog niet gansch weg, dunkt my?’
Een blyde gil ontsprong uit de borst der maegd. Zy had den terugkeer des levens op het bleek gelaet haers vriends afgespied, en had met poppelend hart gezien, hoe eene ligte verw, van binnen naer buiten, zyne wangen kwam kleuren. - Daer had hy eene beweging gedaen!
Welhaest geheel tot zich zelven gekomen, betastte de blinde de kleederen dergenen die hem bezorgden, en zuchtte met angst:
‘Waer ben ik? Wat is my geschied?’
En zyne hand verder in het ronde uitstekende, riep hy klagend:
‘Trien, Trien lief, waer zyt gy?’
Het meisje vatte onder bly gejuich zyne handen en sprak:
| |
| |
‘Och, Jan, dank God dat gy hier gevallen zyt! Het is een geluk: er zyn goede menschen by u. Zy zeggen ook dat uw linker oog nog niet dood is.’
‘Wie gy zyt, Ons Heer moge u zegenen voor uwe bermhartigheid!’ zegde de jongeling.
‘Kameraed’ viel de knecht in ‘wy zullen eens beproeven of wy niet kunnen opstaen. Heb maer goeden moed; het is gedaen.’
Hy vatte den soldaet onder den linker arm terwyl de gryze heer insgelyks aen de andere zyde hem ondersteunde; en zoo hielpen zy beide den blinde te been.
Trien, meenende dat de welwillendheid der onbekenden hier eindigen moest, grimlachte zoet; en met glinsterende oogen sprak zy:
‘Mynheeren, ik ben eene arme boerendochter en onze Jan is ook niet ryk; maer zyt zeker, wy zullen ons leven lang in onze gebeden u gedenken en u zegenen voor uwe goedheid. Geeft u nu geene moeite meer; laet hem maer op het gras zitten, hy zal wat uitrusten. Ik zal hem wel doeken aen de voeten doen. Wy moeten in het dorp zyn; daer zullen wy dezen nacht blyven slapen. God schenke u gezondheid en geluk op de wereld en hiernamaels de zaligheid in den hemel!’
‘Neen, zoo niet!’ antwoordde de grysaerd ‘volgt my. Gy zyt brave lieden; ik wil niet dat gy u nog gaet afbeulen door de reis. De jonge kameraed zal niet
| |
| |
vertrekken voor dat hy versterkt zy. Wy zullen zien of ik niets kan doen om uwe edelmoedige opoffering te beloonen, kind.’
‘Wy hebben nog eenige flesschen ouden spaenschen wyn, die eenen doode zou doen opstaen’ voegde de knecht erby. ‘Dit is het eenig medecyn dat hy van noode heeft. Wacht maer eens wat, dochter; binnen een uer zult gy hem niet meer kennen.’
‘Och, Mynheeren’ mompelde de maegd ‘doet volgens uw kristelyk hart; als ik uwe goedheid aenzie kan ik byna niet meer spreken van ontsteltenis. Weest toch duizendmael bedankt, menschen lief!’
Van wederzyde ondersteund door den heer en zyn dienaer, stapte Jan met loome treden voort. In den tuin gekomen, schikte de maegd zich allengskens langs de zyde des knechts en vroeg hem met zachte stem:
‘Zeg, vriend, is uw heer een doctor?’
‘Doctor?’ antwoordde de knecht ‘Hy is Chirurgyn-majoor onder Napoleon geweest. Wy hebben meer beenen en armen afgezet dan er op dezen weg kunnen liggen, en dit is geen klein beetje.’
‘Kan hy ook aen de oogen meesteren, vriend?’
‘Ja, ja, en wat beter, als 't u belieft, dan de tegenwoordige chirurgyns! Er zyn er bitter weinig overgebleven van de dappere kameraden uit Spanje; anders zouden er nog vele loopen die hem het gezigt verschuldigd zyn.’
| |
| |
‘Ach, gy goede mensch, ge moest hem eens heel ootmoedig verzoeken, dat hy de oogen van onzen armen Jan eens bezie. God weet of hy ze niet kan genezen!’
‘Laet maer gaen, dochterken, hy zal het wel doen. Zyn hart trekt nog naer de soldaten. Jan zal zoo gauw van hier niet weggaen.’
‘En als gy er iets kunt aen helpen, vriend, of een goed woord er voor doen, ik zal u heel dankbaer zyn.’
‘Het is niet noodig dat gy my het vraget; het zal van my niet afhangen: soldaet kameraed zegt het spreekwoord. Ziet gy, het gaet al veel beter; ik ondersteun hem byna niet meer.’
Zy waren op den dorpel der wooning en traden in eene kamer met fraeije meubelen versierd. De grysaerd leidde den blinde tot eenen breeden leunstoel en deed hem met den rug naer het licht erin nederzitten. Hy reikte eenen sleutel tot den knecht, die even spoedig als verblyd de kamer uitging, en korts daerna met eene flesch en een paer glazen terugkeerde. In het voorbygaen fluisterde hy de maegd in het oor:
‘Dit is van den wyn die de dooden opwekken zou; gy zult het gaen zien.’
Trien begreep niet wel wat hy daermede zeggen wilde: zy blikte met gespannen nieuwsgierigheid op den ouden heer, die nu een glas met een helder rood vocht aen de lippen des jongelings bragt, en hem zegde:
| |
| |
‘Drink dit met langzame teugen uit, vriend: het zal u wonderlyk verkwikken.’
‘God, wat is dit!’ riep de blinde als verwonderd, na dat hy den drank reeds eenige oogenblikken ingezwolgen had. ‘Het verwarmt my van binnen zoo goed! Dank, dank...... Ik heb honger.’
‘Meteenen kameraed, niet te spoedig’ bemerkte de oude heer. ‘Nu uwen voet verbonden, en daerna zullen wy de oogen eens bezien. Kom, dochter, ik ging u nog vergeten, kind lief. Zet u daer neder op dien stoel; en gy, Karel, geef het meisken een glas wyn.’
Terwyl de knecht bezig was, met de maegd te spreken en haer den wonderdadigen spaenschen wyn aen te pryzen, had de grysaerd den voet des jongelings met eenen windel verbonden. Nu was hy bezig zyne oogen met zeker vocht te wasschen en met een wit zalfken te bestryken. Hiermede gedaen hebbende ging hy tot de vensters en liet de gordynen vallen, om het licht der kamer te matigen. Op nieuw by den soldaet genaderd zynde, sprak hy:
‘Vriend, open nu eens de oogen, en doe geweld om te beproeven of gy niets onderscheiden kunt.’
Jan opende de oogen en bleef eene wyl sprakeloos, ofschoon de grysaerd hem vroeg wat hy ondervond. Hy scheen met zyne verstorvene oogen eenig voorwerp te zoeken.
Eensklaps bonsde een luide schreeuw uit zyne borst;
| |
| |
hy stond op en ging met de handen vooruit tot de maegd, die opgesprongen was, en, van koortsige hoop bevend, hem naderen zag. Zy wilde hem in de armen vliegen, doch de knecht weêrhield haer.
De blinde kwam voor haer staen en bood haer met onzekere bewegingen de hand, terwyl hy met sidderende stemme zuchtte:
‘Trien, Trien, ik ben niet blind. Nu zal het nog altemael waer zyn! Ik zal moeder en grootvader en Pauwken nog kunnen aenschouwen in myn leven! Ah, ik zie dat gy uwen rooden halsdoek aen hebt.’
De maegd omhelsde hem onder onverstaenbare woorden, die eerder aen klagten dan aen galmen der blydschap geleken.
Maer de grysaerd ontnam haer den jongeling en dwong haer weder in vrede op den stoel te gaen zitten. Hy bond den kranke onmiddelyk den lichtscherm voor de oogen, en vroeg:
‘Gy zegt dat gy gezien hebt, dat uwe vriendin eenen rooden halsdoek aen heeft. Het schynt my onmogelyk. Bedriegt gy u niet?’
‘Ik zie nog niets dan eene grauwe schaduw’ antwoordde de soldaet ‘maer toen ik begon blind te worden, heb ik bemerkt dat het rood in den donkeren veel zwarter schynt dan de andere kleuren. Daerom weet ik dat het rood is.’
| |
| |
‘Ik dacht het wel’ bemerkte de heer. ‘Nu zullen wy met voorzigtigheid te werk gaen.’
En zich tot den knecht wendende, zegde hy:
‘Karel, leid den kameraed in de keuken, dat hy een weinig vleesch en brood ete: half ratioen, niets meer! Daerna zult gy hem op het achterkamerken brengen en hem te slapen leggen, dat hy ruste. Zeg aen de meid, dat zy insgelyks eten brenge voor deze dochter.’
Zoohaest de knecht met den soldaet ter deure uit was, viel Trien, onder luide snikken, geknield voor den grysaerd neder en omhelsde sprakeloos zyne kniën, terwyl zy zyne voeten met hare tranen besproeide. Hy wilde haer opligten, doch zy weêrstond hem; en hare glinsterende blauwe oogen tot hem verheffende, riep zy:
‘Mynheer, Mynheer, God zal u zegenen, dat gy zoo veel vriendschap bewyst aen arme boerenmenschen gelyk wy! Ik kan het niet zeggen wat ik gevoel; maer ik zou geerne tien jaer vroeger sterven als gy er langer door leven kondet. En dat gy de oogen van onzen Jan genezen wilt, gelyk een goede engel Gods dat gy zyt, daervoor zullen wy altemael dagelyks voor u bidden en bedevaert voor u doen, Mynheer.’
De grysaerd hief de maegd van den grond op en bragt haer, onder troostende woorden, by de tafel waer zy eten zou. Welhaest verscheen de dienstmeid en plaetste eenig
| |
| |
uitgekozen voedsel voor de maegd, waerna zy even spoedig de kamer verliet.
Trien kon weinig van de aengebodene spyzen nuttigen. Hetzy de vermoeidheid of de ontsteltenis het haer belette, zy eindigde haren maeltyd in weinige oogenblikken, en aenzag met stillen dankbaren blik haren weldoener, die voor haer was komen zitten en haer aenmoedigde om te eten.
De oude heer, merkende dat zy niets meer nuttigde, nam hare hand en zegde:
‘Kom, vertel my nu eens van waer gy zyt, en hoe het komt dat gy zoo alleen met den blinden soldaet op de baen zyt. En of gy ouders hebt en waer zy woonen.’
De maegd begon hem, met eene ingeborene en eenvoudige welsprekendheid, te verhalen van de leemen hutten, van het lot, van de oude moeder, van grootvader, van Pauwken en van het afscheid. Maer toen zy uitlegde, hoe zy gesukkeld had om den blinden vriend in Venloo te vinden, hoe zy byna van blydschap bezweken was toen de officier haer toeliet den ongelukkigen mede naer huis te nemen, hoe zy had gedroomd van Onze Lieve Vrouw, en wat zy onderwege malkander hadden gezegd, dan begon allengskens eene diepe ontroering zich van het hart des grysaerds meester te maken, en by poozen vaegde hy wel eene traen van medegevoel uit zyne oogen. Hy kon den zoeten toon van 's meisjes stemme niet
| |
| |
weêrstaen en bewonderde hare onbegrypelyke opoffering en liefde.
Zy had hem niets verborgen, en hem met volle regtzinnigkeid gesproken van de gedroomde ontwerpen, van haer huwelyk met den blinde, van alles wat zy hem had beloofd en uitvoeren wilde om de bitterheid zyns levens te verzachten. Insgelyks van hetgeen Jan haer had gezegd en beloofd, indien hy, door Gods goedheid, het gezigt terugkreeg.
Dit roerend verhael had lang geduerd, en eventwel de grysaerd had het niet onderbroken dan door enkele vragen.
Toen het meisje met vurige dankbetuiging eindigde, en zwygend wachtte op eenige bemerking, zat haer aenhoorder met de oogen ten gronde in eene diepe overweging weggezonken.
Na eenige oogenblikken hief hy het hoofd op en sprak:
‘Dochter, gy hebt wel gedaen. Gy zyt een deugdzaem en edelmoedig kind. Alzoo was uw droom dat gy, met nacht en dag te werken, vooruit komen zoudt. Gy om het verdriet der blindheid van uwen vriend te keeren; hy om u te beloonen voor uwe liefde. En te samen om uwe ouders een vreedzaem leven te verzekeren? Het is wel: God heeft uw gebed verhoord. Hy is het die u langs deze plaetse zond, en my toelaet een goed werk
| |
| |
te doen. Ik zal alle myne oude ervarendheid te werk stellen om het linker oog van uwen vriend te genezen; en ik heb redenen om te hopen dat het gelukken zal. Voor het overige, wees niet bekommerd: uw edelmoedige droom zal waerheid worden..... Gy zult hier ook slapen dezen nacht. Morgen zullen wy zien wat er te doen blyft. Intusschen kunt gy rusten of in den hof wandelen; en verlangt gy iets, vraeg het aen de meid of aen den knecht; het zyn goede lieden, die vliegen zullen om u ten dienste te staen. Nu verlaet ik u tot den avond.’
Trien zag den grysaerd sprakeloos de deure uitgaen..... Na eene korte wyl verliet zy ook het vertrek en ging met blyden moed in den hof dwalen, peinsende op het geen de oude heer haer had gezegd.
Des anderen daegs, in den voormiddag, reed er eene koets uit het hekken van het buitengoed. Op de voorste bank zat de knecht met het likteeken op het voorhoofd, die een lustig deuntje floot en het peerd met de zweep tot de vaert aenhitste. Op de achterste bank zat de jongeling, met den groenen lichtscherm voor de oogen, en nevens hem de verheugde Trien, die hem in stilte de hand drukte en op vrolyken toon in zyn oor fluisterde:
‘Och, Jan, wy zyn toch gelukkig, niet waer? Myn schoone droom is uitgevallen! Nu zal uwe moeder nog
| |
| |
zoo blyde zyn..... en gy zult zeker genezen; want de goede heer heeft het verzekerd..... Wat zullen zy altemael verwonderd staen zien, als wy daer zoo, gelyk barons, komen aengereden in eene schoone koets!’
‘Wy zullen over Gierle en Wechel-ter-Zande ryden’ zegde de knecht ‘en zoo op Zoersel. Daer zult gy my den weg moeten wyzen. - En nu gaet het erop aen!’
Hy gaf het moedig peerd den toom en riep:
‘Hopla, Marengo, voorwaerts! Marsch!’
Het stof der baen vloog als eene wolk in de hoogte: het rytuig verdween welhaest tusschen de eerste huizen van het dorp.
|
|