|
| |
| |
| |
VII.
Hoogmoed is de bron van alle kwaed.
In den laten namiddig stond Kavel tusschen hooggewassen schaerhout, met den rug tegen eenen berken stam leunend.
Daer, voor hem, aen de andere zyde der gracht, lag het jagthof van mynheer van Bruinkasteel.
Reeds lang bevond zich de jongeling op deze eenzame plaets; hy wist zelf niet, hoe en waerom hy er gekomen was. Terwyl hy met ysselyke droomen in het hoofd, onachtzaem door de velden dwaelde, had zyn hart hem herwaerts gevoerd om hem nog bitterder gal te doen drinken. Daer stond hy nu, als een gevoelloos beeld, met de halsstarrige oogen op de wooning des Barons gevestigd, en slechts van tyd tot tyd het leven
| |
| |
verradend door eenen akeligen grimlach, of door eene krampachtige siddering des lichaems. Zyne ziel lag op de pynbank: met zyne gefolterde inbeelding drong hy door den muer, waerachter Lisa zich bevinden moest; hy zag haer aen de zyde des Barons zitten, hy hoorde liefdeverklaringen en verleidende vleijeryen, hy verraste wulpsche lonken en zag hoe Baes Gansendonck geweld deed om de kuischheid zyner dochter te onderdrukken, en dan...... dan wist de zwakke Lisa niet wat doen, - zy liet den Baron haer de hand aengrypen, haer bezien met den besmettenden oogslag der laffe minnejankery!
Arme Karel! zoo stak hy in zyn eigen hart talryke wonden en dwong zyne overspanne inbeelding, wreedelyk in dezelve te woelen om hem den droesem uit den smartkelk te doen smaken.
Na lang in zulke nare droomen gedwaeld en geleden te hebben, verviel hy in eene soort van slaep des geestes; zyne zenuwen ontspanden zich, op zyn gelaet bleef alleen de rustige uitdrukking der afgematheid, zyn hoofd zonk hem op de borst, hy blikte met halfgeslotene oogen ter aerde. Eensklaps drong de klank van eenige verre snarentoonen in zyn oor; en, met dezen, de byna onvatbare galmen eener mannenstem.
Hoe weinig duidelyk dit gezang ook ware, het werkte geweldig op des jongelings gemoed. In alle zyne leden bevend en met wraekzucht op het aengezigt, sprong hy
| |
| |
regt als hadde eene slang hem gebeten. Uit zyn oog straelde een gloeijende blik, zyne tanden waren bloot; de vingeren kraekten hem in de woelende vuisten... Hy kende dit hatelyk gezang, dat ook dezen morgen aen de ooren van Lisa als eene stem der helle van wulpsche begeerten had gesproken. Zy brandden nog verteerend op zyn hart, de besmettende woorden die uit Lisa's mond den verleider hadden tegengeklonken.
In zyne wanhoop brak de jongeling de eiken twygen aen stukken en morde met akelig keelgeluid.....
De toonen van het gezang verhieven zich en werden helderder: het woord je vous aime! klom, tot in den eikenkant verstaenbaer, uit den gorgel des Barons en was met zoo veel vuer, met zulk innig gevoel uitgegalmd, dat het niet anders kon, of het moest regtstreeks tot Lisa gesproken zyn.
Gansch buiten zichzelven, onbewust van hetgene hy ging doen, liep Karel door de gracht, beklom den anderen boord en verdween tusschen het dicht gegroeid loof van een hazelaren boschken, dat zich langs een breed pad uitstrekte. Zich immer verbergend kroop hy als een wild gediert door het gebladerte voort, tot dat hy by een duister loofgewelf naderde. Hier waren twee beuken hagen op weinig afstand van elkaêr geplant geweest, en men had door groote zorg derzelver takken tot een groeijend gewelf te samen overbogen. Ofschoon de laetste
| |
| |
stralen der zonne nog op de eene zyde van dezen loofgang vielen en de doorschynende bladen, als lichtstippen, tintelend op het diepere groen deden uitlossen, was het er echter zeer donker in.
De jongeling sloop er dwars door en naderde het huis en de zael, waer de Baron met zyne gasten zich bevond.
Op dry of vier stappen van een venster dezer zael groeide een blok syringaboomen, wier bloemen gewis in de lente de gansche wooning met haren zoeten geur moesten vervullen. - Te midden in het duister syringaloof stond Karel op en zag uit deze schuilplaets regtstreeks en vry in de zael.
Ah, hoe klopte hem het hart, hoe bonsde het bloed hem naer het hoofd! Hy kon alles bespeuren, alles hooren; - want de wyn en de vrolykheid hadden, daer in de zael, de stemmen helder gemaekt.
Het scheen dat men Lisa tegen haren dank tot iets dwingen wilde. De Baron trok haer met beleefd geweld by de hand naer de piano; haer vader duwde haer met minder omzigtigheid voort, en riep half vergramd:
‘Lisa, Lisa, gy zult my nog uit myn vel doen springen met uwe eigenzinnigheid! Wat gy dezen morgen gedaen hebt kunt gy nog doen. Die heeren verzoeken u zoo vriendelyk dit liedeken nog eens te zingen, en gy zyt onbeleefd genoeg om te weigeren! Gy moet uwe stem niet wegsteken, meisken; zy mag gehoord worden.’
| |
| |
De Baron drong op nieuw aen; de Baes gebood met gramschap; Lisa gehoorzaemde en begon, onder begeleiding der piano, met den Baron te zingen, van:
‘Ah, pitié! mon trouble est extreme,
Het syringaloof bewoog zich sidderend als hadde een windslag het getroffen......
Baes Gansendonck was byna verdwaeld van hoogmoed; zyn aengezigt blonk en zag rood van zelftevredenheid; hy wreef zich onophoudend in de handen en sprak zoo vry, zoo stout en zoo veel, dat een onbekende hem ongetwyfeld voor den eigenaer van het Hof zou hebben aenzien. By de piano staende, wiegelde hy het hoofd en trapte met zyne zware voeten de maet verkeerd op den geboenden vloer, by poozen tot zyne dochter zeggende:
‘Harder! gauwer! Zoo is het goed! Bravo!’
Dat Adolf en zyn makker, ja Victor zelf, met hem den spot dreven, dit gevoelde hy niet; hy aenzag integendeel hun schertsend lachen voor een bewys van goedkeuring en van vriendschap.
Nauwelyks was het gezang ten einde, of Adolf, die voor de piano zat, liet zyne vingeren eene wyl over het snaertuig loopen en begon dan eenen wals, zoo springend
| |
| |
en zoo wegvoerend van maet en toon, dat de Baes, by het aenhooren, zich tot dansen voelde aengespoord en werkelyk zich op de teenen verhief als ginge hy rond de zael huppelen.
‘Dansen! dansen!’ riep hy ‘dit kan onze Lisa dat men ze wegstelen zou als zy den voet maer verroert! Kom, Lisa, laet eens zien wat gy in uw pensionnaet geleerd hebt!’
Het meisje, dat reeds met droefheid zich tot den zang gedwongen had gezien, wilde zich van de piano verwyderen om ditmael het gebod haers vaders te ontvlugten; maer hy bragt haer terug naer het midden der zael en deed een aenmoedigend teeken tot den Baron.
Deze, vol lichtzinnige vrolykheid, sprong toe, sloeg zyne armen om de lenden der maegd en rukte haer vyf of zes maten tegen haren dank voort.
Uit het syringaloof klom een dof gebriesch, akelig en pynelyk als de laetste zucht van eenen stervenden leeuw. Daer binnen was men te veel bezig om die stem der smarte aendacht te leenen......
Daer Lisa volstrekt weigerde te dansen en zich onwillig slepen liet, moest mynheer van Bruinkasteel het insgelyks opgeven. Hy verontschuldigde zich met hoofsche woorden by het beschaemde meisje; en scheen noch door hare zigtbare droefheid noch door hare weigering getroffen. De dartele jonker vermaekte zich; waerschynelyk
| |
| |
zag hy in Lisa Gansendonck niets anders dan een bevallig en onnoozel meisje, dat hem diende om zynen tyd aengenaem te slyten. Hadde een inniger gevoel hem tot haer getogen, dan voorzeker zou de koelheid der maegd hem nu verstoord of bedroefd hebben; maer hy scheen er zelfs niet de minste acht op te slaen. Met zwierige buiging bood hy zynen arm aen Lisa, die hem nu niet weigeren durfde, en riep tot de anderen:
‘Komt aen, wy gaen eene avondwandeling in den tuin doen tot dat de lichten hier ontsteken zyn! Neemt het niet kwalyk, vrienden, dat ik de cavalier van jufvrouw Lisa zy.’
Allen stapten den arduinen trap af en wendden zich naer het loofrykste gedeelte des tuins. Vele paden boden zich voor hen aen. De Baron leidde Lisa nevens een park van dahliabloemen; Adolf en zyn makker sloegen welhaest eenen anderen weg in. Met verbaesdheid en met zekeren angst zag de maegd dat haer vader zich insgelyks van haer verwyderde; zy wierp eenen biddenden blik op hem en wilde den Baron verlaten; maer Baes Gansendonck gebood met geveinsden toorn, dat zy haren leider volgen zou, en liep welhaest lachend tot Adolf alsof hy iets wonderschoons gedaen had. Lisa beefde; haer maegdelyk geweten riep luid dat zy misdeed met zoo alleen, arm aen arm, met den Baron door de eenzame dreven te wandelen; maer hy zegde haer toch niets onbetamelyks;
| |
| |
en ginder ten einde der dreef zou zy immers haren vader weder ontmoeten. - Zou het niet eene grove onbeleefdheid zyn, den Baron te laten staen en van hem weg te loopen gelyk eene boerinne?
In deze gedachten volgde zy den jonker lydzaem en hem slechts enkele verstrooide gezegden tot antwoord schenkende.
Eene wyle tyds daerna verdwenen allen in de kronkelpaden des tuins, tusschen de lommerryke boschkens.
De ongelukkige Karel had de koorts in het hoofd en leed onzeggelyke martelpynen. Reeds twintigmael had de gloeijende wraekzucht, die in zynen boezem brandde, hem aengedreven om uit het syringaloof te springen en den verleider te verpletteren; maer dan ontstond telkens het beeld zyner oude moeder biddend voor zyn oog; en hy, over en weder gerukt tusschen de aenhitsende wraekzucht en het waerschuwend gevoel der kindelyke liefde, huilde in zyn binnenste van pyn en wanhoop. Met zulke razerny stond hy tusschen het syringaloof te hygen, dat de gloeijende adem zyne opgespannen neusgaten zengde.
Eensklaps herklonk weder op eenige stappen van hem de streelende stem des Barons. Hy zag Lisa met stil en droef gelaet aen zynen arm voortstappen; beide wandelden in het pad dat hen by den syringabosch, en verder onder den duisteren loofgang, leiden moest.
Op een paer stappen voorby de plaets, van waer Karel,
| |
| |
met teruggehouden adem en in angstige afwachting, hunne minste bewegingen afspiedde, bemerkte Lisa eerst het bladergewelf, dat haer zynen donkeren ingang aenbood. Zy smeekte den Baron dat hy met haer terug naer haren Vader zou keeren; en toen deze haren arm vaster hield en, met hare vrees spottend, haer aenspoorde om onder het gewelf door te gaen, begon zy als een riet te beven en verbleekte van benauwdheid. De jonker scheen op hare onsteltenis geene acht te slaen, of meende misschien dat het eene geveinsde vervaerdheid was. Hoe het zy, hy wilde haer met schertsend geweld naer den loovergang rukken en gelukte er eenigzins in.
‘Vader! Vader!’ galmde Lisa met eenen snydenden angstschreeuw.
Even ras ontsprong een andere nog veel akeligere schreeuw uit hare borst......
Maer vooraleer zy een enkel woord kon uiten, vielen twee magtige handen op de schouders des Barons en wierpen hem, met eenen enkelen ruk, dry of vier stappen verder in het zand.
Woedend rigtte de Baron zich op; hy trok eene steunlat van eenen dahliaplant weg, en kwam er mede naer Karel geloopen, die met den lach der verdwaeldheid en der wraekzucht op het gelaet, hem verwachtte. Het gelukte den Baron den jongeling zoodanig op het hoofd te treffen dat bloed hem langs de wangen sprong; - maer dit was
| |
| |
het sein eener razende worsteling. Karel greep zynen vyand in de lenden, hief hem in de hoogte en smeet hem als een steen tegen den grond. Niettemin, de Baron sprong weder regt en bood den sterkeren jongeling zoo lang tegenstand, tot dat deze hem, op het pad uitgestrekt, onder zyne knie neêrgedrukt hield en hem met zyne zware vuisten hoofd en aengezigt deerlyk kneusde en te bloede sloeg.
Lisa was een oogenblik kermende blyven staen, tot dat het eerste bloed haer oog had getroffen; dan had zy huilend de vlugt genomen en was een eind verder op het gras zonder gevoel neêrgestort.
Haer hulpgeschreeuw had eventwel de andere wandelende gasten en zelfs de dienstboden getroffen en met schrik vervuld. Allen kwamen nu ook langs verschillende paden toegeloopen en rukten den jongeling van het lichaem des Barons weg.
Adolf gebood de knechts dat zy den brouwer vastgrypen zouden; dezen waren wel met vyf of zes aen zyn lyf en hielden hem by de armen, terwyl hy, als verdwaeld en lachend, zag hoe hy zynen vyand bejegend had.
Baes Gansendonck was tot zyne dochter geloopen en trok zich van wanhoop de hairen uit het hoofd, in de schrikkelyke meening dat zyn kind vermoord was.
Adolf en zyn makker hielpen mynheer van Bruinkasteel te been. De Baron was fel gekneusd op aengezigt en
| |
| |
lichaem. Eventwel, ontvlamde zyne gramschap hevig en vond hy nog kracht toen hy den brouwer zag staen.
‘Schelm’ riep hy ‘ik zou u door myne knechts tot der dood toe kunnen doen geesselen; maer het schavot zal my wreken over eenen sluipmoordenaer. Men sluite hem in den kelder; en gy, Steven, loop en hael de gendarmen!’
De knechts, om het bevel huns meesters te volbrengen, wilden den jongeling voortsleuren; maer hy, dan eerst merkende wat men met hem voor had, rukte zyne armen los, wierp dengenen die voor hem stond achterover in het syringaloof, liep onvolgbaer door het water en verdween uit aller gezigt achter den hoek van een mastbosch.
|
|
Auteursrechtvrij