| |
| |
| |
IV.
Breng den wolf in uwen schaepstal nooit!
het was een prachtige morgenstond. De zon verscheen op de kimme in eenen gloed van brandend goud, waeruit glansende straelbusselen door den ganschen hemel schoten. Haer glinsterend licht boorde spelend door de vensterruiten van den St Sebastiaen, en viel daer, als eene roosverwige tint, op het albasten voorhoofd eener maegd.
Lisa Gansendonck zat by het venster voor eene tafel. Zy droomde; – want hare lange zwarte wimpers hingen over hare oogappelen gebogen en een stille glimlach dartelde om haren mond, terwyl by poozen een rood wolkje op hare bleeke wangen van zekere aendoening haers harten kwam getuigen.... En dan weder regtte
| |
| |
zy zich eensklaps op haren stoel: een helder vuer scheen in haer oog te vonkelen, en meer zigtbaer lachte zy alsof een gevoel van geluk haer ontroerde.
Zy vatte een antwerpsch fransch dagblad, dat voor haer geopend lag; en, na er eenige regelen te hebben van gelezen, verviel zy in hare eerste stille houding.
Wat was zy betooverend, daer zittend als een liefelyke droom! Omringd door de diepste stilte en verlicht door de warmste morgenstrael! Bleek en tenger, jong en zuiver als eene half geslotene witte rooze, wier hart eerst morgen zich openen moet!
Toonen zoo fyn en zoo weifelend als de stervende zucht van een verre snarenspel, ontvielen hare lippen. Zy zegde zuchtend:
‘ô, In de stad moet men gelukkig zyn! Zulk een bal! Alle die ryke toiletten, diamanten, bloemen in het hair, kleederen zoo kostelyk dat men er wel een half dorp mede koopen zou, alles glinsterend van goud en licht! En daerby, de beleefdheid, de schoone tael.... ô Mogt ik dat eens zien, al ware het maer door een venster!’
Na eene lange mymering scheen de wegrukkende gedachte van een bal in de stad haer te verlaten. Zy verwyderde zich van de tafel en ging voor eenen spiegel staen, waerin zy haer beeld aendachtiglyk beschouwde, hier en daer eene plooi verbeterde en met de handen over het hoofd streek om haer schoon zwart hair te doen glimmen.
| |
| |
Zy was nochtans zeer eenvoudig gekleed; en, voorzeker, men hadde op haer tooisel niet veel weten af te wyzen, ware het niet geweest dat de reuk van den koestal, de berookte muren der afspanning, en de tinnen kannen in de rek van alle kanten schreeuwden dat jufvrouw Lisa op hare plaets niet was.
Anders was haer zwart zyden kleed zeer effen en slechts met eenen enkelen volant; haer fichu was roosverwig: dit stond zoo schoon op haer zuiver bleek gelaet! Het hair droeg zy onbedekt; maer het was alleenlyk in blessen platgestreken en achter op het hoofd in een kroontje saemgebonden.
Na eenigen tyd voor den spiegel gestaen te hebben keerde zy weder by de tafel en begon onachtzaem aen eenen kanten kraeg te borduren, terwyl hare dwalende blikken genoeg betuigden dat hare onvaste gedachten van den arbeid weg waren. Welhaest zegde zy overpeinzend en met byna onhoorbare stemme:
‘De jagt is open; de heeren uit de stad gaen nu weder naer buiten komen. Ik moet hun vriendelyk zyn, zegt Vader. - Hy zal my mede naer de stad nemen om eenen satynen hoed voor my te koopen.... Ik mag niet met de oogen nêergeslagen zitten; ik moet lachen en de heeren in de oogen zien als zy my aenspreken? Wat wil Vader daermede? Ik weet niet waervoor het goed kan zyn, zegt hy!.... Maer Karel! Hy schynt ontevrede als
| |
| |
ik myne kleeding te dikwyls verander; hy lydt als de vreemdelingen te veel met my spreken.... Wat moet ik doen? Vader wil het. Ik mag toch niet onbeleefd tegen de lieden zyn! Maer Karel wil ik ook geen verdriet aendoen....’
De stem haers vaders klonk voor de deur; zy zag hem buigen en gebaerden van beleefdheid maken tegen dry jonge heeren in jagtgewaed. Een hevig rood klom op haer voorhoofd. Was het van verlangen of van beschaemdheid? - Zy streek nog eens met de handen over hare zwarte blessen en bleef zitten alsof zy niets hadde gehoord.
Baes Gansendonck trad met zyn gezelschap binnen en riep in volle vreugde:
‘Ziet, mynheeren, dit is myne dochter. Wat zegt gy van zulke bloem? Zy is geleerd, zy kan Fransch, mynheeren; tusschen myn Liesken en eene boerin is zoo veel verschil als tusschen eene koe en eenen kruiwagen!’
De knecht schoot in eenen luiden lach.
‘Onbeleefderik!’ riep Baes Gansendonck in gramschap ‘wat staet gy daer zoo lomp te lachen? Pak u weg!’
‘Ja, Baes.’
Kobe ging in den hoek van den haerd zitten en snoof met wellust den hazenreuk op, die uit eene achterkeuken in geurige walmen tot hem kwam. Onderwyl blikte hy
| |
| |
in het vuer, doch luisterde met schynbaer onverschillig gelaet op hetgeen men omtrent hem al zegde.
Terwyl Lisa opgestaen was, en in de fransche tael eenige komplimenten met de heerkens wisselde, was Baes Gansendonck in den kelder gegaen; en keerde even ras terug met glazen en eene flesch, welke hy voor zyne dochter op de tafel plaetste.
‘Zit nêer, zit nêer, mynheeren’ sprak hy ‘wy gaen eens tikken met Lisa; zy zal u bescheed doen. Ah, het is in 't Fransch? Het is wonder dat ik zoo geerne Fransch hoor; ik zou er eenen ganschen dag op staen luisteren: my dunkt altyd dat ik liedekens hoor zingen!’
Hy vatte Victor by den arm en dwong hem nevens Lisa te zitten.
‘Zoo vele komplimenten niet, mynheer van Bruinkasteel’ riep hy ‘doe alsof gy te huis waert.’
Het schoon en stil gelaet van Lisa had by den eersten blik een soort van eerbied aen twee der jonge jagers ingeboezemd; zy zaten aen de andere zyde der tafel en beschouwden sprakeloos de eenvoudige maegd, die zigtbaer geweld deed om beleefd te schynen, doch wier verschrikte kuischheid haer voorhoofd als met een rood vuer deed gloeijen.
Zoo ingetogen was Victor van Bruinkasteel niet; hy begon stoutelyk het meisje te vleijen, over hare schoonheid, over haer borduerwerk, over het Fransch dat zy
| |
| |
sprak; en wist de streelende woorden zoo los en zoo zwierig door een te werpen, zonder in het minste buiten de schynbaer betamelyke vormen te gaen, dat Lisa droomend op zyne tael luisterde als hadde zy een harmonisch gezang gehoord.
Baes Gansendonck, die by elk woord de hoop in zynen boezem voelde zinken en eene zekere voorliefde voor mynheer Victor koesterde, wreef zich lachend de handen en zegde by zichzelven:
‘Niemand weet, hoe een dubbeltje rollen kan, en alles is mogelyk behalven naer omhoog vallen. - Dat zou eerst een schoon koppeltje zyn!.... Nu mynheeren, drinkt nog eens. Op uwe gezondheid, mynheer van Bruinkasteel! Ga maer voort met Fransch spreken; op my moogt gy geene acht geven: ik zie in uwe oogen wat gy zeggen wilt.’
De jonge jagers schenen zich ten uiterste te vermaken. Lisa sprak wel geen goed Fransch; maer uit haren mond viel alles zoo betooverend eenvoudig, de bestendige schaemteblos op haer voorhoofd was zoo bekoorlyk; haer gansch beeld zoo frisch en zoo aenminnig, dat de toon harer stem alleen genoeg was om in het hart zoete aendoeningen op te wekken.
Victor, als een afgerigte saletjonker gelyk hy was, had welhaest de zwakke zyde van Lisa's maegdelyk gemoed gevonden. Hy sprak haer over de nieuwe mode,
| |
| |
over schoone kleeding, over het stadsleven; beschreef haer in prachtige verwen ballen en feesten, en wist hare aendacht zoodanig te boeijen, dat het arme meisje haren toestand schier onbewust geworden was.
Allengskens verstoutte zich Victor tot zoo verre, dat hy, onder het kouten, als by onachtzaemheid de hand van Lisa aengreep.
De maegd scheen nu eerst te ontwaken; zy trok sidderend hare hand terug, schoof haren stoel achteruit, en wierp eenen droeven vragenden blik in haers vaders oogen. Maer deze, als van blydschap dwalend, bezag haer verwytend en knikte met het hoofd dat zy zou blyven zitten.
De terugstootende beweging van Lisa verraste Victor; hy keerde het gezigt af om zyne verlegenheid te verbergen. Daer zag hy, hoe de knecht in den hoek van den haerd regtstond en hem met eenen dreigenden blik en scherp lachend in de oogen staerde.
Met gramschap keerde hy zich tot den Baes en vroeg:
‘Wat heeft die lomperik hier te zeggen, dat hy my zoo onbeschaemd bekyken durft, en my uitlacht?’
‘Hy iets te zeggen?’ schreeuwde de Baes ‘Gy zult het gaen zien! - Kobe!’
‘Wat is het, Baes?’
‘Hebt gy mynheer van Bruinkasteel onbeleefd bezien? Durft gy hem uitlachen, aerdworm?’
| |
| |
‘Ik lach gelyk een hond dien men mostaerd aen de tanden gewreven heeft; ik heb myne hand gebrand, Baes.’
‘Foei, gy zyt nog te bot om voor den duivel te dansen, gy. Den huize uit!’
‘Ja, Baes.’
De knecht verliet de kamer met slepende voeten en nam zyne muts onhandig af als een onnoozele.
Eene wyle daerna was het uitwerksel van Victor's stoutheid reeds vergeten; de jonge lieden koutten weder minnelyk in de fransche tael met Lisa, en de Baes moedigde hen aen om zyne dochter dikwyls te komen bezoeken; er zou altyd eene flesch van den besten wyn voor hen gereed staen. Lisa vond weder genoegen in den lichtzinnigen franschen praet van Victor, en zegde ook in haerzelven, dat zulke hoofsche tael toch duizendmael schooner was dan de gemeine dagelyksche spraek der boeren.
Een jongeling opende de achterdeur en trad, door den knecht gevolgd, de kamer binnen.
‘Een glas bier, Kobe, en tapt er voor u ook een sprak hy.
Deze struische jonge man droeg eenen kiel van fyn blauw lynwaed, eenen zyden halsdock en eene klak van ottervel. Zyn schoon en regelmatig aengezigt was door de zon bruin gezengd; zyne breede handen getuigden insgelyks van den dagelykschen arbeid, terwyl zyne groote
| |
| |
blauwe oogen, vol vuer en leven, deden denken dat geest en hart by hem niet minder begaefd waren dan het lichaem.
By zyne verschyning stond Lisa op en lachte hem verwelkomend toe, op eene zoo vriendelyke en gemeenzame wyze, dat twee der jonge jagers met verwondering hem aenzagen. Adolf, de derde jager, kende hem reeds lang.
De Baes mompelde eenige onheusche woorden en trok een stuer gelaet, alsof de tegenwoordigheid van Karel, den brouwer, hem uiterst lastig viel; hy trapte zelfs verdrietig met de voeten en verborg zyne spyt niet.
Op dit alles scheen de jongeling weinig aendacht te geven; hy hield de oogen op Lisa gevestigd en scheen haer iets te vragen. Het meisje lachte hem nog zoeter en vryer tegen; dan eerst verscheen ook op Karel's aengezigt eene uitdrukking van tevredenheid.
‘Vader.....’ sprak Lisa.
‘Alweêr dit boerenwoord!’ riep de Baes.
‘Papa’ vroeg Lisa zich hervattende ‘papa, zou Karel geen glas met ons drinken?’
‘Wel, dat hy dan een roomer uit de kast neme!’ was het barsche antwoord.
‘Ik bedank u, Baes Gansendonck’ zegde Karel met eenen scherpen grimlach ‘de wyn smaekt my 's morgens niet.’
| |
| |
‘Neen, drink liever bier, jongen; daer krygt gy eenen dikken kop van!’ schertste de Baes lachend, gelyk iemand die meent iets geestigs gezegd te hebben.
Karel was de onheusche tael van den groven Gansendonck gewoon, en gaf er nu ook geene aendacht op; hy meende zich over den knecht, in den anderen hock van den haerd neder te zetten, doch Lisa riep hem tot haer en zegde:
‘Karel, hier is een stoel; kom zit by, en kout ook al wat met ons.’
Baes Gansendonck bezag zyne dochter met vergramd gelaet en beet op de tanden van ongeduld. Dit belette Karel niet aen de vriendelyke uitnoodiging van Lisa te voldoen, ofschoon hy de hoonende gebaerden haers vaders wel merkte.
‘Gy zult dit jaer eene goede jagt hebben, mynheeren’ zegde hy in de vlaemsche tael, zich nevens Adolf zettende ‘het krielt er van hazen en patryzen.’
‘Inderdaed, ik denk het ook’ antwoordde Adolf, ‘maer dezen morgen is het ons toch niet gelukt iets te schieten: de honden hebben geenen reuk.’
‘Ik dacht het!’ riep de Baes spottend uit ‘dat hy weêr stokken in de wielen zou komen steken! Met zyn eeuwig Vlaemsch! Nu zult ge weêr niets anders hooren dan van honden, koeijen, peerden en pataten. Laet gy hem maer praten, mynheer van Bruinkasteel; en spreek
| |
| |
gy maer Fransch met onze Lisa; ik hoor het immers zoo geerne, dat ik het niet zeggen kan!’
Karel lachte schokschouderend en bezag Victor gansch vry en stout in de oogen. Deze laetste scheen van zyne losse welsprekendheid beroofd en toonde zich in het geheel niet genegen om in Karel's tegenwoordigheid zyne vleijende samenspraek met Lisa voort te zetten. - Er kwam een oogenblik der lastigste stilte. Met een soort van wanhoop zag de Baes dat mynheer van Bruinkasteel zich begon te verdrieten; hy wierp eenen verwytenden blik op Karel en zegde:
‘Mynheer Victor, gy moogt op hem niet letten; hy is onze brouwer en eene kennis van den huize. Maer hy heeft hier toch niets te zeggen, al meent hy dat hy nummer Een getrokken heeft. Ga maer voort, mynheer van Bruinkasteel: ik wil hebben dat myne dochter u vriendelyk zy, en dat zy lache als gy haer aenspreekt. Zoo de brouwer wat leelyke gezigten wil trekken, kan hy het op de straet gaen doen.’
Door deze woorden aengemoedigd, en willende misschien den jongen brouwer tergen, neigde Victor zich naer Lisa en aenzag haer, sprekende, met een dier verwyfde lonken, die men in de hoogere maetschappy zich toelaet als men geen groot gedacht heeft van de eerbaerheid eener vrouw.
Karel verbleekte sidderend; zyne tanden sloten zich krampachtig op een; doch hy bedwong even spoedig
| |
| |
deze uitdrukking van pyn en toorn Niettemin elkeen had dezelve bemerkt. Victor had zy gansch ontsteld; niet dat hy eenige vrees gevoeld hadde; maer zy had indruk genoeg op zyn gemoed gemaekt om hem allen lust tot verderen jok en vrolykheid te ontnemen. De Baes was er heviger door vergramd geworden en stond morrende te stampvoeten. Lisa, die meende dat haers vaders harde woorden alleen den jongeling gewond hadden, hield de oogen neêrgeslagen en scheen gereed om aen het weenen te gaen. Karel zat rustig op zynen stoel, nog eenigzins bleek en bevend, doch met schynbaer hersteld gelaet.
Eensklaps stond Victor regt, nam zyn geweer en sprak tot zyne makkers:
‘Komt aen, wy gaen nog wat jagen. Juffer Lisa zal het my vergeven, zoo ik onwetend iets mogt gezegd hebben dat haer onaengenaem was.’
‘Wat? Wat?’ riep de Baes ‘al wat gy gezegd hebt was schoon en onverbeterlyk! En ik hoop wel dat het de laetste mael niet zal zyn, dat zy u zal zien en hooren.’
‘Juffer Lisa denkt misschien anders, ofschoon myn inzigt geweest is, haer alle eer en vriendschap te bewyzen’
Ziende dat zyne dochter niet antwoordde, viel de Baes in gramschap tegen haer uit:
‘Sa, wat gaet dat hier worden met dit zotte boerenspel? Lisa, Lisa, hoe zit gy daer gelyk een Truiken roert my niet! Antwoord eens gauw!’
| |
| |
Lisa stond op en zegde in het Vlaemsch op koelen beleefden toon:
‘Mynheer Van Bruinkasteel, neem het niet kwalyk dat iets anders my doet verstrooid zyn. Wat gy de goedheid gehad hebt my te zeggen is my zeer aengenaem geweest; en, doet gy ons nog de eer aen, in ons huis te komen, gy zult er telkens wellekom zyn.’
‘Dat is het! dat is het!’ riep de Baes in de handen klappende. ‘Ach, mynheer Van Bruinkasteel, het is eene peerl van een meisken! Gy kent ze nog niet! Zy kan zingen gelyk een nachtegael!.... Zoudt ge nog wat gaen zitten: ik zal eene nieuwe flesch ophalen?’
‘Neen, wy moeten vertrekken, of de dag verloopt geheel. Wees bedankt voor uw vriendelyk onthael.’
‘Ik ga nog een eind mede, indien de heeren het toelaten’ sprak de Baes ‘ik heb daer tegen de baen nog een boschken liggen waer ik eens ga naer omzien; 's meesters voeten beteren 't land, zegt het spreekwoord.’
De jonge heeren getuigden te gelyk, dat het gezelschap van mynheer Gansendonck hun veel vermaek zou doen, en gingen met hem, onder heusche woorden, de afspanning uit. De knecht volgde zynen meester.
Zoohaest de beide jongelieden alleen waren, zegde Lisa op zoeten toon:
‘Karel, gy moogt niet droef zyn omdat myn vader u wat hard toespreekt; gy weet dat hy het niet meent.’
| |
| |
De jongeling schudde het hoofd en antwoordde:
‘Dit is het niet, Lisa, dat my pyn doet.’
‘Wat is het dan?’ vroeg het meisje met verwondering.
‘Ik kan het u moeijelyk uitleggen, Lisa. Uw eenvoudig en zuiver gemoed zou my niet begrypen. Laet ons liever daerover zwygen.’
‘Neen, gy moet het my zeggen.’
‘Welnu, ik heb niet geern dat die jonge losbollen uit de stad hunne flauwe komplimenten voor u komen uitkramen. Er loopt zoo ligt iets tusschen dat onbetamelyk is; en, in alle geval, die schoone fransche manieren en dat vriendelyk oogentrekken, bewyzen dat zy u niet met den eerbied naderen die eene vrouw toekomt.’
Op het gelaet der maegd schetste zich ongeduld en droefheid.
‘Gy zyt onregtveerdig, Karel’ sprak zy verwytend ‘die heeren hebben my niets gezegd dat onbetamelyk was. Integendeel, met hen te hooren leer ik hoe men zich houden en spreken moet om niet voor eene boerin door te gaen.’
Karel boog sprakeloos het hoofd: een pynelyke zucht ontsnapte zyner borst.
‘Ja, ik weet het’ ging Lisa voort ‘gy haet de stadsmenschen en de stadsmanieren; maer, wat gy ook daerover denket, my is het niet mogelyk onbeleefd te zyn.
| |
| |
Gy hebt wel groot ongelyk, Karel, dat gy my dwingen wilt tot haet ten opzigte van menschen die meer dan anderen verdienen geacht te worden.’
Het meisje had deze woorden met zekere bitsigheid gesproken. Karel zat stilzwygend voor haer en blikte haer zonderling in de oogen; zy gevoelde dat hy hevige pynen doorstond, ofschoon zy niet begrypen kon, hoe het kwam dat hare woorden hem zoo diep bedroefden. Zy greep de hand haers vriends met medegevoel en sprak:
‘Maer, Karel, ik begryp u niet. Wat verlangt gy dan dat ik doe? Zoo gy in myne plaets waert, hoe zoudt gy u dan gedragen als er vreemde heeren komen en u aenspreken?’
‘Het is eene zaek van gevoel, Lisa’ antwoordde de jongeling het hoofd schuddend ‘ik weet zelf niet wat ik u raden moet; maer, by voorbeeld, als het zulke jonge komplimentmakers zyn, zou ik hun wel beleefdelyk antwoorden, doch niet lyden dat zy met dryen rond my kwamen zitten, om my de ooren vol ydele woorden te blazen.’
‘En myn vader, die my dwingt!’ riep Lisa met ontsteltenis.
‘Men vindt honderde redenen om op te staen als men niet wil blyven zitten.’
‘Alzoo heb ik in uwe oogen misdaen!’ snikte de maegd, terwyl eensklaps de tranen uit hare oogen sprongen. ‘Ik heb my niet wel gedragen!’
| |
| |
De jongeling naderde digter met zynen stoel by Lisa, en sprak op smeekenden toon:
‘Lisa, vergeef het my! Gy moet ook al wat toegevend voor my zyn: het is myne schuld niet dat ik u zoo geêrne zie. Het hart is my meester; ik kan het niet bedwingen. Gy zyt schoon en kuisch als eene lelie; ik beef by de gedachte dat een twyfelachtig woord, een onzuivere adem, u treffen kan: ik bemin u met angstigen eerbied, met ontzag; is het dan wonder dat de verwyfde blikken dezer jonkers my sidderen doen? ô, Lisa, gy gelooft dat myn gevoel laekbaer is. Misschien is het zoo, inderdaed; maer, vriendinne, kondet gy weten welke pyn my den boezem doorgrieft, wat verdriet my dit baert, gy zoudt medelyden hebben met myne al te groote liefde: gy zoudt my die gedachten vergeven en my troosten in myne droefheid.’
Deze woorden, op eenen stillen toon gesproken, roerden het meisje diep. Zy zegde met minzaemheid tusschen hare tranen.
‘Ach, Karel, ik weet niet welke gedachten de uwe zyn; maer hoc het zy, vermits het u verdriet aendoet, zal het niet meer geschieden. Als er voortaen nog heeren komen zal ik opstaen en in eene andere kamer gaen!’
‘Neen, neen, Lisa, zoo meen ik het niet’ zuchtte Karel, half beschaemd over den uitslag zyner bemerkingen. ‘Blyf beleefd en vriendelyk met iedereen gelyk het betaemt, ook met de heeren die daer straks hier waren.
| |
| |
Gy verstaet my niet, lieve. Doe als te voren; maer herinner u dat zekere dingen my bedroeven; vergeet in zulke gevallen niet dat uw vader zich somtyds bedriegt, en neem het gevoel uwer eigene weerdigheid tot maetstaf van hetgene u te doen staet. Ik ken uw zuiver hart, Lisa; my is het gelyk, wie hier in den St Sebastiaen komt; maer ik wil hebben dat men u eerbiedige: de minste vergetelheid, de schyn alleen van kleinachting ten uwen opzigte, doorvlymt my den boezem zoo wreedelyk!’
‘Maer, Karel, gy hebt gehoord dat mynheer Adolf en zyne vrienden nog dikwyls hier zullen komen. Ik zal hun wel moeten tael en antwoord geven, zoo ik in hunne tegenwoordigheid blyve. Zult gy dan telkens kwaed zyn en verdriet hebben?’
Karel werd rood; hy verweet zich innerlyk de bemerkingen welke hy zich veroorloofd had, en bewonderde de eenvoudige goedheid zyner geliefde. Haer de hand vattende sprak hy met zoeten grimlach:
‘Lisa, ik ben een dwaes. Wilt gy my nu een genoegen geven.’
‘Zeker, Karel.’
‘Ja, maer in ernst, in volle regtzinnigheid. Vergeet deze gril van mynentwege. Waerlyk, het zou my nu bedroeven indien ik zage dat gy uw gedrag ginget veranderen. Ook, waerom zou ik het eischen, dewyl uw vader meester is en u toch zou dwingen volgens zynen wil te handelen?’
| |
| |
‘Zie, Karel, nu zyt gy redelyk’ sprak het meisje ‘ik kan toch niet anders dan beleefd zyn, niet waer? Myn vader is meester. Langs eenen anderen kant hebt gy toch ongelyk; mynheer van Bruinkasteel heeft lang met my gesproken. Wat hy zegde was zeer betamelyk, en ik beken geerne dat ik met veel genoegen op zyne woorden heb geluisterd.’
Karel voelde weder iets dat zyn hart beklemmen wilde; maer hy dreef dit opwellend gevoel terug en sprak smeekend:
‘Laet ons het gebeurde vergeten, lieve. Ik heb eene goede tyding. Myne moeder heeft eindelyk toegestemd: wy gaen ons huis merkelyk vergrooten; de werklieden zullen maendag reeds beginnen te graven. Eene schoone kamer zal er voor u alleen zyn, met marmeren schouw en fraei behangsel. Wy zullen eene wooning hebben met byzondere deur, en eene remise, waer eene cheeze voor u zal staen. Zoo, Lisa lief, zult gy door de brouwery niet moeten gaen noch aen den gemeenen haerd zitten; gy zult stil en gerust leven en alles hebben wat uw hart verlangen mag. Verblydt u dit niet, vriendinne?’
‘Uwe goedheid is te groot, Karel’ antwoorde het meisje ‘ik ben u dankbaer voor zoo veel genegenheid en vriendschap; maer ik geloof dat Vader u van iets beters spreken zal. Waerschynlyk zal het u ingelyks bevallen: hy zou geern zien, dat wy het Hofken huerden
| |
| |
dat achter het kasteel ledig staet. My dunkt dat dit gedacht zoo slecht niet is. Zoo zouden wy toch onder de boeren niet meer zyn, en allengskens met ordentelyke menschen kunnen kennis maken.’
‘Maer, Lisa’ viel de jongeling met ongeduld in ‘hoe is het mogelyk dat gy daeraen denket! Ik zou myne moeder verlaten? Zy is weduwe en heeft niemand op de wereld dan my alleen!.... En zonder dit, dede ik het toch niet: ik heb gewerkt van kindsbeen af, ik moet blyven werken voor myn eigen genoegen en gezondheid, voor myner moeder welvaren; - voor u, Lisa, om uw leven te kunnen versieren met genoegten, en te mogen weten dat de vrucht myns arbeids tot uw geluk bydraegt.’
‘Och, dit is immers niet noodig’ zuchtte Lisa ‘onze ouders bezitten geld en goed genoeg.’
‘En dan, Lisa, overweeg dat wy nu tusschen de eersten van onzen stand zyn. Uw vader is een der voornaemste eigenaers in onze gemeente; onze brouwery moet voor geene andere achteruit staen. Zal ik nu gaen toestemmen om cenen nieuwen ryken te worden; de vriendschap van hoogmoedige lieden moeten afbedelen en verfoeid worden van myne vorige gezellen, als een die uit hoogmoed Mynheer gaet spelen. Neen, Lisa, dit moge de eigenliefde van sommige vleijen, my zou het vernederen en doen verkwynen. Liever tusschen
| |
| |
boeren geacht en bemind dan tusschen heeren miszien en misprezen!’
Lisa meende op de driftige tael van Karel te antwoorden; doch de kneeht opende de deur en kwam met schynbare haest voor den jongeling staen, zeer snel zeggende:
‘Karel zoudt gy geern een uer of twee met onzen Baes kyven? Neen? Ga dan maer gauw loopen; want hy is razend tegen u. Gy moet hem leelyk op den teen getrapt hebben. Zoo gy niet vertrekt zal het huis geen beetje overhoop gaen staen.’
‘Ach, Karel’ zuchtte Lisa, zyne hand drukkende ‘ga maer, tot dat myns vaders gramschap over is. Dezen namiddag zal hy er niet meer aen denken.’
De jonge brouwer schudde het hoofd, groette zyne verloofde met eenen droeven oogslag en haestte zich langs de achterdeur de herberg uit.
De knecht volgde hem en zegde in het voorbygaen:
‘Vrees niet, Karel, ik zal een oog in 't zeil houden en u verwittigen als de wagen te veel uit het spoor loopt. Er is eene vys losgeschoten by onzen Baes. Stel u eventwel gerust, de gril zal wel overgaen. De haen op den toren draeit ook gelyk een zot, en toch wyst hy somtyds wel schoon wêer!’
|
|