Cirurgia of Hantgewerck int lichame der menschen

[p. 23]

Inhoudstafel

Die questien vanden wonden

1.	Waer salment (chirurgie) eerst beginnen ?
2.	Waer omme ?
3.	Wat is een simpel wonde ?
4.	Wat is een gecompeneerde wonde ?
5.	Wat medecijne is men schuldich te doene tot thooftwonde ... ?
6.	Wat sult ghij doen ten eersten vermakene tot hooftwonden ?
7.	Wat soude men doen als dat vlees vanden hoofde ware gewont met sneden der wapene ... ?
8.	Hoe wijde steect ghij die steken ... ende waer beghint ghij ?
9.	Hoe diepe steectmen die naelde ende cnooptmen den draet ?
10.	Wat salmen doen tot wonden die seer bloijen ?
11.	Waer aen salmen kennen ... oft bloet compt vuijt een adere oft vuijt eenre arterien ?
12.	Wat salmen doen als een vac vanden hoofde afgeslegen is ?
13.	Wat salmen doen oft tbeen al af ware ende doirgaende ... tot dura mater ?
14.	Wat salmen doen oft daer mede aff ware een vac van eenen beene ?
15.	Wat suldij doen tot eene groote buijle int hooft sonder wonde ?
16.	Wat salmen doen tot ffrutsuringe oft buijle daert vlees seer ontween is ... ?
17.	Wat suldij doen ten eersten oft daer ware eenige groote frutseringe met eenre cleenre buijlen met eenen cleenen gate ?

[p. 24]

18.	Waer bij soutment kennen oft dat hooft gebroken ware sonder wonde ... ?
19.	Wat salmen doen als thooft is gebroken met wonden int vlees ?
20.	Wat suldij doen metten gebrokenen beenen ... alsmer geen wonde en vint ... ende nijet tasten oft sien en mach ?
21.	Wat suldij doen oft sij vaste houden oft die stucken gedoken sijn ... tot dura mater ende totter hersenen ?
22.	Wat suldij doen op die misdoende beenen als ghijse niet vuijt doen en moecht ?
23.	Wildij altoos houwen int herssenbecken alst gebroken is ?
24.	Welcken tijt suldij die beenen vuijt doen ?
25.	Wat salmen doen als die beenen vuijt sijn gedaen ?
26.	Wat suldij doen ten anderen oft ten derden vermakene als die wonde wel draecht ?
27.	Wat suldij doen als die broke oft schore vanden hoofde effen sij ende ghij geen been vuijt en doet ?
28.	Waer aen suldij kennen oft dura mater gequetst is ?
29.	Waer aen suldij kennen oft pia mater is gewont ?
30.	Wat suldij doen tot wonden van frutsuringe met plomper dinc dat nijet en snijt ... ?
31.	Wat suldij doen als die senuen in handen oft in anderen leden gefrutseret sijn ?
32.	Wat medecijn orbortmen meest int vlees alst veel etters geeft ?
33.	Wat is spasme in wonden ?
34.	Hoe vele manieren van spasme sijnre ?
35.	Welck sijn die wonden die van noode sterfelic sijn ?
36.	Wat suldij doen tot wonden van verwoede honden ende serpenten ende andere dieren ?
37.	Waer aen suldij kennen oft die wonde gefenijnt is ?

[p. 25]

38.	Wat suldij doen totter cueren als die wonden gefenijnt oft verwoet of dul sijn ?
39.	Waer omme wast quaet vlees in wonden ende waer aen salment kennen ?
40.	Wat suldij doen als quaet vlees is gewassen in wonden, hert, morw, saechte oft middelic ?
41.	Wat suldij doen als een wonde is seer root ende seer swert ende daer mede geswollen ?
42.	Wat suldij doen voort ten anderen oft ten derden vermakene als die wonde wel droget ?
43.	Maer als de wonde seer swert inde seer root is ende daer mede is geswollen ?
44.	Waer aen salmen kennen die medicijnen ... oft goet is ende behoulic, oft contrarie ... ?
45.	Wat medicinen salmen daer toe vuegen ?
46.	Wat dingen is quade discretien ?
47.	Waer ane suldij kennen dat quade discretie coempt ?
48.	Waer mede suldij quade discretien weeren als sij coempt ?
49.	Wat dingen belet meest die wonden die heelen tot haren tijt ?
50.	Waer bij coempt toe dat eene medicine wort geleijt op een let die wonde heelt ende vanden seluen medicine alleene geleijt op een ander let, die wonde wijt ... ?
51.	Wat bediet dat twee lieden wordden gewont ... die eene is te wachtene ... dat hem geene cortsen aen en compt. Ende den anderen en der men nijet verbieden ... want hem en mach geene cortse toecomen ?
52.	Wat suldij doen tot wonden vanden oogen ... ?
53.	Wat suldij doen om te heelene die wonde der lippen, der tongen ende ter mont van binnen ?
54.	Wat salmen doen tot wonden vanden oogen leden, aensichte, nose ende lippen ?
55.	Wat suldij doen tot wonden der lippen ende geschaerde monden ?

[p. 26]

56.	Wat suldij doen tot wonden in den hals ende in de kele ende welc soo sijn die vreeselijcxte ?
57.	Welcke wonden in hals ende in kele sijn van rechte sterfelick ?
58.	Wat salmen doen tot wonden der schouderen, der ermen ende welcke sijn die vreeselijxte ?
59.	Wat salmen doen als die borst is gewont ?
60.	Welc is die archste wonde ende meeste vreesen weder gesteken te sijne doir die borst, weder van achter oft van voren ?
61.	Wat salmen doen als die wonde doirgaet ende dat etter valt op diafragma oft bloet ?
62.	Wat suldij doen als ghij dat etter te wonden niet gesuyueren en moecht ... ende dattet etter ommer blijfft vergadert op diafragma ... ?
63.	Waer by soo suldij kennen oft die longene is gewont ... van achter oft van voeren ?
64.	Mach die longene gewont sijn ende genesen ?
65.	Waer aene salmen kennen oft therte is gewont ?
66.	Waer aen suldij kennen dat diaffragma is gewondt ?
67.	Wat salmen doen als dat rugge been is gewont ?
68.	Wat salmen doen als die leuere is gewont ?
69.	Wat salmen doen als die lise hanct vuyten buijke ende die wonde geswollen is ?
70.	Waer aen salmen kennen oft die mage is gewont ?
71.	Wat salmen doen als die substancie vander magen is gewont ... ?
72.	Wat salmen doen oft die milte ware gewont ?
73.	Wat salmen doen oft die nieren gewont waren ?
74.	Wat salmen doen oft die blase ware gewont int dunne vel ?
75.	Wat salmen doen oft die vede oft prepucium lancx oft dweers ware gewont ?

[p. 27]

76.	Welc is die quaetste wonde in prepucio, hoe suldijse berechten ?
77.	Wat suldij doen als die moedere is gequetst met sweerden oft steken ... ?
78.	Wat salmen doen als die dermen sijn gewont ?
79.	Wat salmen doen tot wonden der knien, beenen voeten ende die welke zijn die vreeselijcxst ?
80.	Wat salmen doen als die cullen gewont sijn ?

Die brekinge ende ontsettinge.

81.	Wat salmen doen als eenich mensche heeft gebroken een let aenden lijue ?
82.	Waer aen soectmen seker die broke ?
83.	Welck sijn die quaetste ende die archste broken ?
84.	Wildij rechte voort een gebroken been rechten ?
85.	Wat suldij doen als eenich let gebroken is met wonden int vlees of vuijter steden ?
86.	Wat salmen doen te beteren die toeuallen als sweeringe, zwellinge ende apostomen ?
87.	Wat consolidatiuen orboort men meest om te consolideerne gebroken beenen ende die ontset sijn ?
88.	In hoe langen tijden sijn die broken geconsolideert ?
89.	Wat salmen doen als die nose is gebroken ?
90.	Wat salmen doen als die kake is gebroken ?
91.	Wat suldij doen als dat kanebeen oft die vorke vander borst is gebroken ?
92.	Wat suldij doen als die ribben sijn gebroken ?
93.	Wat salmen doen als die knopen oft spondilen des ruggebeens sijn vuijt den leden ?
94.	Van dat yemant dat kanebeen is vuyten leden.
95.	Wat salmen doen totten schouderen vuyten lede ende in hoe menige maniren mach gaen vuyter leden ?
96.	Wat salmen doen als dien ellenboge is vuijt haer stede, ende hoe gaet sij vuyter steden

[p. 28]

97.	Wat suldij doen als een let is verwrongen ende niet al ontsteken is ?
98.	Wat suldij doen tot eenige booginge leden, nijet gebroken noch ontset, in moru leden als jonge kindren, kaken, ribben, armen, beenen ?