Lexicon van de jeugdliteratuur

Kinderboekwinkels

door Conny Meijer

De gespecialiseerde kinderboekwinkel bestaat pas betrekkelijk kort. In 1975 werd in Amsterdam de eerste kinderboekwinkel geopend. In 1980 verschenen in Maastricht en Groningen speciale kinderboekwinkels. Nu zijn er in de grote steden meer van deze winkels, vaak getooid met een naam die dicht bij de belevingswereld van het kind ligt, zoals Kiekeboek (Haarlem) of Alice in Wonderland ('s Gravenhage).

Kinderboekwinkels zijn zelfstandige ondernemingen. Elke winkel heeft zijn eigen stijl. Toch bestaan tussen de kinderboekwinkels grote overeenkomsten. Natuurlijk in de eerste plaats de zeer uitgebreide voorraad kinderboeken, die door mensen met een grote interesse voor het kinderboek wordt beheerd. Zij nemen doorgaans de moeite de kinderboeken eerst zelf te lezen, waardoor zij de klant deskundig kunnen adviseren. De eigenaren van de winkels streven ernaar de drempel van hun winkel zo laag mogelijk te houden. Zij doen dit onder andere door hun winkel een zo open mogelijk aanzien te geven. Van buiten kan de toekomstige klant al een indruk krijgen van wat binnen te wachten staat. De inrichting van de winkel is kindvriendelijk. De kasten zijn laag en er wordt een indeling in leeftijdsniveaus gemaakt, wat het zoeken vergemakkelijkt. Vaak zijn er aparte kasten voor speciale onderwerpen, zoals informatieve boeken, kleuterrijmpjes. De boeken worden voor een deel met de voorzijde naar boven uitgestald. Dat gebeurt met nieuwe boeken en de uitgaven die, naar het idee van de verkoper, extra aandacht verdienen. Leeshoekjes geven de gelegenheid een boek rustig in te kijken.

Aan de aankleding van de kinderboekwinkel wordt veel zorg besteed. Er hangen posters van kinderboek-illustratoren, er zijn ansichtkaarten met afbeeldingen uit kinderboeken en er worden vaak leuke kleinigheden verkocht. Als extra attentie wordt per boek een boekenlegger meegegeven. Bij kinderboekwinkel 2 in Amsterdam valt de hijskraan van Pluk van de Petteflet te bewonderen. In de boekwinkel in Groningen is de G.V.R. uit het gelijknamige boek van Roald Dahl levensgroot ‘aanwezig’. Deze boekwinkel heeft bijvoorbeeld naast de kinderboeken een afdeling verantwoord speelgoed.

De kinderboekhandelaren houden

onderling contact en treden soms gezamenlijk naar buiten. Door zich als groep sterk te maken kunnen zij elkaar stimuleren en informeren en hun belangen naar uitgevers zo goed mogelijk verdedigen. Ook bij meer klantgerichte activiteiten treden zij soms gezamenlijk naar buiten. Elke maand adverteren zij bijvoorbeeld in de dagbladen. Zij hebben ook enige jaren geadverteerd met de kinderboeken-top-tien, waarmee zij een tiental kinderboeken extra onder de aandacht van de lezers wilden brengen. Zij houden tentoonstellingen van werk van (bekroonde) illustratoren, nodigen schrijvers uit, geven lezingen voor volwassenen. Tijdens de kinderboekenweek ontwikkelen zij extra activiteiten, vaak met plaatselijke scholen en/of bibliotheken, zoals het houden van tekenwedstrijden, waarbij boeken natuurlijk een grote rol spelen.

Niet alleen voor kinderen is de kinderboekwinkel de aangewezen winkel om een kinderboek te kopen. Een groot deel van de klanten bestaat uit volwassenen: (groot)ouders, leerkrachten, ooms en tantes, die zelf vaak te weinig op de hoogte zijn van de jeugdliteratuur, en in de kinderboekwinkel een deskundig advies hopen te krijgen.

Ondanks de grote inzet van de eigenaren is het moeilijk een winkel met bijna alleen kinderboeken draaiende te houden. Mede door de concurrentie van de grote boekwinkelbedrijven, hebben diverse kinderboekwinkels, zoals in Leeuwarden, Zwolle en Tilburg, de deuren weer gesloten.

Naast de gespecialiseerde kinderboekwinkels zijn in Nederland ook boekwinkels waar een grote eigen ruimte voor kinderboeken is ingericht. Palantir in Enschede is zo'n winkel waar, hoewel er ook andere boeken worden verkocht, het accent sterk op de kinderboeken ligt.

Adressen van kinderboekwinkels in Nederland

Amsterdam: De Kinderboekwinkel, Eerste Bloemdwarsstraat 23.

Amsterdam: Kinderboekwinkel 2, Nieuwezijds Voorburgwal 344.

Arnhem: De Arnhemse kinderboekwinkel, Weverstraat 13.

Eindhoven: De Boekenberg, Kleine Berg 50.

Groningen: Albering kinderboekhandel, Stoeldraaierstraat 42.

's-Gravenhage: Alice in Wonderland, Piet Heinstraat 2.

Haarlem: Kinderboekwinkel Kiekeboek, Gierstraat 6.

Hilversum: Kinderboekwinkel Harlekijntje, Vaartweg 21.

Maastricht: Kinderboekwinkel Yendor, City Centrum ‘Entre Deux’, Preekherengang 3.

Nijmegen: Nijmeegse kinderboekwinkel, Van Broeckhuysenstraat 7.

Utrecht: Utrechtse Kinder- en Jeugdboekhandel, Predikherenstraat 26.

Zutphen: Kinderboekwinkel Het veulen, Rosmolensteeg 2.

Kinderboekwinkels in Vlaanderen

Antwerpen: Junior Bookshop - In de Olifant, Leopoldstraat 45-47.

Boom: De Muis, Leopoldstraat 34.

Gent: Alverman, Kortrijksepoortstraat 150.

Gent: Ilrick, Lange Violettestraat 49.

Hasselt: Poespas, Kapelstraat 38.

Ingelmunster: Winnetoe, Handelsstraat 10.

Kortrijk: Sjaalman, St. Janslaan 5.

Leuven: Infodok, Brabançonnestraat 95A.

Leuven: De Kleine Johannes, Tiensestraat 62.

Mechelen: Greet de Boeck, Keizerstraat 13.

Tielt: Moderna, Kortrijkstraat 29.

Wilsele: Kinderdroom: Aarschotsesteenweg 325A.

Bibliografie

21 Lexicon jeugdliteratuur
oktober 1989