reldoorlog (The Little Fishes), in de eerste eeuw voor Christus tijdens de val van Jeruzalem (The Rider and his Horse), in de Deens-Zweedse oorlog in de 17e eeuw (Dag van de Koningsakker) en ten tijde van Cromwell in Engeland (A Message for Parliament en Cromwell's Boy).
Al deze verhalen gaan over periodes van extreem geweld en gewapend conflict. Haugaard beschrijft de verschrikkingen van deze tijden. Het zijn perioden die in historisch perspectief keerpunten zijn geweest in het geestelijk denken en voelen van de mensen.
De jonge hoofdpersonen zijn allen wezen. Zij missen ouderlijke bescherming en zijn als zodanig overgeleverd aan de genade van de maatschappij. Dit houdt een proef in voor het kind. Het moet zoeken naar zijn eigen identiteit en het moet zijn eigen kracht ontdekken om meer te doen dan slechts te overleven. De lezer ziet dat de hoofdpersoon ondanks het geweld en het lijden toch meedoet en zichzelf ontwikkelt. Volgens Haugaard kan dat de lezer hoop op de toekomst geven en het kan hem tevens leren dat ieder kind op iedere plaats in iedere tijd gelijke waarde heeft.
Dag van de Koningsakker is het enige verhaal waarin zelfs geen volwassen beschermer en mentor van het kind aanwezig is. De volwassenen falen ondanks hun goede bedoelingen. Het verhaal is opgetekend door één van die volwassenen die gefaald heeft. Dag is in het verhaal zeven, acht jaar. De overige verhalen zijn geschreven vanuit het perspectief van de meestal iets oudere hoofdpersoon.
De schrijver benadrukt sterk het individuele in ieder kind, in ieder mens. Hij wil jongeren steunen bij het zoeken naar hun eigen identiteit. Om die reden is hij sterk tegen massaliteratuur: ‘Ik denk dat de grootheid van echte literatuur in tegenstelling tot die boeken die alleen amuseren, inhoudt dat zij ons niet probeert te helpen om te ontsnappen aan onze eenzaamheid, maar helpt die draaglijk te maken.’ ‘Het doel van mijn kunst is mijn lezers uit zichzelf te halen, en als ik daarin slaag, zullen ze terugkeren met wat meer begrip van zichzelf.’
Over het verschil tussen het schrijven voor volwassenen en kinderen zegt Haugaard: ‘Het belangrijkste verschil is dat je beperkter bent in je keuze. Je moet blijven binnen datgene wat een kind kan begrijpen. Je moet weten wat het is om kind te zijn en je moet van kinderen houden. En bij het schrijven voor kinderen moet je nog meer letten op kwaliteit. Ondeugdelijke boeken aansmeren aan mensen die nog niet genoeg levenservaring hebben om de waarheid van wat ze lezen te kunnen beoordelen, is onvergeeflijk.’
Naast historische jeugdboeken schreef hij toneel en gedichten voor volwassenen. Hij is beroemd geworden om zijn Engelse vertaling van de sprookjes van Andersen.