De wereld van Sofie
De veertienjarige Sofie Amundsen krijgt een briefje met de vraag: ‘Wie ben jij?’ en kort daarop een tweede briefje: ‘Waar komt de wereld vandaan?’ De briefjes blijken afkomstig van Alberto Knox, die Sofie een schriftelijke cursus wijsbegeerte aanbiedt.
Sofie neemt de uitdaging aan en zo maakt ze kennis met Griekse filosofen, met wijsgeren uit de Middeleeuwen, de Renaissance en de Verlichting, met Marx, Darwin en Sartre. Ook Shakespeare, Andersen, Roodkapje en Winnie de Poeh komen in de cursus aan bod. Het enige wat je nodig hebt om een goede filosoof te worden, zo leert Sofie, is het vermogen om je te verwonderen. Dit past ze toe op het dagelijks leven en ze stelt zich steeds kritischer op.
De cursus van Sofie begint met enveloppen in de brievenbus, later worden delen van de cursus haar gebracht door de hond Hermes, die blijkt te kunnen praten. Uiteindelijk ontmoet Sofie haar leermeester Alberto Knox.
Intussen gebeuren in haar leven wonderlijke dingen. Sofie krijgt voortdurend post van een majoor bij de VN-troepen in Libanon, gericht aan zijn dochter Hilde, die op dezelfde dag als Sofie vijftien jaar zal worden.
Steeds vaker laat deze majoor van zich horen, op de meest vreemde momenten en plaatsen. Gaandeweg ontdekken Sofie en Alberto dat zij niet meer zijn dan verzinsels van de majoor in Libanon. Die laat hen een rol spelen in het boek dat hij voor Hilde schrijft, voor haar vijftiende verjaardag. Daar nemen ze geen genoegen mee en ze proberen te ontsnappen uit zijn verhaal.
De wereld van Sofie is dus niet alleen een inleiding in de geschiedenis van de filosofie, maar ook een detective. Wie is Hilde en welke rol speelt haar vader? Dit gegeven geeft het boek spanning. Als lezer wil je weten waar het verhaal naartoe gaat. Tegelijkertijd daagt het uit om na te denken over existentiële vragen: als Sofie een verzinsel is van een majoor, en die is een verzinsel van de schrijver, is de schrijver dan misschien ook een verzinsel? Besta ik zelf wel echt?
Gaarder is een pedagoog. Met zijn boek wil hij de filosofie op een begrijpelijke manier introduceren. In de figuur van Alberto Knox haalt hij een didactische trukendoos te voorschijn. Om alles aan Sofie duidelijk te maken, plaatst Alberto de filosofische historische informatie in een begrijpelijke context en geeft heldere vergelijkingen. De mythologische god Thor gedraagt zich bijvoorbeeld als een James Bond en de atoomleer van Democrites legt hij uit met behulp van legosteentjes.
Op zo'n manier was de geschiedenis van de filosofie nog niet eerder beschreven, en De wereld van Sofie blijkt in een behoefte te voorzien.
Het boek is verfilmd, bewerkt tot een musical, er is een werkboek over en een soort dagboek: ‘Sophie's world
Auteursrechtelijk beschermd
