Lexicon van de jeugdliteratuur

Judy Blume

door Marleen Wijma

Geboren 12 februari 1938 in Elizabeth, New Jersey, Amerika. Ze studeerde aan de New York University B.A. In 1959 trouwde ze John Blume. Een zoon en een dochter werden geboren. Ze is gescheiden en woont in het noorden van New Mexico. Met schrijven is ze serieus begonnen toen haar kinderen naar school gingen. Na een moeizame aanloopperiode kwam de doorbraak met Are you there, God? It's me, Margaret (1970).

Werk

De hoofdpersonen in haar verhalen hebben geen materiële zorgen. Ze wonen in buitensteden aan de oostkust van de Verenigde Staten. Het is de plaats en het milieu waarin Judy Blume zelf is opgegroeid. Haar meeste verhalen zijn geschreven in de ik-vorm. De wijze waarop de ‘ik’ met enige verbazing en ergernis de wereld om zich heen ervaart, wordt nauwkeurig beschreven. De humor van de intelligente en bescheiden ‘ik’ relativeert en zorgt voor een lichtvoetig effect.

In Amerika wordt Judy Blume vooral geprezen omdat ze één van de eerste jeugdauteurs is geweest die open en eerlijk over seksuele problemen van pubers heeft geschreven. ‘I get very angry at adults who tell me that they want to protect their children from the real world, because that's just an excuse to avoid the issues. I try to be honest in my books. I think all people young and old, want to know that others share their feelings. That no matter what, they're not alone.’ Als voorbeeld van seksueel realisme wordt vooral Forever genoemd. In detail wordt het seksueel contact tussen een jongen en een meisje van 18 beschreven: mooi maar zonder romantisering. De nadruk wordt gelegd op het vergankelijke van iets wat je eeuwigdurend achtte. Als verhaal is het niet sterk. De hoofdpersonen missen een eigen karakter. Ze zijn exemplarisch. Het verhaal is doorspekt met voorlichtingswijsheid. De titel van de Nederlandse versie Wil ik wel met jou? is gezien het hoofdthema slecht gekozen. De vertaling is opvallend slecht.

Het vooropstellen van niet-literaire bedoelingen heeft ook haar verhaal Deenie (niet vertaald) over een meisje dat een rughouder moet dragen om vergroeiing te voorkomen, tot ‘an orthopedist's guide for patients’ gemaakt.

Haar verhalen voor jonge kinderen worden vooral gedragen door de humor. Het zijn veelal een serie grappige momentopnamen zonder spanningsopbouw en niet altijd geloofwaardig.

De verhalen van Judy Blume lezen

erg vlot. Ze heeft een directe, levendige stijl. Korte zinnen, weinig moeilijke woorden en weinig cliché's. Haar tienerboeken slaan in Nederland ook goed aan.

Bent u daar, God? Ik ben 't, Margaret. ‘Margeret's popularity has proved to me that while life-styles and goals are constantly changing, feelings remain the same. And that's what I like to write about - feelings.’ De 12-jarige Margaret is op weg volwassen te worden. De herkenbaarheid van haar gevoelens en de grappige verteltrant waarmee Margaret zich richt tot leeftijdgenootjes, doen de Nederlandse lezers heenstappen over de typisch Amerikaanse couleur locale.

Dat pestgeld is eenzelfde soort verhaal als Margaret met een jongen in de hoofdrol. Judy Blume toont dat ze zich goed in kan leven in tienergedachten en -gevoelens en dat ze dat over kan brengen in vlot geschreven verhalen.

Bibliografie

Lexicon jeugdliteratuur
september 1982