Lexicon van de jeugdliteratuur

[pagina 1]

Adri Alindo

door Richard van Schoonderwoerd

Adri Alindo werd als Adriana Palingdood op 2 augustus 1905 in Rotterdam geboren als jongste meisje in een eenvoudig gezin met zes kinderen. Haar ouders waren gereformeerd, maar zij kreeg een vrije opvoeding thuis. Als kind volgde ze balletlessen en deed ze aan paardrijden. Al vroeg bleek dat zij aanleg had voor tekenen. Ze kreeg tekenles op avondscholen en volgde de Academie te Rotterdam. Daar ontmoette ze haar latere echtgenoot Rudolf J.J. Buchner, een Oostenrijker. Ze trouwden in 1931 en vertrokken zeven jaar later naar Wenen. Na de oorlog ging ze regelmatig voor enkele maanden naar Nederland, waar zij zich bezighield met haar illustratiewerk. Naast illustratrice was ze vrij kunstenares. In 1962 overleed haar man. Zij stierf in 2001 op 95-jarige leeftijd in Wenen.

Werk

Adri Palingdood begon in 1925 met het illustreren van kinderboeken. Uit haar minder prettige achternaam verwijderde zij enkele letters zodat een zonnig pseudoniem ontstond: Adri Alindo. Veel van haar illustraties werden voortaan voorzien van twee aan elkaar geplakte A's. Tot de Tweede Wereldoorlog illustreerde zij voor uitgevers als Van Goor, De Haan, Noordhoff, Kluitman, Bosch & Keuning en Meinema. Later, toen zij in Oostenrijk was gaan wonen, verzorgde ze alleen nog illustraties voor de Delftse uitgever Meinema. Daarnaast werkte ze mee aan diverse tijdschriften, zoals De jonge vrouw, Vrouwenpost, Zonneschijn, Kiekeboe en Moeder.

Haar eerste illustraties maakte Adri Alindo in opdracht van uitgeverij Van Goor voor Het wonderplantje van Riek Poutsma en voor een verhalenbundel van Jaqueline Bles voor kinderen van 6-9 jaar: Mimosa. Voor dezelfde uitgever illustreerde zij werk van S.M. Bouman-van Tertholen, voornamelijk auteur van prentenboeken met versjes,

[pagina 2]

waarbij Adri verfijnde tekeningen maakte. De boekjes hadden een oblong formaat en droegen titels als Dat liep goed af, De verjaardag van kleine Kootje, Uit varen. Ze beschrijven alledaagse belevenissen uit de kinderwereld.

Voor Van Goor illustreerde Adri Alindo ook meisjesboeken van onder meer Agatha Snellen, Henriëtte Prins en Marie Leopold. In 1927 maakte zij de tekeningen bij een door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen uitgegeven boekje over de opvoeding van het kind, Tot geluk geboren, geschreven door J. Riemens-Reurslag. Dit boekje toont al duidelijk de artisticiteit van de jonge illustratrice, zowel in de frêle kinderprofieltjes als in de grotere bladversieringen.

De schrijfster S.M. Bouman-van Tertholen introduceerde haar bij uitgeverij Noordhoff in Groningen. Daar maakte zij tekeningen bij een aantal door Noordhoff uitgegeven zangbundels, samengesteld door Bouman-Tertholen. Van de daarin opgenomen illustraties, vaak met steunkleur, zijn er enkele paginagroot. Ze behoren tot het beste werk van Adri Alindo. Bekende titels zijn Zing en speel me maar en Sinterklaas. Ook versjes van Jan H. de Groot, onder de titel Zomerzon eveneens uitgegeven door Noordhoff, werden van paginagrote tekeningen voorzien.

[pagina 3]

In 1929 maakte Adri Alindo haar eerste illustraties voor uitgeverij Kluitman in Alkmaar voor De wonderdrank door S. Gruys-Kruseman. Ook titels van Truida Kok, P.A.E. Oosterhoff en Ella Vemor werden door haar van tekeningen voorzien. Voor uitgeverij Bosch & Keuning te Baarn maakte zij illustraties voor boeken van Jo Kalmijn-Spierenburg, S. Franke en Frouck van der Hooning.

In 1931 vroeg De Erven de Wed. J. van Nelle haar een van haar uitgaven voor de jeugd, De club uit Rustoord van B. van Huët, te illustreren. Op de voorplaat van dit boekje zitten twee jongens - kniekousen, pet, pleisters op de knie - rustig te praten in het gras, op de achtergrond een compleet verlaten bos. Alindo tekende met dit eenvoudige plaatje een voor het jongensboek uit de jaren dertig klassieke prent.

De meeste kinderboeken illustreerde zij voor Meinema te Delft, vanaf de jaren dertig een belangrijke uitgever van zondagsschoolboekjes, die met Kerst aan de kinderen werden uitgereikt. De inhoud bestond veelal uit een vrij vroom verhaaltje waarin bekering en zondebesef een grote rol speelden. Haar eerste illustraties voor Meinema maakte zij in 1929 voor een herdruk van Om een gestolen zoutvaatje van Johanna Breevoort. Het was het begin van een bijna veertig jaar durende samenwerking tussen de illustratrice en de uitgever. Min of meer bekende schrijvers van wie zij werk illustreerde zijn Aart Romijn, Betty van der Plaats, M. van Hilst en J.M. Westerbrink-Wirtz.

De tekeningen van Adri Alindo zijn gemaakt in een losse artistieke stijl. Boekjes met op de band een feestelijk of intiem tafereel, een meisjesboek met een zwierig, kleurig en modieus gekleed dametje voorop. Ze tekende kinderen zoals ze zijn, altijd in beweging, ook als ze stilzitten zwaait er nog wel ergens een beentje. Kleuters en baby's met bolle gezichtjes, kinderen in de schoolleeftijd met uitwaaierende plooirokjes, een springtouw achter zich aanslepend. Pubermeisjes, in die tijd ‘bakvissen’ genoemd, met lange benen, zwaaiende haren en vlechten naar de mode van die tijd, giechelend, soms slap van het lachen. Of alleen, hand onder de kin en starend in de verte.

Waardering

De tekeningen van Adri Alindo hebben een vrouwelijke benadering en stijl. Zij illustreerde ook jongensboeken, maar meisjesboeken voeren de boventoon. Hoewel veel van de tekeningen ‘om den brode’ zijn gemaakt, behield zij, op een enkele uitzondering na, een constante kwaliteit in haar tekenwerk.

Bibliografie

Keuze uit de door Adri Alindo geïllustreerde boeken

Marie Leopold, Bob's groote dag. Gouda, Van Goor, 1927.

[pagina 4]

S. Gruys-Kruseman, De wonderdrank. Alkmaar, Kluitman, 1929.

P.A.E. Oosterhoff, Majesteitje. Alkmaar, Kluitman, 1929.

B. van Huet, De club uit Rustoord. Rotterdam, Van Nelle, 1931.

Frieda van Felden, Nan's zonnige zomer. Delft, Meinema, 1932.

Frouck van der Hooning, De Ten Bruggecate's. Baarn, Bosch & Keuning, 1933.

M. van Hilst, De Uiver, Frits Ruyver en een nikkelen stuiver. Delft, Meinema, 1934.

Betty van der Plaats, De eerste halte. Delft, Meinema, 1934.

S. Franke, Vrolijke versjes van 't Artis-volkje. Baarn, Bosch & Keuning, 1938.

Aart Romijn, Marietje heeft het moeilijk. Delft, Meinema, 1941.

Rie Smaal-Meeldijk Zilvervosje. Delft, Meinema, 1949.

Gerda van Eijsden, Ver van het heidehuis. Delft, Meinema, 1959.

Over Adri Alindo

Richard van Schoonderwoerd: Wie is Adri Alindo? Op zoek naar een verdwenen illustratrice! In: Ouwe Bram leeft nog!, nr. 19/20, najaar 2000.

62 Lexicon jeugdliteratuur
juni 2003