Brieven 1888-1961

[p. 509]

Aan H. Kuijper¹

‘Clos du Hérisson’

Chemin des Fours-à-Chaux

(Les Routes)

toulon, 28 mei 1948

Geachte Heer Kuyper,

In stryd met het algemeen-gangbare sprookje, vindt de Deugd nièt altyd haar belooning hier beneden. Maar de logica komt er, blykbaar, wèl een enkelen keer tot haar recht. A preuve Uw... hoe zal ik het zeggen? Uw afzwering van de Sociaal-Democratie, door U, tot myn voldoening, toegeschreven aan de logica van myn vertoogen tegen deze platte, vreugdelooze ‘gelykheids-slaverny’, die, onvermydelykerwyze mòest leiden tot het communisme: ‘kannibaalsche gelykheids-bestialiteit’. Mocht het my ook gelukt zyn U afkeerig te maken van de democratie-tout court en tot een voorstander van de monarchie - de slinger in het uurwerk en de verkieslykste, althans de minst verwèrpelyke vorm van regeering zoolang de menschen nog geen engelen zyn geworden, die het zonder gezag-van-boven kunnen doen! - dan zou ik dat met satisfactie vernemen. U zoudt, trouwens, de éérste noch de éénige zyn, dien ik, in den loop van een nu ruim zestig-jarige, schriftuurlyke practyk, met succes van de demokratzige staat heb gelicht.

En laat my U nu, ook namens myn vrouw, wèl zeer bedanken voor uw aardige ‘attentie’, in den vorm van een zending victualiën: Boter, kaas, koffi, suiker, plus chocolade-bonbons en egyptische cigaretten, een en ander in onberispelyke staat in ons bezit gekomen.

Iets ànders: heeft men u, by de verzending van het pakket per K.L.M., een reçu gegeven voor den duur door U betaalden vracht-prys Amsterdam-Toulon, via Nice? Zoudt U my dit dan willen toezenden? Men heeft my hier nl. - zie bygaand Bulletin d'Expédition - 320 francs laten betalen, waarvan 170 frs. voor het vervoer Nice-Toulon. In het bezit van Uw reçu zou ik restitutie kunnen eischen van het door my gestorte bedrag. Hebt u, eventueel, géén reçu, dan tant pis! Maak my in géén geval dit bedrag over! Ik zou dit verdrietig vinden! Maar wilt U my, by gelegenheid, eens een paar hollandsche kranten sturen, als daar iets interessants in staat, of een lezenswaardig tydschrift, dan zoudt U my verplichten.

1 Hendricus (Henk) Kuijper (1912-1983) bezocht na de rooms-katholieke jongensschool de grafische school in zijn geboorteplaats Haarlem. In 1926 trad hij in dienst van de firma Van Olphen als leerling-steendrukker. Vervolgens werd hij blikdrukker bij een blikfabriek te Zaandam. Kuijper was socialist en actief in de grafische vakbond. Hij trouwde in 1937 met Christina van den Merkenhof. Aan het eind van de jaren dertig werd hij werkeloos. Kuijper en zijn vrouw ontwikkelden zichzelf door veel te lezen ‘met de voeten tegen de potkachel tot drie uur 's nachts’. In 1940 kreeg hij een baan bij de veiligheidsinspectie. Tijdens de oorlog kocht hij Cohens Uitingen van een reactionnair.
Na de oorlog verliet hij de veiligheidsinspectie en werd hij vertegenwoordiger van een drukinktenfabriek. Een poging om op grond van zijn lectuur van Uitingen Cohen in Montmartre op te zoeken was tot mislukken gedoemd. Via Henri Wiessing kreeg hij Cohens adres in Toulon. Vanaf 1948 volgden jaren van intensieve vriendschap met Alexander en Kaya Cohen, die tot aan Cohens dood voortduurde. Kuijper beheerde het Alexander Cohen-fonds, dat voor voedselhulp en andere steun zorgde. Door de jaren heen bemiddelde Henk Kuijper bij de publikatie van Cohens artikelen en boeken.
Christina Maria (Stijn) van den Merkenhof (*1918) moest na de vroege dood van haar vader op twaalfjarige leeftijd bij een familie op een moeilijk kind gaan passen. Met veertien jaar (in 1932) ging zij op de bankbiljettenafdeling van Joh. Enschedé en Zoonen te Haarlem werken, 's Avonds volgde ze de mulo.
Op haar zestiende jaar leerde zij in de Nederlandse litho-, foto- en chemigrafenbond Henk Kuijper kennen. Na een arbeidsconflict bij Joh. Enschedé werkte ze bij een winkelbedrijf van de Coòperatie (waar ontslag volgde wegens haar protest tegen onhygiënische toestanden) en bij een middenstandsfamilie in de huishouding. Na haar huwelijk in 1937 met Henk Kuijper hield zij op met werken. Zij nam schilderlessen bij de Haarlemse schilder H.F. Boot en later op de kunstacademie in Rotterdam. Haar foto's van Cohen zijn studies van zijn humor, charme en ijdelheid.

[p. 510]

Met, nogmaals, myn dank voor Uw zending en een stevige poignée de mains,

t.à.v.

Alexandre Cohen