Brieven 1888-1961
(1997)–Alexander Cohen– Auteursrechtelijk beschermdAan M. Douwes Dekker-Hamminck SchepelParis, le 2 août 1900Ga naar eindnoot1 8 rue Berthe
Beste mevrouw,
Wat vind ik het verdrietig u in zoo lang niet te hebben geschreven, vooral omdat jy altyd zoo gauw antwoordt. Maar 't is myn schuld niet. Wy hebben een vriend uit Holland over, - die artiest waarvan ik je laatst sprak - en die neemt natuurlyk zoowat al myn vryen tyd in beslag. En myn niet-vryen tyd besteed ik aan allemaal werk waarvan 3/4 my niet bevalt. Daar is nog iets dat me onplezierig stemt. Ik had gedacht - neen wist zeker dat je by ons in huis een kamer zoudt kunnen bewonen zoolang je hier was. Maar nu is dat weer mis, want de bewoonster van die kamer krijgt zelve lui over: provincielui en kinderen etc. etc. tegen den tyd dat je hier komt. Ik zal dus een andere kamer voor je zoeken. Maar ik vind het erg onprettig dat je nu niet in ons huis komt wonen. Nog iets: onze Haagsche vriendGa naar eindnoot2 kwam een week later dan hy dacht te zullen komen, doordat zyn vacantie later begon, en hy wil zoo lang mogelyk profiteeren van zyn voor één maand geldige retourkaart. Vind je 't nu goed - en doenlyk - een week later te komen dan je oorspronkelyk dacht. N.l. den 28en in plaats v/d 21 augustus? O, ik vergat | |
[pagina 258]
| |
je daar iets te zeggen byna, iets heel belangryks. Neem je retourkaart by Cook and Son, dan is die geldig voor een maand (in plaats van voor anders 8 dagen). De prys van een billet heen en terug voor één maand 2e klas is 28.51 n.c.Ga naar voetnoot* d.i. veel goedkooper dan aan 't station. Er is een bureau van Cook te Amsterdam. Je moet vragen een rondreisbillet naar Parys, geldig voor één maand. Je krygt voor de heenreis een besproken plaats. Geef my tydig dag en uur van aankomst (Gare du Nord) hier aan. Ik zal heel bly zyn als je er bent en ik hoop maar niet te veel werk te hebben tegen dien tyd. Ja, behalve thee wilde ik graag dat je meebracht een pond... tabak, shag voor cigaretten, héél lichte. Ik geloof dat zoo'n pond een cent of 80, 90 kost. En hier is de prys van de goedkoopste tabak 12.50 fr. 't kilo, d.i. ruim 3 gulden 't pond. - Dan wilde ik ook graag dat je voor myn vrouw - d.i. te zeggen voor my maar ik geef ze dan aan haar op haar a.s. verjaardag - een paar sarongs meebracht. Die kan je krijgen by SinkelGa naar eindnoot3 en ook geloof ik by Bröning of Mürer of hoe die lui heeten. Ze kosten 1.75 n.c. à 2.50 per stuk en ik had graag een stuk of vier van verschillende kleuren en dessins. Ja, maar hoe nu die dessins en kleuren te kiezen? Géén helle kleuren of schreeuwerige bloemen natuurlyk. Liefst met vogels en onmogelyke gedierten er op. Maar je moet ze goed nazien en een voor een tegen 't licht houden, want vaak zyn ze verbrand door de verf; vlak by de scherpe lynen van de kapalla'sGa naar eindnoot4 langs. Donkerrood, bruin of gestreept, met vogels en vlinders. Niet meer dan vier. Vind je 't niet indiscreet dat ik zoo inga op je vraag of ik soms nog iets anders hebben wil dan thee? Neen, hè? - Ik heb gisteren juist de laatste hand gelegd aan een mooie javaansche legendeGa naar eindnoot5 (de mythologische verklaring van 't ontstaan van een zekeren bergtop in het Tenggersche) en ik heb er mooie plaatselyke photographien by. Ik dacht vast en zeker dat in een illustratie onder dak te kunnen brengen en er geld genoeg voor te krygen om myn arme vrouwtje die van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, dag aan dag, maand in maand uit, een poos vacantie te kunnen bezorgen. En nu mislukte myn eerste poging al, en ben ik zóó zóó verdrietig. Ik had me daar zoo op gespitzt en er zooveel werk van gemaakt, 't Dingetje heeft me wel veertien dagen inspannende arbeid gekost: 't naslaan van een stapel boeken over Indië in de bibliotheek, indo-etymologische recherches, botaniek etc. etc., omdat ik 't zoo juist en zoo mooi en zoo volmaakt mogelyk wou hebben, en 't is ook zoo mooi geworden dat ik er zelf puur verliefd op ben. En nu dat | |
[pagina 259]
| |
alles misschien voor niets. En 't ergste is die in 't water gevallen vacantie. Ik zal 't nu ergens anders probeeren geplaatst te krygen, maar ik scheur 't liever in duizend stukken of gooi 't het vuur in dan dat voor een schand-betaling af te staan. 't Is driehonderd franc waard met de photos en 'k erger me een ongeluk als dat nu mis loopt. - Geen prettige brief vandaag, niet waar? Ik wilde hem eerst verscheuren maar ik zou nu toch geen prettiger kunnen schryven en de eerste dagen misschien ook niet en dan zou ik je nog langer moeten laten wachten en dat wil ik niet te minder omdat we die joden-polemiek gehad hebben en ik voor niets ter wereld wil dat je denkt dat ik daarover ontstemd ben. - Je zult wel moeite hebben ditmaal om uit myn gekrabbel wys te worden. Myn geschryf reflecteert altyd myn gemoedstoestand en vandaag ben ik wat hoekig gestemd. - Multatuli komt in October uit - Zoodra myn hoofd wat beter staat naar inspannend werk - corrigeeren kost my altyd heel veel moeite omdat ik erg méticuleus ben daarmee - maak ik de correctie af. Ik ben niet tevreden met myn préface. Ik heb heelemaal geen analytische talenten, moet je weten. Ik ben een démolisseur van aanleg, een houthakker in 't vooroordeelen-woud. Maar mooie levende boomen laat ik eerbiediglyk ongerept. Ik zou er de byl niet in kùnnen slaan. Ik kan slecht zien dat iemand een tak afbreekt of een bloem uitrukt. Toch doe ik 't zelf wel eens. Maar niet met genoegen. Ik heb me zelf wel eens betrapt dat ik 't hoofd afwendde terwyl ik een bloem plukte. Ik denk altyd dat het zoo'n bloem zeer doet, en my doet het pyn par ricochet. - Nu, ik weet niets meer, ten minste niets prettigs. En verdrietigs is niet noodig, vin je niet. Schryf my gauw weer veel gauwer dan ik ditmaal deed. Je brieven doen my altyd plezier. Heel hartelyk gegroet van ons beiden t.t.
Alexander Cohen
Wil je me de ‘Vrije Socialist’ eens sturen? Ik zou graag eens lezen wat Nieuwenhuis over Koning Humbert van Italië zegt.Ga naar eindnoot6 't Zal wel goed zyn, denk ik. Schryven wil ik niet over dat onderwerp. We spreken er wel over. Nogmaals hartelyk je A.C. |
|