Eiland van geluk

[p. 12]

Tweede hoofdstuk.

‘Jules, als je nog van die kastanjes wil: je bedient je maar hoor! Ja, ik zeg maar Jules, omdat we hier niet meneeren, en mevrouwen; dat is te lastig. Ik heet ook maar Errina. - Kende je de andere lui hier al van vroeger?’

‘Ja,’ zei de blonde jongen, nog een beetje verlegen. ‘Free kende ik van naam; bij de Debrits hoorde ik over hem praten; en Bolivare's werk had ik gezien op de tentoonstelling in Bazel...’

‘Zeg maar Albrecht. Die achternamen is ook niks. En hier Leo?’

‘Nee,’ lachte Jules, ‘die kende ik heelemaal niet.’

Leo deed diep verontwaardigd. ‘Maar meneerrr... meneer Höpfner. Mijn naaktstudie, mijn landschappen, mijn stillevens! Hoe is het mo-ge-lik...!’

‘Ik wil nog wat van die aardappels hebben,’ norste Albrecht.

‘Hier jongen.’

‘Maar Jules,’ begon Errina weer. ‘Hoe hoorde je eigenlik dat er hier een plaats open was bij de parasieten?’

‘Door Debrit in Lausanne ook weer. En die wist het van meneer Weckerlin zelf.’

[p. 13]

‘Wij hadden Hermann Ganz hier willen hebben, de auteur van “Morgen”, zei Leo.

‘Wat hoef je dat nou te zeggen, wat doet dat er nou toe,’ vinnigde Errina zachtjes.

‘Wat? Is dat soms een geheim? Jules kan toch zó wel snappen, dat we hèm niet wouen. We kenden de heele Jules niet!’

‘Nou ja...’

‘Zag je er niet tegen op om hier naar toe te gaan?’

‘Hoezo?’ lachte Jules verbaasd.

‘Nou...’ hernam Leo, ‘het zal je hier niet meevallen, 'n Sigaret? O nee, Errina geeft nog 'n dessert vandaag; geweldige royaliteit, - allemaal ter eere van jouw sonnetten. Het valt natuurlik niet mee hier. Dat lijkt verdomd mooi, rein, onbaatzuchtig en zo. Twee rijke patsers hè, zo als des Voeux en Weckerlin stichten hier uit louter liefde voor de kunst een asyl waar drie of vier veelbelovende artiesten onbezorgd zich kunnen wijden aan... heet dat niet allemaal zo? Nou, dat is prachtig, dat is mooi, dat is nobel; zalig voor mijn part. Maar dat draait natuurlik neer op verrottigheid, op absolute slavernij. Ze zeggen dat de maatschappij niet deugt, - ik heb dat nooit gevonden. Ik heb geen

[p. 14]

geld om er in te leven; wat ik had, heb ik opgemaakt. Maar hier aan onze samenleving, aan deze van-god-verlaten villa Errina deugt geen bliksem! Niks, versta-je? Het is door en dóór voos en verrot. En dat zit 'm niet in de mensen, want Tschudi in wiens plaats jij gekomen bent, was 'n model-kerel en toch is-t-ie ten onder gegaan. Albrecht heeft 'n hart van goud...’

‘Spreek maar voor jezelf, en laat mij er buiten.’

‘Free en Errina zijn brave zielen. En ik doe geen schepsel kwaad, als ze me maar niet tergen. En toch... ten onder gaan we, allemaal, onvermijdelik. Dat ligt aan het systeem, aan de hele stommiteit van het geval. Snap je dat?’

‘Hoe wil die dat nu al snappen?’ riep Free.

‘D'r valt niks te snappen. Het is allemaal nonsens,’ bitste Errina.

‘Ja, jij verdedigt des Voeux en Weckerlin natuurlik. Die mensen zijn niet te verdedigen, lieve Errina. 't Zijn ezels. Goeie, goedhartige ezels voor mijn part. Maar ezels. En daartegen moet je enkel maar zeggen: Ezeltje strek je. Daarvoor zijn ze op de wereld.’

Het betoog sleepte Jules mede. ‘Waarom

[p. 15]

schilder je ze niet uit in die houding, zeg. Levensgroot en ze dan hier in de eetkamer hangen!’

‘Wat zou des Voeux daarvan zeggen, Free?’

Free stond van tafel op, haalde een oude lorgnet uit zijn zak, zette die op z'n neus, kneep z'n oogen daarachter dicht als iemand die kippig is, deed als een oude fijnproever, die een schilderij bewondert.

‘Aardig,’ bromde hij - met des Voeux' stem. ‘Aardig en tevens eigenaardig, 'n Beetje aan de kubistiese kant, hè? Maar dat mag ik wel. Dat kan de aanloop zijn tot meer stijleenheid. Aardig, heel aardig.’

Zelfs Albrecht, de stuggemoest meelachen.

‘Ken je des Voeux?’ vroeg Errina; en toen Jules van nee knikte: ‘'t Is 'm precies. Free doet 'm prachtig na.’

Toen Free weer aan tafel zat en zich aan Errina's citroenvla te goed deed, ging Leo door met beweren.

‘Het systeem, - daar drááit de kwestie om. Het deugt niet. Absoluut fout. Je moet geen artiesten opfokken. Je moet ze eenvoudig laten verrekken. Dan komt er veel meer van terecht. Neem mij nu bijvoorbeeld. Denkt iemand dat er iets van mij terecht komt, nu ik hier in de broeikas zit, een

[p. 16]

broeikas waar 't bovendien tocht als de hel; dat komt er nog bij. Errina, doe de balkondeur 's dicht.’

‘Ja, ik ben je keukenmeid.’

‘Maar jongen, als ze jou maar lieten zwemmen kwam er immers ook niks van je terecht,’ zei Free.

‘Nou jà, dat is 'n mop, een boutade!’

‘Haha,’ schamperde Albrecht in zijn hoek.

‘Op geen enkele manier komt er van jou wat terecht,’ lachte Free en met een lichte nabootsing van Leo's geaffekteerde beweertrant: ‘En dat zit 'm niet aan 't systeem, - maar aan den mens. Aan den Mens met een hoofdletter M.’

‘Hè god Leo, neem nou niet zoo veel van die vla. Je ziet toch dat Jules nog hebben moet,’ bitste Errina.

‘Jeugdige Jules, je maakt al veroveringen. Merk je 't?’

‘Maak 't maar gerust op, Jules: ik hou altijd nog wat achter. Want hoe meer je ze voorzet, hoe meer ze vreten.’

‘Fi donc! Wat 'n woord,’ klaagde Leo met een hoog stemmetje. ‘Wat moet die Jules wel denken van Parasitenheim...’

‘Jules zal denken, dat het hier een groot gekkenhuis is. En als-t-ie dat denkt heeft-ie gelijk.’

[p. 17]

‘Denk je dat Jules?’ vroeg Free.

Die wat onthutst: ‘Nou... niet direkt.’

‘Het systeem...’ begon Leo weer tegen Jules.

‘Hou nou op met je systeem’, snauwde Errina. ‘Wat er hier voor beroerds is, zal Jules zèlf wel zien.’

‘Niet kankeren,’ quasi-suste Free, met de duivelse bijbedoeling het vuur nog wat aan te porren.

‘Je erkent dus dat er beroerds is!’

‘De heele wereld is beroerd. Maar gaan jullie nou naar het balkon, dan kan ik hier afruimen.’

Albrecht stond op, liep de kamer uit naar zijn atelier. De anderen slenterden naar het balkon.

Eentonig avondgelui van de simpele stenen dorptorens vulde het dal. Dan bimbamde de klok van Ronco een paar malen, dan antwoordde de klok van de overkant van het meer; eindelik uit de verte die van Brissago, dat lag rood-van-goud in de avondzon tegen de helling. Heel het lange, lange Lago Maggiore met de twee eilandjes brokkelig er midden-in, was al in lichte nachtschaduw gedompeld; ook de dorpjes nederig aan de rand van het meer. Maar hoger strekte zich over de

[p. 18]

zware hellingen de zachte horizontale schaduwlijn, waarboven een goud-rode zon nog zijn late stralen gaf: de aardkorst van de berghellingen ging omhoog als een warme paarsgouden heiglooiing: tot waar, heel hoog de sneeuw kil tegen de blauwe hemel blonk. Die sneeuwtoppen werden glorieus heel ver links, boven Locarno: daar sloegen de rosse vonken eraf als in de smidse van een vreemden ijsgod.

‘Prachtig is dat,’ zei Jules zachtjes. Free knikte. ‘Ga daar maar zitten, dat is mijn stoel die met die gebatikte kussens. Doe 't maar gerust, - ik ga toch zo weg: naar beneden om de post te halen.’

‘Zie je,’ zei Leo, toen ze op het balkon samen waren, ‘je vindt het hier natuurlijk mooi en prachtig. Het ‘heerlijke Lago Maggiore,’ - enfin, we kennen dat. Misschien lang in de dalles gezeten daar in Genève...?’ Jules knikte toestemmend. ‘Nou, dan vindt je 't hier de eerste tijd natuurlijk fijn! Maar goeie-god, - als je eerst eens 'n half jaartje verder bent.’

‘Jullie doen wel je best om 't me hier zo zwart mogelik voor te stellen. Na al wat ik aan tafel heb gehoord stel ik het me zowat voor als de gevangenis.’

Leo had zijn pijp weer opgestoken en

[p. 19]

dampte, turend naar de rode zon, die als een grote vader nog wat solde met de kleine wolken voor 't naar bed gaan.

‘Ach, je hebt eigenlik gelijk,’ zuchtte hij gewichtig. ‘Het is beter niets vooruit te horen en zèlf maar te beleven. Maar die Errina maakt iemand gek en aan Albrecht heb je niets; dat is eenvoudig 'n Bolsjewik. Schiet over Free die met iedereen mee praat en waar je dus onmogelik ruzie mee kan krijgen. - En sinds vandaag: jij.’

‘Hoe was Tschudi?’

‘Tschudi, tja... wel 'n vent waar wat bij zat en waar je mee kon praten. Maar 'n walgelike kankeraar, zie je. Eeuwig schimpen op al wat er hier was. En wat roddelen betreft deed-ie zelfs voor... is daar iemand?’ Jules knikte stiekum-toestemmend. Errina was de kamer binnengekomen.

‘Als Jules nou even meegaat, kan die z'n kamer zien en zal ik hem de boel zo'n beetje wijzen.’

In de holle stenen gang van het lichtgebouwde huisje, klonk Errina's stem nog scherper dan anders. ‘De trap op; het is boven, naast die van Leo. Beneden heb ik mijn kamer en dan is er het grote atelier van Albrecht natuurlik. 't Hele huisje heeft maar zes kamers, hè?’ Zij sjouwde de trap

[p. 20]

op en nu pas zag Jules hoe verwelkt ze er uit zag.

‘Asjeblieft. 't Is klein: maar toch een mooie kamer, uitzicht op het meer.’ Ze zei het op den toon van een pensionhoudster. ‘Stenen muren natuurlik: maar dat weet je nou eenmaal hier. En het is best gezellig te maken.’

‘'t Is heel aardig!’

‘Och wel ja, 't is allemaal zo beroerd niet. Al die flauwe kul van Leo.’ Opeens sloeg ze een fluistertoon aan. ‘Hij en Tschudi hebben 't hier verpest met hun geroddel en hun lamme humeur.’

‘Die kast kan ik gebruiken en die kapstokken?’

‘Alles. 't Schrijfbureau natuurlik ook.’

Plotseling Free's stem door het trappengat:

‘Een brief voor de heer Jules Höpfner.’

‘Anders niks?’ riep Errina terug.

‘Enkel de krant.’