|
| |
| |
| |
XX.
Twee verachtelyke Wezens.
Wy zullen ons hier niet ophouden met in het lang en breed te beschryven alles wat er in de veroverde stad omging, en alle de ongehoorde baldadigheden die door de soldaten van den vraekzuchtigen graef gepleegd wierden, aen te halen. Indien ooyt het lot eener stad, ten tyde der middel-eeuwen, te betreuren was, zekerlyk was het dan, wanneer de stad overwonnen wierd, en enkelyk overwonnen na zulken langdurigen en hardnekkigen wederstand gelyk dezen, van welken wy gepoogd hebben een denkbeeld te geven. Geen wonder dus dat het overschot van het graeflyk leger geenen toom aen zyne brooddronkenheyd en geen eynde aen zyne buytenspoorigheden kon stellen; te meer, daer de krygs- en regeltucht alsdan niet wierd nagekomen, gelyk zy het in de negentiende eeuw is. Den graef, zoo men beweerde, had wel geene plundering toegelaten; maer, ofschoon niet algemeen, wierd zy niet
| |
| |
min in het bezonder gepleegd door de krygsmannen van Guido, die zich niet te vreden hielden de borgers te rantsoeneren, maer hun ook ontnamen het geen hun onder de hand viel.
Na veelsoortige maetregelen van voorzorg genomen en sterke wachten overal te hebben uytgesteld, begaf Guido zich naer zyn kasteel, en liet het bevel der stad over, aen zyne twee vrienden, Rogier van Ghistel, en Walter van Lovendeghem, welken op hun hoofd voor het handhaven der rust en het behoud der stad verantwoordelyk wierden verklaerd. Deze ridders trokken naer het raedhuys, stelden, in den naem van den graef, het magistraet af, en regtten in de vergaderzael hun hoofdkwartier op, werwaerds alletydingen en inlichtingen moesten komen, en waer men de bevelen behoorde te vragen.
Den trotschen Rogier kon nu zyne blydschap niet meer verbergen; zyne vreugd kende geene palen. Hy geleek aen eenen zeeroover die, met kostbaerheden geladen, veylig in eene have aengeland, zynen ryken buyt op het strand ziet uytgespreyd, en zich niet kan verzadigen in den zelven te beschouwen, te verdeden en er het genot van te verlangen; maer, die, ten zelven tyde, uytgeplunderde koopmans en ontroofde reyzigers aen boord heeft, welken, geketend en geboeyd, voor hem moeten verschynen, op dat zy de straf ondergaen van zich tegen hem verdedigd te hebben. Het gezigt van dezen alleen doet den zeeschuymer in woede ontspringen, en hy gevoelt op nieuw zynen vraeklust aengeprikkeld. De ongelukkigen hebben schoon te smeeken, en, op hunne knieën,
| |
| |
de met zware ketenen gekluysterde handen op te heffen, den roover denkt nog aen den tegenstand die hem geboden is, en nu, fier en baldadig over zyne winst, spot hy met hun bidden, en levert hun aen zyne bloeddorstige onderhoorigen over!
Rogier, nu meester van Brugge, kon ook niet spoedig genoeg aen middelen denken om zyne vraek te voldoen. Zynen woeligen geest scheen met niet anders bezig dan met het vormen van plans en het beramen van maetregelen om den onvergeeflyken smaed, dien hy beweerde hem te zyn aengedaen geweest, aen de overmeesterde Bruggelingen te doen boeten. Hier vertoonde den vreeden aerd van Rogier zich onbewimpeld; hier leyde den heer van Ghistel geheel zyn vraekzuchtig karakter aen den dag. Hy haekte maer, zoo het scheen, naer pynbanken en halsregtingen. Men zag de vreedheyd uyt zyne wydopengespalkte oogen schitteren; men ontwaerde de vraekzucht die op zyn aengezigt zweefde; en haet, nyd, gekrenkte zelfsliefde, schenen hunnen zetel op zyn breed voorhoofd geplaetst te hebben.
Walter, integendeel, zat in eene tegen overgestelde gesteltenis, indien men over het uytwendige mag oordeelen. Hy zuchtte verstrooyd en diepzinnig. In eenen met leder overdekten stoel gezeten, plaetste hy de beyde ellebogen op eene tafel, en zyn brandend hoofd rustte in zyne kloppende handen. Hy beraemden ook eenen aenslag, hy vormde ook plans, hy zocht ook naer maetregelen om zyne voornemens tot een gewenscht eynde te brengen. Maer, het was geene pynbank die Walter wilde opregten,
| |
| |
hy zocht zynen lust in geene gevangenissen of onderaerdsche kuylen te boeten; het waren geene schavotten die den heer van Lovendeghem geern met bloed zou bemorst zien; dit vermaek, aengezien zynen medemakker er vermaek in vond, liet by aen den vreeden Rogier. Hy beoogde een ander schelmstuk, min vreed in den schyn, maer hierom was zyn voornemen niet min boosaerdig. Ofschoon het een roofdier zich te vreden houdt met het bloed zyner prooy te drinken en zich dronke te zuygen, is het hierom min vreed dan dit welk zynen buyt aen stukken scheurt, desselfs lillende lidmaten opvreet en de beenderen verbryzelt om zich met deszelfs merg te verzadigen? Is den schalken vos min bloedzuchtig dan den onvoorzigtigen wolf?
Beyde gunstelingen van den graef waren eenige stonden stilzwygend gebleven; verslonden in hunne gedachten hadden zy nog byna geene maetregelen verzonnen, wanneer Walter zich eensklaps opregtte, zynen schildknaep riep, en hem bevel gaf, vier getrouwe mannen ter zyner beschikking te stellen.
- Wanneer wilt zyn heerschap dezen tot zynen dienst hebben? vroeg den schildknaep, terwyl by zich boog.
- Op staenden voet. Volbreng stiptelyk en spoedig dit myn bevel, en vergeet niet dat het mannen van vertrouwen moeten zyn. Ga.
Walter sprak deze woorden uyt op eenen toon die genoegzaam liet hooren dat hy op eenen aenslag uyt was, en hy bereydde zich om te vertrekken.
- Waer henen? vroeg Rogier, terwyl hy door dit
| |
| |
bevel uyt zyne mymeringen getrokken wierd. Waer henen zoo spoedig?
- Dit zult gy naderhand vernemen. Vertraeg myn weggaen niet.
- Maer, Walter.....
- Geene vragen, geene aenmerkingen! Het lot is geworpen, wil my niet weerhouden.
- Beramen wy eerst over de maetregelen die er te nemen zyn in het belang van onzen doorluchtigen meester, tot het beteugelen van den opstand, tot het straffen der pligtigen, tot het opzoeken der misdadigers, tot het.....
- Ah! verveel my niet met uwe woorden, Rogier; verder zullen wy hier over handelen. Ernstigere zaken voor my, belangrykere bezigheden die my betreffen, vereyschen nu alle myne zorgen. Dit werk gedaen, toen ben ik gansch en geheel aen u.
- Maer, wat kont gy ernstiger en belangryker te verrigten hebben dan het volbrengen der bevelen van den graef? Zie, wy zitten nog op eenen vuerberg, wy dobberen nog in volle gevaer, het vuer smeult nog onder de asschen, eenen sprankel immers is genoeg om eenen onuytblusschelyken brand te veroorzaken; my moeten eene oproerige stad straffen, wy moeten den hoogmoed der Bruggelingen dempen, wy moeten den opstand onmogelyk maken, wy moeten onze vyanden vernederen, wy moeten de pligtigen opzoeken, ondervragen en straffen. En gy spreekt van belangrykere zaken!
- Gy brengt my myne pligt te binnen, en gy doet wel; maer eene andere zaek, eene zaek die voor my van oneyn- | |
| |
dig belang is, laet my niet toe ergens myne aendacht op te vestigen, voor aleer ik deze afgedaen heb. Het werk welk ik voorgenomen heb moet ik ten uytvoer brengen, het geldt myn leven, ik echt er myn geluk en myn bestaen aen. Eene uer, Rogier, en gy ziet my weder. Houd my dan niet langer op, gy oeffent te sterk myn geduld.
- Eenen oogenblik, Walter; zeg my hoe wy het zullen aenleggen om de muytzieke stad te straffen? Hebt gy een plan?
- Wil my toch niet langer ophouden. Het gaet myn leven aen.
- By Sint Jooris! gy maekt my ongeduldig. Hebt gy dan vergeten welke zending wy van den graef ontvangen hebben?
- Neen, neen; ik heb het niet vergeten. Laet my henen gaen; wy zullen ons welhaest met die zending bezig honden, en onze pligten kwyten!
Terwyl Walter deze woorden uytsprak, maekte hy zich bereyd om te vertrekken, en had reeds eenige stappen naer de deur gedaen, wanneer Rogier opstond en zynen medemakker by den arm greep.
- Walter, zeyde den heer van Ghistel in volle gramschap, gy zult van hier niet weggaen welkdanige ook de beweegredenen uwer verwydering mogen wezen; als eenen getrouwen ridder moet gy hier uwe taek afdoen. Gy zyt onweerdig van eenen edelen naem, indien gy voor de zending terug wykt die onzen meester, den doorluchtigen graef van Vlaenderen, ons heeft opgeleyd. Ik spreke u hier als vriend; maer, zoo gy u veroorlofde uwe pligten
| |
| |
te miskennen, gy zult ophouden mynen vriend te wezen, en ik zou u als vyand moeten behandelen.
- Vyand! herhaelde Walter, vyand! zult gy my dan vyand verklaren om dat ik my eene uer van u verwydere? Vyand! neen, neen, Rogier; eene uer, en....
- Waerom die uer? Binnen eene uer konnen wy reeds de slagtoffers der opstandelingen zyn! Eene uer! ah, het is eene eeuw, in de omstandigheden gelyk deze in welke wy ons bevinden.
- Die uer voor my is onbetaelbaer, zy overtreft alle schatten der aerde, zy is meer weerd dan myn leven. Eene uer, en ik ben den gelukkigsten der stervelingen; eene uer verloren, en misschien!..... Ah! my ellendigen!...
En eenen diepen zucht volgde op die woorden.
Rogier bleef stilzwygend, en kon niet genoeg de zonderlinge houding van zynen medemakker beschouwen. Er was iets in de woorden en in de handelwyze van zynen vriend dat hy niet kon ontdekken. Hy was te veel bezig met zyne vraekzucht, de maetregelen van kastyding vestigden uytsluytend zyne aendacht, en dit was de oorzaek die hem belette te begrypen dit, welk zynen vriend had voorgenomen. Nog eens poogde Walter te vertrekken, maer Rogier hield hem gestadig by den arm terug.
- Wat wilt gy dan van my? vroeg eyndelyk Walter. Spreek, en ik zal u voldoen, indien gy my voor eenige oogenblikken laet vertrekken. Denk dan eens aen de onderhandeling welke wy gehad hebben toen wy naer Maldeghem reysden; eh! wel, Rogier, den oogenblik is daer; elken stond dien gy my doet verliezen, is een jaer
| |
| |
van mynen levensloop ontnomen. Laet my dan ter opzoeking myner onbekende schoone gaen, die vier mannen..... gy begrypt my, niet waer.....? en dan.....
Deze korte uytlegging deed Rogier de zaek begrypen, en bedaerde zyne gramschap. Den ridder, nu kalmer, sprak:
- Maer zoo ik uwe eyschen voldoe, dan kan ik toch alleen geene maetregelen nemen; wy zyn beyde door den graef aengesteld, wy moeten te zamen werken. Onze hoofden zyn verpand.
- Ik stemme voor op, in alles wat gy zult doen, toe. Ik keure alles goed van op dezen stond.
- En uw handteeken?
- Ik geve het u in het wit. Ik kenne uwe trouw, gy zult van myn handteeken of van mynen zegel geen misbruyk maken. Zyt gy te vreden?
- Teeken!
En den ridder van Ghistel leydde verscheyde parkementen op de tafel open; Walter stelde op allen zyn handteeken, en leverde zynen stempel aen zynen vriend over.
Den schildknaep van Walter, vergezeld van vier vertrouwelingen, wachtte zynen meester af, en den ridder begaf zich op weg. Onnoodig zou het zyn hier te verhalen wat er tusschen den boozen Walter, zynen schildknaep en de vier trouwanten gesmeed wierd, wat helsche maetregelen er beraemd wierden, en tot welk boos besluyt men zich bepaelde. Den geylen ridder is reeds genoeg gekend, op dat men naer weerde zyn slecht gedrag zou konnen schatten, en het vervolg zal bewyzen dat men geene te ongun- | |
| |
stige denkwyze van Walter kon opvatten. Laten wy nu deze mannen hunnen aenslag bewerken, laten wy den wulpschen Walter zyne satanische bevelen geven, en rigten wy onze oogen naer het huys van den deugdzamen goud- en zilversmid, en keeren wy terug tot den gewonden Baudewyn.
|
|
Auteursrechtvrij